Ontslag en opzegging
Zowel werkgever als werknemer kunnen een contract stopzetten door opzegging.
Wat je moet weten over ontslag en opzegging
Zowel jij als je werkgever kunnen je arbeidsovereenkomst of contract stopzetten. Je kan ontslagen worden of zelf ontslag geven. In beide gevallen geldt dat bepaalde regels gevolgd moeten worden. Ontdek hier hoe de opzegging moet gebeuren en wanneer je opzegtermijn bijvoorbeeld begint.
💡 Je vindt hier eerst de meer algemene regels, de info voor je sector vind je helemaal onderaan.
-
Wat is opzegging?
Als je een arbeidsovereenkomst of contract van onbepaalde duur hebt, dan kan zowel je werkgever als jijzelf dat stopzetten door opzegging. Dat is een melding waarin de andere partij ervan verwittigd wordt dat de overeenkomst zal stoppen.
Dat betekent niet dat je van de ene op de andere dag kan stoppen met werken bij je werkgever. Er is doorgaans nog een opzegtermijn. De duur van de opzegtermijn hangt af van je anciënniteit of de periode dat je in de onderneming hebt gewerkt.
-
Hoe moet de opzegging gebeuren?
De opzegging moet schriftelijk gebeuren met een opzeg- of ontslagbrief. Daarin moet de start en de duur van de opzegtermijn vermeld worden.
- Opzegging door de werkgever: de werkgever moet je opzegging meedelen met een aangetekend schrijven of een deurwaardersexploot.
-
Opzegging door de werknemer: als werknemer kan je de opzegging aan je werkgever bezorgen:
- met een aangetekende brief
- door de brief persoonlijk af te geven
- via een deurwaardersexploot
- met een aangetekende brief
Belangrijk: als je de opzegbrief persoonlijk afgeeft, laat dan je werkgever een kopie aftekenen voor ontvangst! Zo heb je een bewijs dat je je opzeg hebt ingediend.
-
Zie ook ons voorbeeld van opzegbrief (Word)
- Opzegging door de werkgever: de werkgever moet je opzegging meedelen met een aangetekend schrijven of een deurwaardersexploot.
-
Hoe zit het met de ontslagmotivering?
Bescherming tegen onredelijk ontslag
Word je ontslagen, dan is je werkgever verplicht het ontslag te motiveren en de reden van je ontslag mee te delen. Je hebt meestal het recht om te weten waarom je ontslagen wordt. De uitzondering op die regel vind je in CAO 109, Hoofdstuk II, artikel 2 paragraaf 2.
Je bent dus in de meeste gevallen beschermd tegen onredelijk ontslag.
Reden ontslag
Als de reden voor je ontslag niet vermeld staan op de ontslagbrief, kan je dat via een aangetekend schrijven opvragen. Voor het versturen van de aangetekende brief geldt volgende termijn:
- als je een opzegtermijn moet presteren: binnen 6 maanden na de ontslagbrief, maar niet later dan 2 maanden na het einde van de arbeidsovereenkomst
- in de andere gevallen: binnen 2 maanden na het einde van het contract
Je werkgever moet per aangetekende brief op je verzoek antwoorden binnen de 2 maanden. Doet hij dat niet, dan moet hij je een ‘forfaitaire burgerlijke boete’ van 2 weken loon betalen.
-
Wat is ontslag om dringende redenen en wat zijn de gevolgen?
Wat is een dringende reden?
Een dringende reden is een zware fout waardoor het onmogelijk wordt om het contract met je werkgever nog verder te zetten. Je wordt dan met onmiddellijke ingang ontslagen en op non-actief gezet.
De afdanking en de ontslagname om dringende reden zijn aan strikte regels onderworpen:
- De arbeidsovereenkomst moet worden verbroken binnen 3 werkdagen na kennisname van de ingeroepen feiten.
- De feiten die het ontslag rechtvaardigen moeten binnen 3 werkdagen na het ontslag worden betekend.
