Juiste kader van de ‘vragen’ van skeyes aan de nieuwe regering

Eerder deze week lanceerde skeyes een memorandum met vragen voor de volgende federale regering. ACV-Transcom wil op het lijstje reageren en de vragen correct kaderen aangezien er – zoals wel meer bij leyes – de realiteit wel wat onrecht wordt aangedaan. 

#001 Luchtvaartveiligheid en just culture

skeyes heeft gelijk dat de nationale werkgroep rond just culture is stilgevallen. Een bewuste strategie van het kabinet Bellot of niet? Dit laten we tussenbeide. ACV-Transcom was zowel met haar vertegenwoordigers van het vliegend personeel, grondpersoneel als skeyes sterk vertegenwoordigd gelet het belang ervan voor de luchtvaartsector. Toch wil skeyes de aandacht afleiden van de eigen flagrante schendingen van de just culture principes binnen het bedrijf. Zo is het schering en inslag geworden personeel op cruciale functies onder druk te zetten en professionele beslissingen van getrainde en opgeleide medewerkers te laten bijsturen door het management. Dit in functie van de continuïteit, in functie van bepaalde KPI’s en performantiecijfers én niet in functie van de veiligheid. Men zorgt evenwel dat op papier intern alles perfect in orde lijkt en dat men veiligheid en just culture belangrijk vindt. Net zoals in veel gevallen bij skeyes is dit net voor de uiterlijke ‘schone’ schijn…

Investeringen zijn ook van enorm belang. De besparingsrondes – o.a. door de Europees opgelegde performantieplannen en refentieperioden – lieten al een woestenij achter op vlak van infrastructuur en personeelsbezettingen. Hoog tijd om dit te stoppen. Het nieuw ingediende plan door de Belgische Staat maakt daar komaf mee. Toch kondigt skeyes dikwijls aan hoeveel men wel wil gaan investeren en wordt gegoocheld met miljoenen euro’s. De vraag is hoeveel er effectief van al die aangekondigde bedragen al werd uitgegeven…  

#002 Stabiel rechtskader en vliegwet

ACV-Transcom is al jarenlang vragende partij voor een echt gecoördineerd luchthaven- en luchtvaartbeleid in ons land. Samenwerking tussen onze complementaire luchthavens moet kunnen. Luchtvaart is immers de tweede economische motor na onze havens. Daarvoor is politieke moed nodig. België en Brussels Airport is één van de enige landen in de wereld waar veiligheid bij landen en opstijgen van vliegverkeer niet op basis van veiligheidsparameters gebeurt, maar waarbij eerst en vooral moet gekeken worden naar de “overlast” die mogelijk gegenereerd wordt. Dit beïnvloedt ook bepaalde KPI’s die moeten worden gehaald. ACV-Transcom verwijst hierbij ook naar de absurde situatie waarbij verscheidene verkeersleiders juridisch worden aangepakt vanwege beslissingen die zij in het verleden namen met het oog op de veiligheid en die dan ‘overlast’ bezorgden. Op de vraag van ACV-Transcom om deze verkeersleiders een degelijk vangnet te bezorgen indien zij veroordeeld zouden worden voor het professioneel en veilig uitoefenen van hun job weigert skeyes al jaren in te gaan.

Skeyes zet in op digitalisering vooral voor de luchthavens Luik en Charleroi. We vernemen dat daar een digitaal centrum komt in Namen. Dit terwijl de resultaten van de digitale torens niet zo positief blijken volgens de gegevens die wij ontvangen. Dat luchtverkeersleiders niet aanwezig zijn en geen rechtstreeks oogcontact hebben op de situatie verhoogt nodeloos het risico. Het is slechts een poging om het personeelstekort bij de verkeersleiders op te vangen. We weten ook dat Charleroi een drukke luchthaven is met snelle rotaties en veel piekperioden. Net als Luik vooral een nachtluchthaven is. 

We begrijpen ook niet waarom er niet prioritair ingezet wordt op de digitalisering en proefprojecten in de Vlaamse regionale luchthavens, waar dit volgens ons logischer zou zijn gelet het aantal vliegbewegingen en de activiteiten. Daar kunnen dan lessen getrokken worden en de nodige bijsturingen gedaan worden alvorens dit te implementeren op drukkere en meer risicovollere sites.

#003 Minimale dienstverlening

In plaats van in te zetten op écht sociaal overleg, kiest skeyes telkens de weg van het conflict. De heilige graal van de continuïteit staat telkens voorop, ten koste van veiligheid. Ondanks alle loze verklaringen hierover. Skeyes wil de volledige uitholling van écht overleg. Skeyes wil de volledige uitholling van het stakingsrecht. Skeyes zit helemaal niet in met de vragen van het personeel. De antwoorden van skeyes op problemen is meestal meer geld, zelfs wanneer dit nooit de vraag van het personeel is of was. Men kan niet ongestraft constant de flexibiliteit verhogen, meer en meer van je personeel vragen dat telkens met minder en minder is. Enkel de HR-dienst, diensten van de ceo en communicatiediensten groeien aan. Dit terwijl medewerkers dikwijls eindeloos wachten op antwoorden op eenvoudige vragen over verloning. Dit terwijl uiterlijk vertoon en imago naar de buitenwereld nu belangrijker is dan veiligheid en de basisactiviteiten van de onderneming. 

Het is een leugen dat tijdens acties de hulp aan humanitaire vluchten, échte medische vluchten en noodvluchten niet gegarandeerd was. Dit is een regelrechte kaakslag in het gezicht van alle medewerkers bij skeyes. Dit is een kaakslag naar alle medewerkers die ook deze permanenties waargenomen hebben tijdens de acties. Skeyes wil geen minimale dienstverlening, zij willen ten allen tijde een volledige dienstverlening. Hun pogingen om stakingen te kunnen breken en in de omliggende landen daarover afspraken te maken werden door ACV-Transcom via onze internationale contacten reeds in de kiem gesmoord.

