Fraudebestrijding is nodig om begroting op orde te krijgen
Fraudebestrijding is nodig om begroting op orde te krijgen
Auteur: Ive Rosseel
De regering-De Wever wil meer geld halen uit fraudebestrijding. Althans, dat beweren ze. In het regeerakkoord staan enkele maatregelen die vooral het omgekeerde doen vermoeden. En dat terwijl het verlies door belastingontduiking – fraude, zeg maar – de Belgische schatkist jaarlijks 30,4 miljard euro kost.
Belastingfraude is niet hetzelfde als belastingontwijking. Belastingfraude is doelbewust regels overtreden om belastingen te ontduiken. Bij belastingontwijking blijven belastingplichtigen binnen de grenzen van de wet, maar maken ze meer dan normaal gebruik van zo gunstig mogelijke regelingen. Doordat het fiscaal recht zo complex is, is de precieze grens tussen belastingontwijking én fraude vaak niet duidelijk. Maar allebei zijn onethisch. En ze raken ons allebei allemaal.
De Nationale Bank van België raamt de omvang van de zwarte economie in België op 3,8 % van het BBP. Dit stemt overeen met een fiscaal verlies van ongeveer 6 miljard euro per jaar. Meer recent werd het verlies door belastingontwijking voor ons land geschat tussen de 50 en 190 miljard euro (studie S&D-fractie en Murphy). Het verlies door belastingontduiking, de eigenlijke fraude, werd geschat op 30,4 miljard per jaar. Dit stemt overeen met 93,5% van budget voor bijvoorbeeld gezondheidszorg.
De regering-De Wever zegt wel meer geld te willen halen uit fraudebestrijding, maar zet in het regeerakkoord een aantal opvallende maatregelen die net het omgekeerde doen vermoeden. De strijd tegen de fiscale fraude moet tegen het einde van de bestuursperiode in totaal een kleine 600 miljoen euro meer opbrengen. Maar, de FOD Financiën wordt zwaar beknot in hun slagkracht. Zo wordt de aanslagtermijn voor fraude weer verlaagd van tien naar zeven jaar. Dat is zeer opmerkelijk gezien de vorige regering die termijn nog maar had verlengd.
Daarnaast worden de dwangsommen bij het niet willen meewerken aan een fiscale visitatie geschrapt. Bij een fiscale visitatie gaat de fiscus langs bij een bedrijf om bijvoorbeeld de boekhouding te controleren. Dit gebeurt onverwacht. De belastingplichtige kan op elk moment zijn toestemming intrekken en dan kan de fiscus in principe weinig doen behalve dus dwangsommen vragen aan de rechter. Deze dwangsommen, het drukkingsmiddel voor bedrijven die niet willen meewerken aan een fiscale visitatie, gaan op de schop. Tenslotte zet de regering in op een permanente fiscale regularisatie, wat voor ons een totaal verkeerd signaal is. Er zijn zeker een aantal positieve punten in het regeerakkoord, zoals de uitbereiding van het centraal aanspreekpunt, een register met alle financiële activa, met cryptomunten. Ook wil de regering op termijn via artificiële intelligentie dit register screenen op onregelmatigheden om zo fraude actiever op te sporen.
Maar het ACV wil nog meer inzetten op de bestrijding van fiscale fraude en heeft daar een aantal voorstellen voor. Vooreerst willen we cash betalingen beperken tot 1.500 euro. Het ACV is geen voorstander van een regularisatie die een milde aanpak is van ontweken belastingen. Er dient inzake de behandeling van zwart geld een éénduidige regeling via de parketten te worden gehanteerd waarbij de boetes en straffen hoog genoeg zijn. Wij wensen bovendien dat de antimisbruikbepaling, een middel om bij belastingontwijking in te grijpen, wordt aangescherpt want in de praktijk is deze bepaling vaak een nutteloos middel voor de fiscus in de strijd tegen fraude.
Daarnaast worden rekeninguittreksels op heden maar tien jaar bijgehouden. In het kader van witwassen zouden banken moeten verplicht worden deze dertig jaar te bewaren. Tevens moeten er voor alles wat men als belastingplichtige van de werkgever ontvangt fiscale fiches worden opgemaakt, wat op heden niet het geval is. Het Rekenhof stelt al jaren dat controlefuncties bij de fiscus één op één moeten vervangen worden. Dit kunnen wij enkel maar beamen. Tenslotte wil het ACV veel betere samenwerking zien tussen het parket en de fiscus, in die zin dat ze beter als team op pad gaan. Op die manier kunnen fiscale controles veel efficiënter en slagkrachtiger gebeuren.
Het ACV zal zich blijven inzetten voor een rechtvaardigere fiscaliteit én gezien de budgettaire situatie van ons land moet nog meer gekeken worden richting fraudebestrijding om de begroting op orde te krijgen.