- De kennisgeving van deze redenen moet per aangetekend schrijven, bij deurwaardersexploot of door overhandiging van een schriftelijk document. In dit laatste geval geldt de handtekening van de persoon die het schrijven ontvangt enkel als ontvangstbewijs en niet als erkenning van de dringende reden.
Opgelet: is aan bovenstaande vormvereisten niet voldaan, neem je best zo snel mogelijk contact op met het ACV!
Gevolgen
Als het contract stopgezet wordt omwille van een dringende reden, dan eindigt de arbeidsovereenkomst meteen. De opzegtermijn wordt in dit geval niet gepresteerd en er wordt geen verbrekingsvergoeding betaald.
-
Wanneer start mijn opzegtermijn?
Je geeft de opzegbrief persoonlijk af:
Als je de opzegbrief persoonlijk of via een deurwaarder afgeeft, gaat de opzegtermijn in de volgende maandag.
Je stuurt een aangetekende brief:
Ben je niet zeker of je werkgever (baas of HR-verantwoordelijke) een kopie van je brief voor ontvangst zal aftekenen, dan moet je de opzegbrief tijdig aangetekend versturen. Het gebeurt niet vaak, maar je kan hiervoor een deurwaarder inschakelen.
Bij een aangetekende zending wordt de brief verondersteld om drie werkdagen na de verzending de ontvanger te bereiken. Je opzegtermijn gaat in op de eerstvolgende maandag.
Concreet: je moet de aangetekende brief ten laatste op woensdag versturen om je opzegtermijn de maandag van de volgende week te kunnen laten starten.
Let op: volgt er een feestdag na de woensdag waarop je de aangetekende brief verstuurt (bv. op de donderdag of vrijdag)? Deze feestdag telt niet mee als werkdag. Dat betekent dat je opzegbrief later zal toekomen dan de volgende maandag! Wil je in dat geval dat je opzeg wél start vanaf de volgende maandag, dan moet je die voor woensdag versturen!
-
Wat moet er allemaal in je opzegbrief staan?
Maak gebruik van ons voorbeeld van opzegbrief (word).
-
Wat moet ik weten over het document C4?
Op het eind van je tewerkstelling, moet je werkgever altijd het document C4 afleveren.
Het bevat diverse gegevens in verband je tewerkstelling en stopzetting van je contract. Daarnaast moet hij ook de 'oorzaak van de werkloosheid' invullen. De C4 wordt immers gebruikt bij het aanvragen van uitkeringen.
Je werkgever vult je C4 volgens eigen oordeel in. Lees het zeker goed na en teken protest aan als je niet akkoord gaat. Het document C4 wordt immers door de RVA gebruikt om te oordelen over je recht op werkloosheidsuitkering.
Twijfelt RVA op basis van het formulier C4 of je als werknemer zélf schuld hebt aan het ontslag, dan zal men een onderzoek opstarten. Weet dat je bij het aanvragen van werkloosheidsuitkeringen, niet zomaar een sanctie opgelegd kan krijgen. Je krijgt altijd eerst de kans om jouw versie van de feiten te geven.
Bij een eventueel verhoor door RVA, kan het ACV je bijstaan in je verdediging.
Ook goed om weten: je volgende werkgever hoeft ook geen afschrift te ontvangen van je C4. Dit dient enkel voor het aanvragen van uitkeringen.
Bereken zelf je opzegtermijn
Ontslag genomen of ontslagen? Dan is er een opzegtermijn voorzien. Benieuwd hoe lang die in jouw geval duurt? Bereken je opzegtermijn zelf met onze handige tool!
Ontslagen na een faillissement of bij collectief ontslag én lid van het ACV?
Het ACV staat je bij! Ga te rade bij je ACV-vertegenwoordigers of meld je aan via contactformulier faillissement en collectief ontslag.
Op zoek naar andere info over ontslag?
More Info
- Wegwijzer Sociale Wetgeving voor een volledig overzicht van de wetgeving arbeidsrecht en sociale zekerheid.
