Faillissement
Kom te weten hoe je als militant het beste werknemers begeleidt bij een faillissement.
Procedure bij een faillissement
Bij een faillissement moeten werknemers begeleid worden. Je leest hier alles wat je als militant moet weten over de procedures, overname van activa na faillissement en over het Fonds Sluiting ondernemingen (FSO).
-
Wanneer is een onderneming failliet?
Een onderneming is failliet wanneer de Ondernemingsrechtbank het faillissement uitspreekt. Dat gebeurt wanneer de onderneming niet meer op duurzame wijze in staat is haar schulden te betalen en er geen uitzicht op verbetering is. Derden, en voornamelijk de banken, zijn daarom niet langer bereid de onderneming te financieren.
De rechter zal een curator aanstellen, die de faillissementsprocedure moet begeleiden.
-
Informatieplicht bij een faillissement
De werkgever moet de faillissementsbekentenis en -gegevens meedelen aan de militanten, of als die er niet zijn, de werknemersafvaardiging. Er moet tijd genomen worden om de faillissementsbekentenis te bespreken.
Let op: dit kan pas wanneer de werkgever een ontvangstbevestiging van de faillissementsbekentenis heeft ontvangen.
-
Wat zijn de gevolgen van een faillissement voor een arbeidsovereenkomst?
Bij een faillissement wordt een arbeidsovereenkomst niet automatisch beëindigd. De curator moet beslissen of een arbeidsovereenkomst doorgaat of wordt stopgezet.
In geval van ontslag moet de curator het C4 en andere sociale documenten bezorgen aan de werknemer. Dat is ook het geval wanneer een werknemer op het moment van de faillietverklaring ontslagen is en de opzegtermijn loopt of de overeenkomst al werd beëindigd maar de werkgever de werknemer geld verschuldigd is.
-
Wat als je werkgever je nog geld verschuldigd is na het faillissement?
Het is mogelijk dat je werkgever je na een faillissement geld verschuldigd is (bv.: lonen, eindejaarspremies, ... ). In dat geval ben je een 'schuldeiser in het faillissement' en geniet je een 'bevoorrechte schuldvordering'. Dat betekent dat je voorrang krijgt op de andere schuldeisers.
In deze situatie moet je een verklaring van schuldvordering indienen bij de curator die dit moet goedkeuren. De verklaring bevat alle bedragen die je verschuldigd zijn op het moment van het faillissement. Dien de verklaring elektronisch in bij het Centrale Register van solvabiliteit (REGSOL).
Als de curator akkoord gaat met je schuldvordering moet een F1-formulier worden opgesteld, die de curator ook moet ondertekenen. Dit is een document waarin alle bedragen van je schuldvordering staan en dat ingediend moet worden bij het FSO dat je zal vergoeden. Lees meer bij FSO.
Doe een beroep op de rechtskundige dienst van het ACV wanneer je hoort dat er een faillissement zit aan te komen. Of meld je aan bij het meldpunt faillissement. We staan je bij, berekenen je schuldvordering, dienen je verklaring van schuldvordering in met het oog op de goedkeuring van de curator en dienen een vergoedingsaanvraag in bij het FSO.
-
Na faillissement en beëindiging arbeidsovereenkomst: hoe vraag je een werkloosheidsuitkering aan?
Meld je aan bij het meldpunt faillissement of je je lokale ACV-dienstencentrum om een aanvraag werkloosheidsuitkering in te dienen.
Het ACV adviseert je zo goed mogelijk over welke stappen je moet volgen en informeert je over je rechten en plichten. Vergeet niet om je in te schrijven als werkzoekende bij de bevoegde gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling, de dag van je aanvraag of binnen de 8 kalenderdagen.
Lees zeker ook na wat je moet doen wanneer je werkloos wordt: www.hetacv.be/werkloosheid.
-
Voorlopige werkloosheidsuitkeringen na faillissement
Bij een faillissement kan je een voorlopige werkloosheidsuitkeringen aanvragen. Dit geldt dan als compensatie wanneer je na afloop van je arbeidsovereenkomst de uitbetaling door de curator of het FSO afwacht.
Let op: deze uitkeringen moet je terugbetalen wanneer je door de curator of het FSO wordt vergoed. Deze uitkeringen kunnen bovendien niet worden gecumuleerd met je loon.
-
Ontslag door faillissement: de verminderingskaart herstructureringen
Als je ontslagen wordt door de sluiting van je onderneming, krijg je onder bepaalde voorwaarden een verminderingskaart herstructureringen.
