Opvangverlof voor adoptie, pleegvoogdij en langdurige pleegzorg

Wat is het?

Onderwijspersoneelsleden hebben recht op een opvangverlof als zij een minderjarig kind in hun gezin opnemen met de bedoeling om het kind te adopteren of er de pleegvoogdij over uit te oefenen.

• Bij pleegvoogdij neem je als voogd een kind onder je hoede of je neemt het financieel ten laste. Het kind blijft onder de ouderlijke macht. 
• Bij adoptie wordt de natuurlijke afstamming tenietgedaan. Het kind komt onder de ouderlijke macht van de adoptieouders. Een intra-familiale adoptie is een adoptie van een kind dat tot in de 4de graad verwant is met de adoptant, zijn echtgenoot of de persoon met wie hij samenwoont.

Een personeelslid dat in het kader van een langdurige pleegzorg een kind in zijn gezin onthaalt, met het oog op de zorg voor dit kind, heeft ook recht op opvangverlof.
Langdurige pleegzorg is pleegzorg waarvan bij aanvang duidelijk is dat het kind voor minstens zes maanden in hetzelfde pleeggezin bij dezelfde pleegouders zal verblijven.

Voorwaarden

Als vast benoemd of tijdelijk personeelslid heb je recht op het opvangverlof wanneer je een minderjarig kind jonger dan tien jaar wilt opnemen in je gezin met de bedoeling het te adopteren of om er de pleegvoogdij over uit te oefenen. Tijdelijke personeelsleden kunnen het verlof voor de opvang met het oog op adoptie en pleegvoogdij enkel opnemen tijdens de periode van hun aanstelling.

Aanvang

Je opvangverlof kan op 2 manieren beginnen:

Het opvangverlof start binnen 4 maanden nadat je het kind effectief opgenomen hebt in je gezin. Je bewijst de opname aan de hand van een getuigschrift van domiciliëring, uitgereikt door je gemeentebestuur. Gaat het om intrafamiliale adoptie, dan lever je ook het bewijs dat het verzoekschrift tot adoptie is ingediend. 
Het opvangverlof begint op de dag van je afreis naar het buitenland, op voorwaarde dat er bij terugkeer naar België een adoptie tot stand gekomen is.  Als er geen adoptie gebeurt, dan wordt de periode van je afwezigheid omgezet in een afwezigheid voor verminderde prestaties. Die afwezigheid eindigt wanneer het aangevraagde opvangverlof zou eindigen.

Periode

Het opvangverlof bedraagt een aaneengesloten periode van:

• Ten hoogste 9 weken voor verloven die ingaan vanaf 1 januari 2023
• Ten hoogste 10 weken voor verloven die ingaan vanaf 1 januari 2025
• Ten hoogste 11 weken voor verloven die ingaan vanaf 1 januari 2027

Een deel van het opvangverlof is per ouder, en een deel verdelen de ouders zelf onder hen beiden:

• De eerste 6 weken opvangverlof zijn een individueel krediet en worden toegekend per ouder.
• De weken daarna zijn niet individueel. De pleeg- of adoptieouders kiezen zelf de verdeling tussen hen beiden. Met een verklaring op eer leg je de verdeling van de bijkomende weken tussen beide ouders vast, ook als er maar 1 ouder deze weken neemt. 

De maximumduur van het opvangverlof verdubbelt in deze 2 gevallen:

• Je kind is voor ten minste 66% getroffen door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid.
• Je kind heeft een aandoening die tot gevolg heeft dat ten minste 4 punten toegekend worden in pijler I van de medisch-sociale schaal in de zin van de regelgeving betreffende de kinderbijslag. (Meer informatie vind je op FAMIFED - Medisch-sociale schaal.) Of een aandoening heeft die tot gevolg heeft dat ten minste 9 punten toegekend worden in alle drie de pijlers samen van de medisch-sociale schaal in de zin van de regelgeving betreffende de kinderbijslag.

Bij een verdubbeling:

• Heeft elke ouder recht op 12 weken opvangverlof in plaats van 6
• Hebben de ouders samen recht op een dubbel aantal bijkomende weken, die ze onder hun beiden verdelen of toewijzen aan 1 ouder
  

Als het pleeg- of adoptiegezin op dezelfde datum meer dan 1 kind opneemt, heeft elke ouder recht op 2 weken extra opvangverlof. Deze extra 2 weken kunnen niet verdubbeld worden.
Als je als adoptieouder geboorteverlof opneemt of opgenomen hebt, gaan die dagen af van het opvangverlof. Geboorteverlof slaat hier op het omstandigheidsverlof van momenteel 20 werkdagen naar aanleiding van de bevalling van je partner.

Voorbereidingsprogramma voor adoptie

Wanneer je het verplichte voorbereidingsprogramma in het kader van adoptie volgt, heb je recht om afwezig te zijn op school. Deze dienstvrijstelling geldt voor zolang het programma duurt. Achteraf staaf je je aanwezigheid met een bewijs van deelname bij het schoolbestuur.

Betaling

Je hebt gedurende dit verlof en de vrijstelling recht op salaris.

 Het opvangverlof wordt gelijkgesteld met een periode van dienstactiviteit. Het komt in aanmerking voor het bepalen van ambts-, dienst-, geldelijke en sociale anciënniteit en komt volledig in aanmerking voor de vaststelling van het rustpensioen.

Pleegzorgverlof

Wat is het?

Ben je officieel als pleegouder aangesteld, dan heb je recht op pleegzorgverlof.

Voorwaarden

Je bent officieel aangesteld als pleegouder door:

• Een rechtbank
• Een door de gemeenschap erkende dienst voor pleegzorg
• Een dienst van 'l'Aide à la Jeunesse'
• Het Comité Bijzondere Jeugdbijstand

Je krijgt pleegzorgverlof voor:

• Zittingen bij de gerechtelijke en administratieve autoriteiten bevoegd voor het pleeggezin
• Contacten met de natuurlijke ouders of met andere personen die belangrijk zijn voor het pleegkind of de pleeggast
• Contacten met de dienst voor pleegzorg

Je krijgt het verlof ook voor andere situaties op voorwaarde dat:

• De bevoegde plaatsingsdienst een attest aflevert dat verduidelijkt waarom het pleegzorgverlof noodzakelijk is
• De afwezigheid niet valt onder verlof wegens overmacht

Periode

Het pleegzorgverlof begint en eindigt op de aangevraagde dagen. Je neemt het per volledige dag.
Je hebt recht op maximaal 6 dagen pleegzorgverlof per kalenderjaar.
Als 2 personeelsleden uit hetzelfde pleeggezin zijn aangesteld als pleegouder, kan slechts 1 van beiden pleegzorgverlof opnemen.

Betaling

Je hebt gedurende dit verlof recht op salaris.
Het pleegverlof wordt gelijkgesteld met een periode van dienstactiviteit. Het komt in aanmerking voor het bepalen van ambts-, dienst-, geldelijke en sociale anciënniteit en komt volledig in aanmerking voor de vaststelling van het rustpensioen.