-
Militant?
- Ga een kijkje nemen op www.hetacv.be/militant en consulteer er de Wegwijzer Sociale Wetgeving (login nodig)
- Lees Vakbeweging digitaal
- Ontdek ook het aanbod van De Vormers.
💡 Veel van de regels hangen af van de sector waarin je werkt. Kies daarom nu je sector om meteen informatie op maat te krijgen.
PC 202- Bedienden kleinhandel voedingswaren
Ontslag
- Ontslag is aan een aantal regels gebonden. De werkgever moet in de meeste gevallen een opzegtermijn of een opzegvergoeding respecteren. In het geval van een ontslag neem je best contact op met de vakbondsafgevaardigde in de onderneming of als er geen vakbond in jouw onderneming is met de ACV PULS contactpersoon. Hierna evenwel een kort overzicht.
- Bij een ontslag spreken we over een opzegging van de arbeidsovereenkomst wanneer er vanwege de werknemer nog prestaties tijdens de opzegtermijn verwacht worden. Wanneer er evenwel geen prestaties meer verwacht worden spreken we over een verbreking van de arbeidsovereenkomst.
- Een verbreking kan zowel schriftelijk als mondeling gebeuren. Let wel, bij een mondelinge verbreking door de werkgever is het steeds aangewezen toch een bewijsstuk van beëindiging te vragen. Hoe kan je anders het bewijs leveren dat de arbeidsovereenkomst wel degelijk beëindigd werd op vraag van de werkgever wanneer je de volgende dag(en) niet meer komt werken?
- Bij een opzegging is steeds een geschrift noodzakelijk. Een opzegging uitgevoerd door werkgever kan enkel via deurwaarder of via een aangetekende zending. Wanneer de werknemer zelf zijn arbeidsovereenkomst wenst op te zeggen beschikt deze – naast de 2 voorgaande opties – ook over de mogelijkheid om een dubbel van de opzegbrief te laten tekenen voor ontvangst.
- In een opzeggingsbrief dient steeds melding te staan van aanvang opzeg & duurtijd van de opzegtermijn. Een opzeg gaat steeds in de maandag volgend op de betekening van de opzegbrief. Bij een aangetekende zending van de opzeg stelt de wetgeving dat de betekening plaats vindt de derde dag na verzending (datum stempel post). Een zaterdag telt mee, een zon-of feestdag telt niet mee om de periode van drie dagen te bepalen van betekening. In de praktijk komt het erop neer dat in de meeste situaties (behalve wanneer er sprake is van een feestdag) de opzegbrief via aangetekende zending gepost dient te zijn uiterlijk op woensdag. In deze situatie vindt de betekening dan plaats op zaterdag volgend, en kan de opzegging dus aanvatten op de eerstvolgende maandag.
Opzegtermijn
- Aan de beëindiging van de arbeidsovereenkomst is steeds een opzeggingstermijn – of betaling van een opzeggingsvergoeding gelijk aan de na te leven opzeggingstermijn – gebonden. Bij beëindiging door de werkgever wordt de opzegtermijn geschorst – en dus met een gelijke termijn verlengd- wanneer zich tijdens de opzegperiode wettelijke schorsingen (opname jaarlijkse vakantie / ziekte ) plaats vinden. Wanneer de beëindiging van de arbeidsovereenkomst evenwel door de werknemer zal ingediend werd, is er geen sprake van dergelijke opschorting en verlenging van de na te leven opzegtermijn.
- Tijdens de opzegperiode beschik je als werknemer tevens over het recht op sollicitatieverlof. Dit sollicitatieverlof bedraagt 1 voltijdse arbeidsdag gedurende de laatste 26 weken (= 6 maanden) van uw opzegtermijn. De periode voordien bedraagt het recht een halve dag per week. Dit recht dient steeds bekeken te worden in verhouding tot uw arbeidsverhouding. Zo heeft een voltijdse werknemer gedurende de laatste 26 weken opzeg dus recht op 1 voltijdse dag sollicitatieverlof/week, en heeft een halftijdse werknemer in de periode van laatste 26 weken recht op een halve dag/week (gelet op het gegeven dat de werknemer beschikt over een halftijds contract in verhouding tot een voltijdse collega).