ACV-Transcom organiseerde trouwens eind oktober 2019 een bijeenkomst in Brugge waar 23 vakbonden van over heel Europa aanwezig waren om over de toestand in de luchtverkeersleiding en de technische diensten te praten. De werkwijze van skeyes jegens haar personeel werd daar ook sterk veroordeeld. Ook maakte ACV-Transcom afspraken inzake het mogelijk overnemen van de luchtverkeersleidingsactiviteiten in geval van sociale onrust of acties met de vakbonden van onze buurlanden zodat onze én hun belangen steeds gevrijwaard zullen blijven. Zo werden concrete afspraken gemaakt met de GdF (Duitsland), SNCTA (de grootste Franse vakbond), TUEM (MUAC/Eurocontrol) en VNLG (Nederland).

ACV-Transcom is altijd voor een sociale dialoog geweest. Geen fuik waar men bewust de vakbonden en haar vertegenwoordigers wil in drijven. Geen nep-overleg. Skeyes dreef en drijft gewoon haar eigen zienswijze door, zonder enige rekening te houden met haar personeel … Ons verzet zal ook navenant zijn!

#004 Luchtruim optimaal gebruiken

ACV-Transcom is zich bewust dat het Europese luchtruim de verzadiging bereikt. Vanuit milieuoogpunt moeten we ons echter afvragen of alle vliegbewegingen wel noodzakelijk zijn. Moeten verschillende luchtvaartmaatschappijen eenzelfde bestemming aanvliegen met een tiental minuten verschil? Moeten alle korte vluchten nog doorgaan? Is de prijs van vliegen niet té goedkoop? Goedkope vliegtickets zetten constant druk op de loons- en arbeidsvoorwaarden van personeel van luchtvaartmaatschappijen, handlers en luchtverkeersleiding. Daar moet de maatschappij én politiek haar verantwoordelijkheid nemen. 

Verder zitten we met veel te veel verschillende ‘prijzen’ binnen Europa voor de vliegbewegingen. Elke nationale organisatie hanteert eigen ‘tarieven’ en kan dus verkeer aantrekken of afstoten. Luchtvaartmaatschappijen vliegen desnoods wel langere routes als de prijs finaal lager is, alle mooie milieu-intenties ten spijt…  Utopisch: enkel een Europees tarief binnen een groot Europese publiek luchtverkeersleidingscentrum kan hier een mogelijke oplossing bieden.

Skeyes en defensie wensen over te gaan tot een zg. “co-locatie” van de militaire verkeersleiding begin december 2019. Sedert het begin van dit dossier, meer dan 2 jaar geleden vroeg ACV-Transcom naar een akkoord en duidelijke afspraken hieromtrent om te komen tot een complete integratie van de militaire verkeersleiders binnen skeyes en het statuut van het personeel van skeyes. Skeyes heeft hierover nooit duidelijkheid willen verschaffen, noch defensie. Nu plots staat de verhuis van defensie voor de deur en gaan er allerlei verhalen rond waarbij de belangen van zowel personeel van skeyes worden geschaad of deze van het personeel bij defensie. ACV-Transcom en ACV-Openbare Diensten wensen een volledige integratie van de diensten van defensie bij skeyes binnen het skeyes-statuut om problemen qua arbeidsvoorwaarden, arbeidsduur en veiligheidsmaatregelen te vermijden. Ook dient duidelijk verschaft rond de meteodiensten die skeyes wenste af te stoten naar defensie en waar nergens met geen woord meer wordt over gerept. ACV-Transcom en ACV-Openbare Diensten wensen een duidelijk afgesproken akkoord over alle aspecten over deze integratie en de fases hierrond, beginnende met de co-locatie. We wachten al echter 2 jaar…

#005 Nieuwe activiteiten - drones

Skeyes kijkt vooruit, en dat is positief. De drone-sector is een belangrijke groeipool waarbij voor ACV-Transcom een belangrijke taak is weggelegd voor skeyes om haar opdracht om te zorgen voor een veilig vliegverkeer in ons land te realiseren. Maar dit mag geen ‘nieuwe inkomstenbron’ zijn. De denkwijze erachter is dus voor ons verkeerd. De opdracht van veiligheid is voor ACV-Transcom essentieel, net als alle andere activiteiten die hiervoor zorgen, zoals de eigen technische-, ICT en meteodiensten. Zij moeten te allen tijde de onafhankelijkheid en het voorzien in eigen ondersteuning kunnen voorzien in deze veiligheidskritische omgeving.

#006 Start privatisering 

Het omvormen van het bedrijf naar een nv van publiek recht is de eerste stap naar privatisering. ACV-Transcom kant zich tegen een privatisering van een veiligheids- en openbare dienst zoals skeyes dient te leveren. De intrede van privébedrijven zal er nog meer dan vandaag voor zorgen dat de veiligheid naar de achtergrond wordt gedreven en de continuïteit nog meer aan belang wint. Men zal pas ingrijpen als er ernstige accidenten gebeuren. We zagen wat de privatisering deed in bv. de handling. Veiligheid is prioritair voor ACV-Transcom, zeker zonder interne noch externe inmenging. Wat zou er gebeuren als luchthavens of luchtvaartmaatschappijen aandeelhouders zouden worden? 

Dit is een eerste stap naar de échte privatisering. Kijk maar naar Proximus en De Post. En vraag daar maar eens aan de medewerkers wat de gevolgen voor het personeel zijn geweest…