Ongewenst (seksueel) gedrag op de werkvloer
Krijg je te maken met ongewenst (seksueel) gedrag op de werkvloer? Je staat er niet alleen voor!
Ongewenst gedrag op de werkvloer
Om de video te bekijken moet je de marketingcookies op onze site accepteren of ga je naar de site of app van de derde partij
Wat is (seksueel) ongewenst gedrag?
Ongewenst gedrag heeft altijd een zware impact op de betrokken persoon. Daarom is ieder geval er één te veel. Check hier welke hulp er is als je gepest wordt, geconfronteerd bent met geweld of ongewenst seksueel gedrag op de werkvloer. Blijf er niet mee zitten!
-
Wat is ongewenst gedrag?
- Verschillende vormen
Ongewenst gedrag bestaat in oneindig veel vormen. Het kan gaan om conflicten, pesterijen, discriminatie, seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie,…
Je kan ongewenst gedrag ervaren door iedereen. De persoon die het gedrag stelt kan een leidinggevende of collega zijn, maar ook klanten, patiënten of externen stellen soms dit gedrag. Zij beseffen niet altijd dat zij ongewenst gedrag vertonen.
- Waar ligt de grens?
Waar ligt de grens tussen bijvoorbeeld het is maar om te lachen' en pesterijen? In essentie komt het op dit neer: de grens van de ander is de maatstaf.
-
Wat is ongewenst seksueel gedrag?
Ongewenst gedrag bestaat in oneindig veel vormen. Het kan gaan om conflicten, pesterijen, discriminatie, seksueel grensoverschrijdend gedrag, agressie,…
Ongewenst seksueel gedrag is moeilijk te definiëren. Het kan zowel verbaal als fysiek zijn, van een foute grap, intimidatie, een vermeend compliment of een macho bedrijfscultuur tot inbreuken op de fysieke integriteit – ongewenste aanrakingen of erger. Ook digitaal kan er ongewenst seksueel gedrag gesteld worden, bijvoorbeeld door ongepaste berichtjes of foto’s.
Je kan ongewenst gedrag ervaren door iedereen. De persoon die het gedrag stelt kan een leidinggevende of collega zijn, maar ook klanten, patiënten of externen stellen soms dit gedrag. Zij beseffen niet altijd dat zij ongewenst gedrag vertonen.
Waar ligt de grens tussen ‘een compliment' en ongewenst seksueel gedrag? In essentie komt het op dit neer: de grens van de ander is de maatstaf. -
Wat zegt de wetgeving over ongewenst gedrag op het werk?
Word je op het werk gepest, krijg je te maken met geweld of ongewenst seksueel gedrag, dan is er sprake van ongewenst gedrag op het werk. De wetgeving welzijn voorziet hiervoor een aantal preventieve maatregelen en bemiddelingsmogelijkheden. Zo is je werkgever verplicht om:
- Een preventieadviseur psychosociale aspecten aan te stellen.
- Preventiemaatregelen nemen tegen dit soort psychologische belasting op het werk.
- Maatregelen te treffen wanneer een geval van ongewenst gedrag gemeld wordt
Je staat er dus niet alleen voor!
-
Hoe wijd verspreid is ongewenst (seksueel) gedrag?
Een kwart van de werknemers en bijna een vijfde van de zelfstandige ondernemers in Vlaanderen geeft bij de werkbaarheidsmeting 2019 aan dat ze in het afgelopen jaar op de werkplek het slachtoffer waren van intimidatie, pestgedrag, fysieke agressie of ongewenst seksueel gedrag. Dat is meer dan bij de vorige meting in 2016.
Het verschil tussen mannen en vrouwen is het grootst voor ongewenst seksueel gedrag: 1,2% van de mannen en 5,9% van de vrouwen rapporteren dat ze hier persoonlijk mee geconfronteerd werden tijdens het werk. Het hogere slachtofferpercentage bij vrouwelijke werknemers is voor een groot deel te verklaren door hun dominante aanwezigheid in zogenaamde contactberoepen.
Zo deed ACV Voeding en Diensten in 2017 een enquête waaruit bleek dat maar liefst één op drie werknemers -doorgaans vrouwen- in de dienstenchequesector al te maken had met grensoverschrijdend gedrag. Deze werknemers zijn zeer kwetsbaar. Ze werken vaak alleen, in het huis van hun klant, die ook opdrachtgever is.
Wie kan je contacteren?
-
Stap naar je leidinggevende of personeelsdienst
Ben je slachtoffer of getuige van ongewenst gedrag, dan is het belangrijk dit te melden bij je werkgever. HIj is immers wettelijk verplicht om maatregelen te treffen in geval van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag. Het kan interessant zijn om je arbeidsreglement te raadplegen voor specifieke afspraken binnen jouw bedrijf.
- Spreek je leidinggevende aan
Laat ongewenst gedrag niet uit de hand lopen. Stap naar je leidinggevende en signaleer het onmiddellijk. Vertel wat er is gebeurd en wat dit met jou als persoon doet. Wees verzekerd hij/zij dit ook ernstig neemt. Spreek meteen af wat de verdere stappen zijn.
- Stap naar je personeelsdienst
Is je leidinggevende betrokken partij, is jullie vertrouwensband niet optimaal of heb je het gevoel dat er niet naar je wordt geluisterd? Dan kan je natuurlijk ook terecht bij je personeelsdienst.
-
Ga naar de vertrouwenspersoon
Naast een aantal preventieve maatregelen die ongewenst gedrag op de werkvloer moeten voorkomen, voorziet de wet voorziet ook bemiddelingsmogelijkheden. Zo wordt het aanbevolen om een vertrouwenspersoon aan te stellen in het bedrijf.
