Op 5 juni 2025 vernietigde het Grondwettelijk Hof het Vlaams ontslagdecreet. Sinds 6 juni 2025 is dus de oude ontslagregeling voor statutaire personeelsleden opnieuw van toepassing. Maar om rechtsonzekerheid en organisatorische problemen te vermijden, blijft het vernietigde decreet wel van kracht tot 5 juni 2025.
Het vernietigde ontslagdecreet trad in werking op 1 oktober 2023. Het maakte het mogelijk om statutaire personeelsleden bij lokale en provinciale besturen te ontslaan volgens de regels van de Arbeidsovereenkomstenwet die ook geldt voor contractuelen. Het gevolg was dat geschillen rond ontslag ook behandeld werden door de arbeidsrechtbank en niet langer door de Raad van State.
Als vakbond konden we deze uitholling van het statuut van ambtenaren niet aanvaarden. Daarom vroegen we in januari 2024 de vernietiging aan bij het Grondwettelijk Hof en dat stelt ons in het gelijk: het decreet verminderde de bescherming van statutaire personeelsleden op het gebied van recht op arbeid en arbeidsvoorwaarden aanzienlijk.
Verwijzingen naar het ontslagdecreet in lokale rechtspositieregelingen (RPR) moeten dan ook als niet-bestaande worden beschouwd. Lokale besturen moeten nu hun RPR aanpassen naar de situatie van vóór 1 oktober 2023.
Het Hof benadrukte dat het ontbreken van re-integratie een ontoelaatbare afbouw van bescherming is. Dit maakt het voor de Vlaamse Regering moeilijk om in de toekomst een gelijkaardige regeling in te voeren zonder re-integratiegarantie.
Statutaire personeelsleden die tussen 1 oktober 2023 en 5 juni 2025 op basis van het decreet ontslagen werden, kunnen niet gere-integreerd worden, zelfs bij onregelmatig ontslag. In dat laatste geval kunnen ze zich wel via de rechtbank richten tot de Vlaamse regering voor een schadevergoeding. Wij blijven alle lopende procedures opvolgen en kijken uit naar de beslissingen van de arbeidsrechtbanken.
Conclusie
De vernietiging van het Vlaams ontslagdecreet door het Grondwettelijk Hof is een goede zaak voor de bescherming van statutaire ambtenaren bij lokale en provinciale besturen. Maar het probleem is nog niet van de baan voor personeelsleden die tussen 1 oktober 2023 en 5 juni 2025 werden ontslagen. Daarom blijven we alle lopende procedures nauwgezet opvolgen.