Ontslag en opzegging
Zowel werkgever als werknemer kunnen een contract stopzetten door opzegging.
Wat je moet weten over ontslag en opzegging
Zowel jij als je werkgever kunnen je arbeidsovereenkomst of contract stopzetten. Je kan ontslagen worden of zelf ontslag geven. In beide gevallen geldt dat bepaalde regels gevolgd moeten worden. Ontdek hier hoe de opzegging moet gebeuren en wanneer je opzegtermijn bijvoorbeeld begint.
💡 Je vindt hier eerst de meer algemene regels, de info voor je sector vind je helemaal onderaan.
-
Wat is opzegging?
Als je een arbeidsovereenkomst of contract van onbepaalde duur hebt, dan kan zowel je werkgever als jijzelf dat stopzetten door opzegging. Dat is een melding waarin de andere partij ervan verwittigd wordt dat de overeenkomst zal stoppen.
Dat betekent niet dat je van de ene op de andere dag kan stoppen met werken bij je werkgever. Er is doorgaans nog een opzegtermijn. De duur van de opzegtermijn hangt af van je anciënniteit of de periode dat je in de onderneming hebt gewerkt.
-
Hoe moet de opzegging gebeuren?
De opzegging moet schriftelijk gebeuren met een opzeg- of ontslagbrief. Daarin moet de start en de duur van de opzegtermijn vermeld worden.
- Opzegging door de werkgever: de werkgever moet je opzegging meedelen met een aangetekend schrijven of een deurwaardersexploot.
-
Opzegging door de werknemer: als werknemer kan je de opzegging aan je werkgever bezorgen:
- met een aangetekende brief
- door de brief persoonlijk af te geven
- via een deurwaardersexploot
- met een aangetekende brief
Belangrijk: als je de opzegbrief persoonlijk afgeeft, laat dan je werkgever een kopie aftekenen voor ontvangst! Zo heb je een bewijs dat je je opzeg hebt ingediend.
-
Zie ook ons voorbeeld van opzegbrief (Word)
- Opzegging door de werkgever: de werkgever moet je opzegging meedelen met een aangetekend schrijven of een deurwaardersexploot.
-
Hoe zit het met de ontslagmotivering?
Bescherming tegen onredelijk ontslag
Word je ontslagen, dan is je werkgever verplicht het ontslag te motiveren en de reden van je ontslag mee te delen. Je hebt meestal het recht om te weten waarom je ontslagen wordt. De uitzondering op die regel vind je in CAO 109, Hoofdstuk II, artikel 2 paragraaf 2.
Je bent dus in de meeste gevallen beschermd tegen onredelijk ontslag.
Reden ontslag
Als de reden voor je ontslag niet vermeld staan op de ontslagbrief, kan je dat via een aangetekend schrijven opvragen. Voor het versturen van de aangetekende brief geldt volgende termijn:
- als je een opzegtermijn moet presteren: binnen 6 maanden na de ontslagbrief, maar niet later dan 2 maanden na het einde van de arbeidsovereenkomst
- in de andere gevallen: binnen 2 maanden na het einde van het contract
Je werkgever moet per aangetekende brief op je verzoek antwoorden binnen de 2 maanden. Doet hij dat niet, dan moet hij je een ‘forfaitaire burgerlijke boete’ van 2 weken loon betalen.
-
Wat is ontslag om dringende redenen en wat zijn de gevolgen?
Wat is een dringende reden?
Een dringende reden is een zware fout waardoor het onmogelijk wordt om het contract met je werkgever nog verder te zetten. Je wordt dan met onmiddellijke ingang ontslagen en op non-actief gezet.
De afdanking en de ontslagname om dringende reden zijn aan strikte regels onderworpen:
- De arbeidsovereenkomst moet worden verbroken binnen 3 werkdagen na kennisname van de ingeroepen feiten.
- De feiten die het ontslag rechtvaardigen moeten binnen 3 werkdagen na het ontslag worden betekend.
