Hoe zit het met overtijd en overuren?
Werk je voltijds of deeltijds? Ken je rechten en plichten over je arbeidstijd en overuren

Arbeidstijd en overuren
Ontdek hier hoe zit het met je arbeidstijd en uurrooster. En waar je rekening mee moet houden als je overuren maakt of weekendwerk doet.
-
Hoe zit het met overuren?
In de meeste sectoren ligt de weekgrens op 38 uur of lager. Tenzij anders vastgelegd in een cao, maak je dus overuren of doe je overwerk als je bijvoorbeeld meer dan 9 uur per dag of 40 uur per week aan de slag bent.
Het overwerken geeft recht op overloon. Dat wordt in de meeste gevallen gecompenseerd met inhaalrust of 'recup'.
Je mag de dag- en weekgrenzen overschrijden bij een abnormale verhoging van het werk op onvoorzienbare en onregelmatige ogenblikken. Maar hier zijn voorwaarden aan verbonden:
- Er moet voorafgaand toestemming van de vakbondsafvaardiging en arbeidsinspectie zijn.
- Werknemers moeten minstens 24 uur op voorhand verwittigd zijn door aanplakking.
- Zwangere werkneemsters mogen geen overuren doen.
-
Kan je baas je verplichten overuren te presteren?
Neen, je bent niet automatisch verplicht om overuren te presteren als je werkgever dat vraagt. Overuren mogen enkel in specifieke situaties zoals bij dringende interventies, onvoorziene omstandigheden of bij buitengewone vermeerderingen van het werk.
Je werkgever kan je niet verplichten om overuren te doen buiten de wettelijk toegestane situaties. Je hebt het recht om nee te zeggen, tenzij er sprake is van een uitzonderlijke situatie zoals overmacht.
Overuren op vrijwillige basis kunnen, maar dan is een schriftelijke overeenkomst met je werkgever nodig.
Raadpleeg bij twijfel je arbeidsreglement of je ACV-afgevaardigde.
-
Wat met vrijwillige overuren?
De wet betreffende wendbaar en werkbaar werk (5 maart 2017) voerde de zogenaamde ‘vrijwillige overuren’ in.
Om je vrijwillig aan te bieden voor deze overuren moet je als werknemer, voordat je deze uren presteert, een geschreven overeenkomst sluiten met je werkgever.
Dat akkoord is 6 maanden geldig en kan worden vernieuwd als je als werknemer deze overuren wil blijven presteren. En opgelet: overuren op vrijwillige basis geven recht op bijkomend loon, maar niet op inhaalrust.
-
Kan je bijkomend loon krijgen in plaats van inhaalrust?
Elke werknemer kan de inhaalrust van 91 overuren per kalenderjaar laten uitbetalen in plaats van deze effectief op te nemen. Dit is een keuzerecht voor de werknemer: de werkgever kan dit niet verplichten.
💡 Pas je profiel aan en check onderaan deze pagina of er voor jouw sector een aparte regeling geldt: in sommige sectoren kunnen er meer dan 91 uren inhaalrust vervangen worden door bijkomend loon.
De 'vrijwillige overuren' moeten nooit ingehaald worden en geven dus recht op bijkomend loon.
-
Wat is ADV?
Bij Arbeidsduurverkorting (ADV) werk je iedere week meer uren dan in je contract staat. Staat er bijvoorbeeld 38 uur in je contract, maar werk je 40 uur per week, dan bouw je elke week 2 extra ADV-uren op.
In de praktijk kan je deze overuren meestal opnemen als extra vakantie. Soms kan je je ADV-dagen laten uitbetalen, bijvoorbeeld bij ontslag.
Opgelet:
- Niet iedereen heeft hier recht op. Dit geldt enkele in ondernemingen waar hier afspraken voor vastgelegd zijn, bijvoorbeeld in een cao.
- Ontslag genomen of gekregen? Check hoe het zit met je regeling rond ADV-dagen. In tegenstelling tot wettelijke verlofdagen worden deze niet altijd uitbetaald. In dat geval kan je ze best opnemen tijdens je opzegperiode. Zie: ontslag en opzegging.
Een vraag over je werk of inkomen? Je kan terecht bij het ACV!
Een andere vraag over je contract? 👇
Wil je je contract opzeggen?
Op zoek naar info over ontslag nemen? Wil je bijvoorbeeld je opzegtermijn berekenen? Check de rubriek 'Ontslag en opzegging'.
More Info
-
Militant?
- Neem een kijkje op de militantensite en consulteer er de Wegwijzer Sociale Wetgeving (login nodig)
- Lees Vakbeweging digitaal
- Ontdek ook het aanbod van De Vormers.
💡 Veel van de regels hangen af van de sector waarin je werkt. Kies daarom nu je sector om meteen informatie op maat te krijgen.
PC 341-Bemiddeling bank- en beleggingsdiensten
Arbeidsduur
- De gemiddelde arbeidsduur in de sector zakt van 38u per week naar 37,5u per week.
- Deze uren kunnen wekelijks gespreid worden over 5,5 dagen, van maandag tot zaterdagmiddag.
Werk op zaterdag kan uitgevoerd worden van 8u30 tot 13u met een maximum van 4u per dag.
- De arbeidsduurvermindering naar 37,5u per week wordt omgezet in halve en hele vrije dagen. Dat betekent dat de effectieve arbeidsduur op 38u blijft, maar dat dit jaarlijks gecompenseerd wordt met 3 vrije dagen (arbeidsduurverminderingsdagen oftewel ADV-dagen).
- In ondernemingen waar voor de daling van de gemiddelde arbeidsduur gunstigere afspraken bestonden, blijven deze behouden.
Laatavondopeningen
- Je werkgever mag 2 keer per week personeelsleden tewerkstellen tot 19 uur.
- Je werkgever mag bepaalde categorieën personeelsleden 2 keer per week laten werken tot 20 uur.
- Het gaat om commerciële adviseur (categorie 4), de productspecialist (categorie 5) en de vestigingsmanagers (categorieën 6 en 7).
- Voor prestaties tussen 19u en 20u moet in een overloon van 15% voorzien worden.
Op zoek naar meer sectorale informatie?
- Je kan alle sectorafspraken raadplegen via de sectorpagina van PC 341.