Heb je hier recht op? Dan verstuurt de RVA deze kaart nadat de aanvraag om een werkloosheidsuitkering werd ingediend.
Deze kaart is geldig gedurende de 6 maanden na de beëindiging van je arbeidsovereenkomst.Met zo’n kaart kan je als werknemer in geval van werkhervatting een vermindering van de persoonlijke werknemersbijdrage genieten. Onder bepaalde voorwaarden zal je ook een hoger nettoloon ontvangen gedurende een bepaalde periode.
Overname van activa na faillissement
Na een faillissement kunnen de activa overgenomen worden, je leest hier wat er in deze situatie mogelijk is.
-
Wat als de failliet verklaarde onderneming overgenomen is?
Bij overname van de failliet verklaarde onderneming, hebben de werknemers bepaalde rechten. Het gaat hier om een “overname van activa na faillissement".
De bedrijfsovername moet plaatsvinden binnen de twee maanden na de faillissementsdatum, met mogelijke verlenging van tweemaal twee maanden (onder bepaalde voorwaarden).
Welke werknemers hebben deze rechten?
- werknemers die op de datum van het faillissement gebonden zijn aan een arbeids- of leerovereenkomst
- werknemers die binnen een maand voor de faillissementsdatum zijn ontslagen.
Let op: dit geldt enkel als ze recht hebben op een ontslagvergoeding en als die op die datum niet volledig aan hen is betaald.
Deze werknemers moeten opnieuw in dienst worden genomen binnen een bepaalde termijn:
- voor de activa worden overgenomen
- op het moment dat de activa worden overgenomen
- of binnen een bijkomende termijn van 4 maanden na overname
Let op: de overnemer kan de werknemers kiezen die hij wil overnemen. Het staat de werknemer vrij al dan niet in dienst te treden van de nieuwe werkgever.
-
Gevolgen voor arbeidsvoorwaarden na overname van activa
De overnemer is vrij om te onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden. Zo kan hij een nieuwe overeenkomst sluiten met de werknemer die hij wenst over te nemen.
Hierbij wordt rekening gehouden met de verworven anciënniteit bij de vorige werkgever om de opzegtermijn of verbrekingsvergoeding te bepalen (in geval van beëindiging van de overeenkomst met de overnemer).
Let op: de 'collectief' toegepaste arbeidsvoorwaarden blijven gelden. Dit zijn arbeidsvoorwaarden die voortvloeien uit het afsluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten en collectieve akkoorden. Als de overnemer deze arbeidsomstandigheden toch wil wijzigen, moet hij onderhandelen met de werknemersvertegenwoordigers in de onderneming en daarbij de wettelijke regels respecteren.
-
De overbruggingsvergoeding voor werknemers
Werknemers kunnen een 'overbruggingsvergoeding' krijgen om het gemiste loon tijdens de periode van inactiviteit te compenseren.
Let op: het gaat over de periode tussen de datum van ontslag en het moment van wederindienstneming door de overnemer. De vergoeding wordt betaald door het Fonds voor Sluiting van Ondernemingen.Aan de overbruggingsvergoeding zijn voorwaarden gebonden:
- de werknemer heeft een arbeidsovereenkomst of een leerovereenkomst op datum van het faillissement, of is ontslagen in de maand voor het faillissement.
- de werknemer heeft recht op een verbrekingsvergoeding die op die datum nog niet (volledig) werd betaald
- de werknemer heeft een arbeidsovereenkomst gesloten met de overnemer. Ofwel vóór de overname van de activa (na het faillissement), of op het moment van de overname, of binnen een bijkomende termijn van vier maanden na de overname.
Let op: de overbruggingsvergoeding geldt niet voor periodes waarin de werknemer gedekt is door een verbrekingsvergoeding.
-
Hoeveel bedraagt de overbruggingsvergoeding?
De overbruggingsvergoeding is gelijk aan het brutoloon waarop de werknemer recht had bij de sluiting van de onderneming en is begrensd.Het Fonds Sluitingen Ondernemingen (FSO) komt tussenbeide voor een maximumbedrag van 25.000 euro na aftrek van de bedragen die het FSO al betaalde. Het gaat over achterstallige bezoldigingen, vergoedingen en uitkeringen die op contractueel verschuldigd zijn (begrensd op 6.750 euro) en het vakantiegeld (begrensd op 4.500 euro)
Fonds sluiting ondernemingen (FSO)
Het Fonds sluiting ondernemingen (FSO) komt onder bepaalde voorwaarden tussen wanneer de werkgever na het faillissement, of sluiting van de onderneming zijn financiële verplichtingen niet kan nakomen (bv. het betalen van vergoedingen aan werknemers).
