Loonindex
De loonindex is een mechanisme waarmee de lonen, de pensioenen en de sociale uitkeringen automatisch worden aangepast aan de prijzen.

Handig: de loontest!
Laat je door de belangrijkste onderdelen van je loon gidsen en doe de loontest!
Hoe zit het met de loonindex?
-
Hoe wordt de index berekend?
De index wordt bepaald op basis van 3 elementen:
- Indexkorf. Deze korf bevat ongeveer 500 producten en diensten. Op basis van de prijzen van deze producten meet men in welke mate de kosten van en voor levensonderhoud (de levensduurte) stijgt. Men herziet elke 2 jaar de producten en diensten in de korf. Het koopgedrag van de bevolking bepaalt de inhoud van de korf. De index meet dus de evolutie van de prijzen van de producten en diensten die Belgische gezinnen kopen.
- Gezondheidsindex. In de jaren 1990 werden tabak, alcoholische dranken, benzine en diesel uit de indexkorf gehaald. Sindsdien spreekt men van de gezondheidsindex.
- Loonaanpassing. De aanpassing van de lonen aan de index wordt berekend op basis van het gemiddelde van de gezondheidsindex tijdens een periode van 4 maanden. De loonontwikkeling volgt dus met enige vertraging de stijging van de levensduurte. Men spreekt dan van loonindexering. De loonaanpassingen zijn op die manier gespreid in de tijd.
- Indexkorf. Deze korf bevat ongeveer 500 producten en diensten. Op basis van de prijzen van deze producten meet men in welke mate de kosten van en voor levensonderhoud (de levensduurte) stijgt. Men herziet elke 2 jaar de producten en diensten in de korf. Het koopgedrag van de bevolking bepaalt de inhoud van de korf. De index meet dus de evolutie van de prijzen van de producten en diensten die Belgische gezinnen kopen.
-
Hoe wordt je loon aangepast aan de index?
Geregeld via cao
De automatische aanpassing van de lonen aan de index is niet bij wet maar sectorale cao's geregeld Daarom wordt de indexering niet voor iedereen op hetzelfde moment doorgevoerd.
In sommige sectoren worden de lonen op vaste tijden aangepast aan de index. Dat verschilt van sector tot sector.
Uitzonderingen: sociale uitkeringen en lonen overheidssector
Uitzonderingen zijn sociale uitkeringen en de lonen in de overheidssectoren. Deze aanpassingen zijn bij wet geregeld.
In de openbare sector is de indexering van de ambtenarenlonen wettelijk geregeld. De administratie moet de regeling toepassen. Als de gezondheidsindex een bepaald niveau overschrijdt, dan zegt men dat ‘de spilindex overschreden is’ en worden de lonen aangepast. Dat gebeurt in de openbare sector automatisch:
- 1 maand na overschrijding van de spilindex voor de pensioenen en de sociale uitkeringen, bv. het gewaarborgde gemiddelde minimumloon
- 2 maanden na overschrijding van de spilindex voor de wedden en de lonen
-
Hoe zit het met de loonindexering voor overheidspersoneel?
In de openbare sector is de indexering van de ambtenarenlonen wettelijk geregeld. De administratie moet de regeling toepassen. Als de gezondheidsindex een bepaald niveau overschrijdt, dan zegt men dat ‘de spilindex overschreden is’ en worden de lonen aangepast. Dat gebeurt in de openbare sector automatisch:
- 1 maand na overschrijding van de spilindex voor de pensioenen en de sociale uitkeringen, bijvoorbeeld. het gewaarborgde gemiddelde minimumloon
- 2 maanden na overschrijding van de spilindex voor de wedden en de lonen
-
Wat is het ACV-standpunt over de index?
De index is een sociaal neutraal instrument en behandelt iedereen op dezelfde manier. Als de prijzen stijgen, zorgt de index dat onze koopkracht behouden blijft.
Het ACV verdedigt het systeem van de index en blijft zich inzetten om het principe te behouden.
💡 Veel van de regels hangen af van de sector waarin je werkt. Kies daarom nu je sector om meteen informatie op maat te krijgen. 👇
More Info
- Bereken nu je nettoloon met onze handige bruto-nettocalculator!
- Wegwijzer Sociale Wetgeving voor een volledig overzicht van de wetgeving arbeidsrecht en sociale zekerheid. Bestel de Wegwijzer
- Militant? Ga een kijkje nemen op www.acv-militant.be! Je vindt er de digitale versie van Vakbeweging en kan er de Wegwijzer Sociale Wetgeving (na login) consulteren.
PC 207 - Chemie
Aanpassing van de lonen met 2 % bij het bereiken van de vastgelegde spilindex.