402.07 - Federale overheid

SOL - De Wijngaard en ACV Openbare Diensten, groep bedienaren van de erediensten

Het statuut van de parochieassistent

Het diocesaan statuut

Na de benoeming van de eerste 40 parochieassistenten vanaf 1997, drong zich de noodzaak op van een canoniek (kerkrechtelijk) statuut voor de PA.  In eerste instantie stelde ieder bisdom een eigen diocesaan statuut op.  In 2010 kwam er een gemeenschappelijk diocesaan statuut voor alle Belgische bisdommen. Het bisdom Antwerpen stelt dat dit statuut een specificatie voor PA is van het meer algemene (uit 1990 daterende) statuut van de Pastorale Werkers en Werksters (PWW).

Het civielrechtelijke statuut ‘sui generis’

Over het burgerrechtelijk statuut van de PA is al veel inkt gevloeid. In de beginjaren van de benoeming van PA als bedienaren van de eredienst was er een levendig debat over de vraag of de arbeidsrelatie tussen PA en hun werkgever, de bisschop, bestempeld kon worden als een gewoon arbeidscontract, dan wel dat PA vielen onder het statuut sui generis die de relatie tussen een gewijd bedienaar en de bisschop kenmerkt. Een statuut sui generis betekent een heel specifiek statuut dat a.h.w. zweeft tussen dat van een ambtenaar en van een gewone arbeidsovereenkomst, met kenmerken van beide statuten.

Jurist Chris Engels meent evenwel dat alle elementen aanwezig om te spreken van een gewone ‘arbeidsovereenkomst’ tussen PA en de werkgever-bisschop. Dit werd door de diocesane overheden evenwel altijd betwist. Een inmiddels opgedoekte Interdiocesane Werkgroep Parochieassistenten, die vertegenwoordigers van de PA uit alle Belgische bisdommen bijeenbracht, heeft de visie van de bisschoppen m.b.t. het statuut van de PA als een statuut sui generis aanvaard, zodat de intern kerkelijke discussie hiermee gesloten lijkt. Dit betekent evenwel niet dat de juridische bezwaren m.b.t. het ontzeggen van de kwalificatie van een arbeidsovereenkomst weggenomen zijn.

Verdere nuttige info

Over het statuut van parochieassistenten organiseerde de Faculteit Kerkelijk Recht van de KULeuven in 1997 een studiedag. Het Verslagboek van deze studiedag ‘Parochie-assistenten. Leken als bedienaar van de eredienst ? (Rik Torfs (Ed.))’ bevat een uitvoerige verkenning van de diverse kerkrechtelijke en civielrechtelijke aspecten.

In 2009 publiceerde theologe Inge Cordemans in ‘Collationes’ het artikel ‘De identiteit van de parochieassistenten binnen de Vlaamse Kerk’.

 

1. Engels C.,‘De parochie-assistent en het Belgische arbeidsrecht, zoals vuur en water?, in ‘Torfs R. (ed.), Parochie-assistenten. Leken als bedienaars van de eredienst’ (1998), p. 23 e.v.