- De kennisgeving van deze redenen moet per aangetekend schrijven, bij deurwaardersexploot of door overhandiging van een schriftelijk document. In dit laatste geval geldt de handtekening van de persoon die het schrijven ontvangt enkel als ontvangstbewijs en niet als erkenning van de dringende reden.
Opgelet: is aan bovenstaande vormvereisten niet voldaan, neem je best zo snel mogelijk contact op met het ACV!
Gevolgen
Als het contract stopgezet wordt omwille van een dringende reden, dan eindigt de arbeidsovereenkomst meteen. De opzegtermijn wordt in dit geval niet gepresteerd en er wordt geen verbrekingsvergoeding betaald.
-
Wanneer start mijn opzegtermijn?
Je geeft de opzegbrief persoonlijk af:
Als je de opzegbrief persoonlijk of via een deurwaarder afgeeft, gaat de opzegtermijn in de volgende maandag.
Je stuurt een aangetekende brief:
Ben je niet zeker of je werkgever (baas of HR-verantwoordelijke) een kopie van je brief voor ontvangst zal aftekenen, dan moet je de opzegbrief tijdig aangetekend versturen. Het gebeurt niet vaak, maar je kan hiervoor een deurwaarder inschakelen.
Bij een aangetekende zending wordt de brief verondersteld om drie werkdagen na de verzending de ontvanger te bereiken. Je opzegtermijn gaat in op de eerstvolgende maandag.
Concreet: je moet de aangetekende brief ten laatste op woensdag versturen om je opzegtermijn de maandag van de volgende week te kunnen laten starten.
Let op: volgt er een feestdag na de woensdag waarop je de aangetekende brief verstuurt (bv. op de donderdag of vrijdag)? Deze feestdag telt niet mee als werkdag. Dat betekent dat je opzegbrief later zal toekomen dan de volgende maandag! Wil je in dat geval dat je opzeg wél start vanaf de volgende maandag, dan moet je die voor woensdag versturen!
-
Wat moet er allemaal in je opzegbrief staan?
Maak gebruik van ons voorbeeld van opzegbrief (word).
-
Wat moet ik weten over het document C4?
Op het eind van je tewerkstelling, moet je werkgever altijd het document C4 afleveren.
Het bevat diverse gegevens in verband je tewerkstelling en stopzetting van je contract. Daarnaast moet hij ook de 'oorzaak van de werkloosheid' invullen. De C4 wordt immers gebruikt bij het aanvragen van uitkeringen.
Je werkgever vult je C4 volgens eigen oordeel in. Lees het zeker goed na en teken protest aan als je niet akkoord gaat. Het document C4 wordt immers door de RVA gebruikt om te oordelen over je recht op werkloosheidsuitkering.
Twijfelt RVA op basis van het formulier C4 of je als werknemer zélf schuld hebt aan het ontslag, dan zal men een onderzoek opstarten. Weet dat je bij het aanvragen van werkloosheidsuitkeringen, niet zomaar een sanctie opgelegd kan krijgen. Je krijgt altijd eerst de kans om jouw versie van de feiten te geven.
Bij een eventueel verhoor door RVA, kan het ACV je bijstaan in je verdediging.
Ook goed om weten: je volgende werkgever hoeft ook geen afschrift te ontvangen van je C4. Dit dient enkel voor het aanvragen van uitkeringen.
Bereken zelf je opzegtermijn
Ontslag genomen of ontslagen? Dan is er een opzegtermijn voorzien. Benieuwd hoe lang die in jouw geval duurt? Bereken je opzegtermijn zelf met onze handige tool!
Ontslagen na een faillissement of bij collectief ontslag én lid van het ACV?
Het ACV staat je bij! Ga te rade bij je ACV-vertegenwoordigers of meld je aan via contactformulier faillissement en collectief ontslag.
Op zoek naar andere info over ontslag?
More Info
- Wegwijzer Sociale Wetgeving voor een volledig overzicht van de wetgeving arbeidsrecht en sociale zekerheid.
-
Militant?