Opgelet: de gevorderde bedragen zijn brutobedragen die onderworpen zijn aan de volgende inhoudingen: RSZ-bijdragen (13,07%), bedrijfsvoorheffing (26,75%), eventuele voorschotten, provisionele werkloosheidsuitkeringen, ...
Het FSO komt ook tussen bij de betaling van je overbruggingsvergoeding (als je hier recht op hebt).
Recente wijzigingen
Het Sluitingsfonds volgt op vraag van minister Dermagne het akkoord van januari van de sociale partners om de rechten van door sluiting getroffen werknemers te versterken. Dat betekent dat het algemeen plafond voor de tussenkomst van het Sluitingsfonds wordt opgetrokken van 25.000 naar 30.500 euro. De specifieke plafonds van 6.750 euro (achterstallig loon, toelagen en vergoedingen) en 4.500 euro (vakantiegeld bedienden) worden afgeschaft. De referentieperiode voor de toekenning van de sluitingsvergoeding wordt voor arbeiders en bedienden geharmoniseerd op 18 maanden. Deze maatregelen gelden voor sluitingen met als wettelijke datum 1 juli 2022 of later.
-
Wat als mijn werkgever mij nog geld schuldig is?
Het FSO komt tussen voor de betaling van 'contractuele vergoedingen'. Het gaat om:
- achterstallig loon, vergoedingen en voordelen op contractuele basis (begrensd op 6.750 euro)
- vakantiegeld voor bedienden (begrensd op 4.500 euro). Voor arbeiders komt de Kas voor Jaarlijkse Vakantie tussen
- de verbrekingsvergoeding (begrensd op 25.000 euro, na aftrek van de betaling van het achterstallige loon en vakantiegeld)
- Kreeg je een werkloosheids- of arbeidsongeschiktheidsuitkering tijdens de periode dat je een verbrekingsvergoeding ontving? Dan moet dit worden terugbetaald aan de RVA of het ziekenfonds. Het FSO betaalt deze bedragen automatisch terug bij de uitbetaling van je vergoedingen. Na betaling door het FSO ontvang je een gedetailleerde afrekening.
Het FSO kan enkel tussenkomen in de betaling van contractuele vergoedingen als de arbeidsovereenkomst werd beëindigd:
- binnen de 13 maanden vóór de datum van de sluiting
- op de datum van de sluiting van de onderneming
- of binnen de 12 maanden na de datum van de sluiting (drie jaar voor de werknemers die betrokken zijn bij de vereffening)
-
Mijn werkgever kan de sluitingsvergoeding niet betalen
In dat geval komt het FSO ook tussen. -
Hoe krijg ik een betaling van het FSO?
Het FSO komt tussen op vraag van de werknemer, behalve wat de sluitingsvergoeding betreft: daarvoor komt het Fonds ambtshalve tussen.
De aanvraag wordt ingediend via het F1-formulier.
Het ACV helpt je bij je aanvraag en dient de nodige documenten in bij het Fonds.
-
Wanneer krijg ik een betaling van het FSO?
Het FSO gaat eerst na of alle wetten inzake de sluiting zijn nageleefd. Deze onderzoeksperiode duurt tussen 6 en 12 maanden.
Vervolgens neemt het Beheerscomité van het FSO een beslissing. Een positieve beslissing maakt het mogelijk om individuele dossiers te onderzoeken en de vorderingen te betalen. In het algemeen worden contractuele vergoedingen binnen de 12 maanden na het faillissement betaald.
Het ACV zal je over de voortgang van je dossier inlichten.
-
Ik ben met SWT (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag) op het moment van faillissement
Het FSO betaalt de bedrijfstoeslag voor werknemers in SWT. De tussenkomst is beperkt tot de bedragen die in de interprofessionele collectieve arbeidsovereenkomst (cao nr. 17) zijn vastgelegd.
Het FSO komt niet tussen om een eventuele toeslag op de bedrijfstoeslag te betalen waarover in de onderneming werd onderhandeld.
Meer over faillissement en herstructurering
More Info
Gebruik het contactformulier faillissement, of klik door naar de pagina's voor meer info over faillissement van je onderneming.