Wil je liever anoniem aan de slag of wil je verzekerd zijn van voldoende discretie, dan kan de vertrouwenspersoon dus een goede gesprekspartner zijn. Hij/zij is opgeleid in het omgaan met vertrouwelijke informatie, kan raad geven en bemiddelen op de werkvloer. -
Neem contact op met de externe preventiedienst
Stap je liever niet naar de vertrouwenspersoon of interne preventieadviseur? Misschien heeft je bedrijf geen vertrouwenspersoon? Of je merkt dat de feiten ernstig zijn en het gedrag zich blijft herhalen?
Dan is het zeker zinvol om de hulp van je externe preventiedienst in te schakelen. Je kan er steeds (anoniem) terecht bij de preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPS) voor een gesprek:
- Meestal gaat het om een een vertrouwelijk én anoniem gesprek of informele interventie.
- Je kan er ook voor opteren om een formele tussenkomst aan te vragen. Soms geniet je dan ontslagbescherming.
Meer informatie?
- Neem contact op met je ACV-vakbondsafgevaardigde of maak een afspraak via www.afspraakACV.be.
- Geen idee wie je externe dienst is? Zoek het op in je arbeidsreglement of raadpleeg online via www.seed-connect.be.
-
Schakel je vakbond in
Vergeet niet de vakbondsvertegenwoordigers in je onderneming in te lichten. Zij spelen een belangrijke rol in het aankaarten van ongewenst gedrag:
- De ACV-vertegenwoordigers gaan vertrouwelijk om met je verhaal, kunnen je persoonlijk advies geven en/of doorverwijzen naar de juiste instanties.
- Zij vertegenwoordigen ook de werknemers in het sociaal overleg met de werkgever. Ze zetten er knelpunten op de agenda, brengen adviezen uit of sturen aan op (preventieve) maatregelen tegen ongewenst gedrag.
Word je geconfronteerd met ongewenst gedrag? Neem dus zeker contact op met je ACV-vakbondsafgevaardigde of maak een afspraak via www.afspraakACV.be.
Welke maatregelen kan je ondernemen?
-
Je krijgt zelf te maken met ongewenst gedrag
JIj bepaalt wanneer een grens overschreden is. Enkele tips:
- Reageer: maak duidelijk dat je dit gedrag niet oké vindt. Stel duidelijk je grenzen. Ga zelf niet in de tegenaanval.
- Blijf er niet mee zitten. Praat er zo snel mogelijk over met iemand uit je omgeving.
- Schakel hulp in als dat nodig is. Op je werkvloer zijn er heel wat mensen die je discreet verder kunnen helpen. Lees verder bij 'Bij wie kan je terecht?'
-
Je bent getuige van ongewenst gedrag
Reageert een getuige op ongewenst gedrag, dan is de kans groot dat de veroorzaker stopt. Jij kan dus mee het verschil maken! Het is van belang om onmiddellijk te reageren. Makkelijk? Neen. Noodzakelijk? Ja!
Zwijg niet, maar durf te reageren en geef steun. Enkele tips:
- Spreek de persoon die het gedrag stelt om te stoppen met wat hij of zij doet. Geef aan dat je het gedrag afkeurt.
- Probeer de aandacht af te leiden door bijvoorbeeld tussen de twee personen in gaan staan.
- Bied het mikpunt een luisterend oor aan en toon nabijheid
- Help je collega sterker te staan. Moedig hem/haar aan het gedrag te melden, ga samen op zoek naar iemand die je collega vertrouwt, breng ook jouw verhaal bij de vertrouwenspersoon.
-
Je stelt ongewenst gedrag
- Neem je collega's serieus
Luister naar je collega’s wanneer die hun grenzen aangeven. Breng altijd respect op voor die grenzen.
Je kan het gevoel hebben dat je niks verkeerds doet, maar neem een klacht serieus. Je gedrag kan een enorme impact hebben op jouw collega’s.
- Vraag je af waarom je het gedrag stelt
Vaak ligt de oorzaak van je gedrag in gevoelens van onmacht of door een moeilijke werkomgeving, zoals bijvoorbeeld hoge werkdruk of herstructureringen.
Probeer je gevoel onder woorden te brengen bij iemand die je vertrouwt. Ook jij kan terecht bij professionele hulp om je discreet verder te helpen. Lees verder bij 'Neem contact op met de externe preventiedienst'.
PC 140.01 - Autobussen en autocars
Traumabegeleiding
Je kan als werknemer van de sector autobus-autocar beroep doen op gespecialiseerde hulp als je bijvoorbeeld slachtoffer bent geworden van een verkeersongeval, agressie of geweld etc.Je kan een beroep doen op PoBos, een bedrijf gespecialiseerd in de begeleiding van werknemers die het slachtoffer zijn van een traumatische ervaring. Het sociaal fonds van je sector betaalt de kosten van je eerste sessie. Als je werkgever akkoord gaat, dan kan je meerdere sessies volgen waarvan je werkgever er maximaal drie betaalt.
De telefoonlijn “Info trauma” is beschikbaar op het nummer 0800 110 11. Via dat nummer krijg je telefonische begeleiding door opgeleide specialisten. Op basis van die oproep wordt beslist of je verder begeleidt moet worden.
De werkgever moet akkoord gaan dat hij de kosten van de interventie betaalt. Als hij een goedkeuring geeft, kan je psychologische begeleid worden op kosten van de werkgever. Als de werkgever zijn goedkeuring niet geeft, dan kan je beslissen de kosten zelf te dragen.
Meer weten?