- Ga een kijkje nemen op www.hetacv.be/militant en consulteer er de Wegwijzer Sociale Wetgeving (login nodig)
- Lees Vakbeweging digitaal
- Ontdek ook het aanbod van De Vormers.
💡 Veel van de regels hangen af van de sector waarin je werkt. Kies daarom nu je sector om meteen informatie op maat te krijgen. 👇
PC 312-Warenhuizen
Ontslag is aan een aantal regels gebonden. De werkgever moet in de meeste gevallen een opzegtermijn of een opzegvergoeding respecteren. In het geval van een ontslag neem je best contact op met de vakbondsafgevaardigde in de onderneming of als er geen vakbond in jouw onderneming is met de ACV PULS contactpersoon.
Ontslag wegens beroepsonbekwaamheid
Een werkgever kan je niet zomaar ontslaan wegens beroepsonbekwaamheid.
- Het is mogelijk dat een werknemer niet goed functioneert. Dit moet echter geval per geval bekeken worden. Bij dit onderzoek wordt rekening gehouden met de verantwoordelijkheid, de functie en de uitvoering van het werk door de werknemer.
- De werknemer die beroepsonbekwaam wordt geacht, krijgt eerst een SCHRIFTELIJKE VERWITTIGING van de werkgever. De betrokken werknemer kan onmiddellijk de tussenkomst van de vakbondsafvaardiging vragen.
- Indien de beroepsbekwaamheid van de betrokkene één maand na de eerste verwittiging nauwelijks verbeterd is, stuurt de werkgever een TWEEDE SCHRIFTELIJKE VERWITTIGING.
- Indien de werkgever binnen de twee maanden na de tweede verwittiging opnieuw geen verbetering vaststelt, kan hij de werknemer ontslaan mits inachtneming van de wettelijke procedures.
- In geval van herhaling van de betrokkene – d.w.z. in dezelfde functie en binnen de 2 jaar volgend op de eerste verwittiging – heeft de werkgever het recht de werknemer onmiddellijk af te danken.
- Bij het niet-naleven van de voorziene procedure moet de werkgever de betrokken werknemer opnieuw in dienst nemen of indien hij dit weigert, moet hij, bovenop de opzegtermijn, een bedrag betalen gelijk aan drie maanden loon.
Ontslag om economische redenen
Een ontslag wegens economische reden komt voor wanneer een winkel bijvoorbeeld slecht draait en moet sluiten. Dan moeten alle wettelijke zaken zoals opzegtermijnen en –vergoedingen in orde zijn. Je kan dit altijd laten narekenen bij je ACV PULS contactpersoon. Als een hele hoop collega’s tegelijk ontslagen worden, spreken we van een collectief ontslag. Meestal volgen dan onderhandelingen tussen vakbonden en de werkgever om dit op een zo menselijk mogelijke manier af te handelen.
- Bij ongunstige economische omstandigheden (bv. een faillissement) of omstandigheden die technische aanpassingen vergen, kan de werkgever overgaan tot ontslag.
- Bij afdankingen dienen er wel voorrangsregels in acht te worden genomen waarbij rekening wordt gehouden met bekwaamheid, leeftijd, anciënniteit en gezinslasten. Ook moeten eerst alle mogelijkheden worden uitgeput om ontslagen te vermijden. Denk aan werkherverdeling, brugpensioen (SWT), aanwervingsstop, geen uitzendkrachten…
- De werknemers moeten tijdig worden gewaarschuwd middels een aangetekend schrijven. Je kunt dan proberen om het probleem met de werkgever op te lossen om zo het dreigend ontslag af te wenden.
Ontslag om dringende redenen
- Een ontslag wegens dringende reden wil je niet meemaken. Dat gebeurt meestal na een zware fout of bedrog. Neem in dat geval altijd contact op met je vakbondsafgevaardigde of een ACV PULS contactpersoon.
Ontslag wegens medische overmacht
- In de sector wordt er een bijpassing voorzien gedurende de wettelijke opzegtermijn door de werkgever.