- Om de opzegtermijn te bepalen dien je in eerste instantie rekenschap te houden met tewerkstelling welke reeds aangevat werd vóór 31 december 2013, en tewerkstelling welke aangevat werd sinds datum 1 januari 2014. Om dit te laten berekenen, neem je best contact met ons op.
Anciënniteit van de werknemer | Opzegtermijn (in weken) | ||
---|---|---|---|
Ontslag door de werkgever (afdanking) | Ontslag door de werknemer | ||
Tegenopzegging | |||
< 3 maanden | 1 | 1 | 1 |
< 4 maanden | 3 | 2 | 2 |
< 5 maanden | 4 | 2 | 2 |
< 6 maanden | 5 | 2 | 2 |
< 6-9 maanden | 6 | 3 | 3 |
< 9-12 maanden | 7 | ||
< 12-15 maanden | 8 | 4 | 4 |
< 15-18 maanden | 9 | ||
< 18-21 maanden | 10 | 5 | |
< 21-24 maanden | 11 | ||
< 2-3 jaar | 12 | 6 | |
< 3-4 jaar | 13 | ||
< 4-5 jaar | 15 | 7 | |
< 5 jaar | 3 weken per extra anciënniteitsjaar | 9 | |
< 6 jaar | 10 | ||
< 7 jaar | 11 | ||
< 8-20 jaar | 13 | ||
20 jaar | 62 | ||
21 jaar en meer | 32 + 1 week per extra aciënniteitsjaar |
Motieven voor ontslag
Ontslag beroepsonbekwaamheid
- Wanneer een werkgever zich wenst te beroepen op de beroepsonbekwaamheid van de werknemer, dient hij eerst een schriftelijke verwittiging te sturen naar de werknemer. Deze beroepsonbekwaamheid wordt onderzocht op basis van onder meer de verantwoordelijkheden, de functie en de uitvoering van het werk door de werknemer.
- Wanneer deze verwittiging geen resultaat oplevert, moet men in de eerste plaats pogen om het peil van de beroepsbekwaamheid te verhogen. Indien ook deze maatregelen niet het verwachte resultaat opleveren, kan men de werknemer muteren naar een functie die meer aan zijn beroepsmogelijkheden beantwoordt. Dit kan in het verkooppunt waar de werknemer tewerkgesteld is of desnoods op een andere plaats van tewerkstelling.
De werknemer zal tewerkgesteld worden aan de loon-en arbeidsvoorwaarden van de nieuwe functie. - Indien al deze inspanningen niet tot enig resultaat leiden, kan de werknemer ontslagen worden.
- Wanneer de procedure van beroepsonbekwaamheid door de werkgever niet werd nageleefd, zal er bovenop de opzegvergoeding een schadevergoeding gelijk aan 3 maal het bruto maandloon betaald moeten worden.
Ontslag medische overmacht
- Ziekte is in principe geen reden om een einde te maken aan de arbeidsovereenkomst. Het is evenwel mogelijk dat het verder zetten van prestaties niet meer mogelijk is om medische redenen. Dit moet vastgesteld worden door de arbeidsgeneesheer van de werkgever. De arbeidsgeneesheer zal in het kader van een re-integratieprocedure oordelen dat het definitief onmogelijk is om nog prestaties te leveren. De werkgever kan op basis hiervan een einde maken aan de overeenkomst omwille van definitieve arbeidsongeschiktheid en dit zonder opzeggingstermijn of opzeggingsvergoeding.
- Via het sociaal fonds van onze sector (www.sfonds202.be) beschik je over de mogelijkheid om een premie aan te vragen gedurende maximaal 24 maanden ten bedrage van 186 euro per maand. Deze premie is tevens verbonden aan het indexprincipe.