Sociaal overleg

Wat is sociaal overleg?

Als de grootste vakbond van België kunnen we jouw stem laten doorwegen in het sociaal overleg. In het sociaal overleg komen de vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers samen.  

Het is daar dat wij als vakbond onderhandelen voor goede lonen en afspraken maken rond arbeidsvoorwaarden. 

Het sociaal overleg kan op verschillende niveaus georganiseerd worden: op nationaal en sectoraal niveau, en binnen de bedrijven zelf.   

Afspraken worden dan weer vastgelegd in 2-jaarlijkse interprofessionele akkoorden (IPA's) of collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's).  

Interprofessioneel akkoord (IPA)

Elke 2 jaar proberen vakbonden en werkgeversorganisaties (samen de Groep van 10) een interprofessioneel kaderakkoord (IPA) af te sluiten rond een aantal belangrijke thema's. Op basis van dat raamakkoord worden dan sectorale of bedrijfscao’s gesloten. 

Het ACV is voorstander van zo’n interprofessioneel kaderakkoord.  Interprofessionele onderhandelingen zorgen immers voor: 

• Solidariteit tussen werknemers: een IPA legt de minimumrechten voor alle werknemers van het land vast. Dus ook voor werknemers uit de ‘kleine’ of zwakke sectoren, die anders misschien uit de boot zouden vallen. Vaak worden de afgedwongen voordelen van sterke sectoren via een IPA veralgemeend naar alle werknemers.
• Naast de onderhandelingen over de lonen, is er steevast aandacht voor kwalitatieve thema's in het sociaal overleg zoals telewerk, mobiliteit, vorming, ...
• Meer koopkracht voor iedereen:  ook mensen met een uitkering kunnen de vruchten plukken van een IPA. Zo worden ook afspraken gemaakt rond de hoogte van de sociale uitkeringen.

Het lukt de werkgeversorganisaties en de vakbonden niet altijd om tot een akkoord te komen. Dan legt de regering een loonnorm op.

 

Collectieve arbeidsovereenkomst 

De macht van het getal weegt. Daarom is een lidmaatschap van een vakbond belangrijk. Omdat veel werknemers achter ons staan, hebben we in het verleden goede collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) kunnen sluiten. Daar wordt iedereen beter van.

CAO's zijn afspraken rond bijvoorbeeld arbeidsduur, vakantiegeld, minimumlonen. tijdskrediet of zorgverlof. Ze zorgen voor goede loon- en arbeidsvoorwaarden en kunnen op verschillende niveaus onderhandeld worden:

• Nationale cao's worden afgesloten binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR) en gelden over het hele land. 
• Heel vaak worden cao's per sector afgesloten, bv. over minimumlonen, vergoedingen als eindejaarspremie.
• Tot slot zijn er ook bedrijfscao's die bijvoorbeeld met afspraken rond telewerk binnen de onderneming. 
  

Het ACV op de werkvloer

Het zijn de beroepscentrales van het ACV die de sector- of bedrijfsonderhandelingen mee voeren en afsluiten.  

Zij waken erover dat binnen je sector en bedrijf alles volgens de spelregels verloopt. Meer algemene info over 'sociaal overleg op de werkvloer' vind je in de rubriek 'Werken in de privésector'.

Als lid van het ACV is het dus belangrijk te weten bij welke beroepscentrale je bent aangesloten. Als er in je bedrijf een vakbondsafgevaardigde of militant is, helpt hij of zij je zeker verder. Is er in je bedrijf geen militant, informeer dan bij de vakbondssecretaris van je sector en je centrale. 

Je centrale niet gevonden of je twijfelt? Contacteer een ACV-dienstencentrum of bij je in de buurt of bel het ACV-contactcenter.