Loontransparantie is geen last, maar een must

Loontransparantie is geen last, maar een must

Auteurs: Nathalie Diesbecq

juni 2025

De EU-richtlijn over beloningstransparantie verscheen in mei 2023 en moet tegen 7 juni 2026 zijn omgezet in nationaal recht. Bedrijven zullen voortaan informatie moeten uitwisselen over de verloning van vrouwen en mannen voor werk van gelijke waarde. Als de loonkloof binnen een bedrijf meer dan 5% bedraagt, moet het actie ondernemen. De richtlijn voorziet ook in compensatie voor slachtoffers van loondiscriminatie en sancties – waaronder boetes – voor werkgevers die de regels niet naleven.

De sociale partners overleggen al enige tijd over de beste manier om de richtlijn in België te implementeren. De voorkeur gaat uit naar aanpassing van bestaande collectieve arbeidsovereenkomsten, zoals CAO nr. 25 en nr. 38, en de loonkloofwet van 2012 wat betreft de rapporteringsverplichting.

Dat is logisch: de richtlijn wil de bestaande loonkloof beter in kaart brengen en aanpakken. Dit gebeurt vooral via twee maatregelen. Ten eerste moet bij aanwerving het loon en alle voordelen duidelijk worden vastgelegd, zonder systematische discriminatie van vrouwen. Daarom krijgen sollicitanten recht op correcte en tijdige schriftelijke informatie over loon en loonelementen.

Ten tweede krijgen werknemers recht op informatie over hun individuele loon én het gemiddelde loon voor hun functiecategorie, uitgesplitst naar geslacht. Die informatie moet beschikbaar zijn via werknemersvertegenwoordigers of een gelijkekansorgaan. Werkgevers moeten hun personeel hier jaarlijks over informeren.

Administratieve overlast?

Daarnaast moeten bedrijven op vaste tijdstippen, afhankelijk van hun grootte, rapporteren over lonen en voordelen per functieniveau, opgesplitst naar gender.

Daar staan veel bedrijven niet om te springen met als argument administratieve overlast. Sinds 2012 is er echter al een rapporteringssysteem voor bedrijven met minstens 50 werknemers. Deze rapporten tonen de lonen van mannen en vrouwen, uitgesplitst naar opleidingsniveau, anciënniteit en functie. De nieuwe EU-richtlijn werkt met andere criteria en percentages. Een combinatie van beide systemen kan zonder veel extra moeite zorgen voor meer transparantie en een krachtigere aanpak van de loonkloof. Want ook al doet België het internationaal niet slecht, ook bij ons is de kloof nog reëel.

Paniekberichten over de rapportering zijn dus sterk overdreven, laat staan een reden om te pleiten voor de afschaffing van de huidige loonkloofrapportering. Dat zou de transparantie verminderen en de correcte omzetting van de richtlijn in gevaar brengen. Tijd om werk te maken van een consequente en duidelijke implementatie, in lijn met de richtlijnen van de Europese Commissie.