Re-integratietraject

Ben je als werknemer langere tijd out, bijvoorbeeld door fysieke klachten of een burn-out?  Of anders gesteld:  ben je voor langere tijd arbeidsongeschikt en heb je een arbeidsovereenkomst?

Dan kan je zelf een re-integratietraject aanvragen bij je werkgever of via de arbeidsarts.  Onder bepaalde voorwaarden kan je re-integratietraject opgestart worden op vraag van je werkgever.

Het traject is bedoeld om je te helpen wanneer je terug aan de slag gaat. Zo kan er aangepast werk of een aanpassing aan de werkpost voorzien worden.  Men spreekt in die zin ook over 're-integratie op het werk na langdurige ziekte'.  Dat traject bestaat sinds 2016 en werd na een grondige evaluatie vanaf 1 oktober 2022 aangepast.

Een re-integratietraject is niet verplicht.  Je kan ook je werk hervatten zonder zo'n traject op te starten.  

Na langdurige ziekte kunnen werknemers uiteraard op verschillende manieren terug aan de slag. 

Dat kan op informele manier:

• Hierbij neemt de werknemer rechtstreeks contact op met zijn werkgever.  Het is belangrijk dat de werknemer nog voor zijn terugkeer naar de werkvloer goed bespreekt hij hij zijn werk zal hervatten en wat de modaliteiten zijn.
  
  
• De werknemer kan ook contact opnemen met de arbeidsarts en vragen om een 'bezoek voorafgaand aan de werkhervatting'.   Goed om weten:
  • De contactgegevens van de arbeidsarts staan in de arbeidsovereenkomst of kan de werknemer opvragen bij zijn/haar vakbondsafgevaardigde.
  • De werknemer kan de arbeidsarts vragen zijn/haar werkgever niet op de hoogte te brengen van deze procedure.

Meer info over het bezoek voorafgaand aan de werkhervatting: website van de FOD werkgelegenheid. 

Daarnaast kan de werknemer op een meer formele manier terug aan het werk en kiezen voor een re-integratietraject.  

Alleen de arbeidsarts kan een re-integratietraject opstarten. Hij doet dit echter niet op eigen houtje. Er zijn 2 mogelijkheden:

• Op vraag van de werknemer. Die kan, als hij dat wenst, vanaf zijn eerste dag arbeidsongeschiktheid zijn arbeidsarts vragen om een re-integratietraject op te starten. De werknemer kan ook zijn behandelend arts vragen dit voor hem te doen.
  

• Op vraag van de werkgever. In geval van definitieve arbeidsongeschiktheid kan de werkgever de opstart van een re-integratietraject vragen vanaf de eerste dag van de arbeidsongeschiktheid van de werknemer. Bij tijdelijke arbeidsongeschiktheid moet hij minstens 3 ononderbroken maanden arbeidsongeschiktheid afwachten.

De werknemer krijgt daarop een uitnodiging van de dienst arbeidsgeneeskunde voor een re-integratiebeoordeling bij de arbeidsarts.

Bij 3 opeenvolgende weigeringen van de werknemer om op de uitnodiging van de arbeidsarts in te gaan, eindigt het re-integratietraject. De arbeidsarts zal dan het ziekenfonds laten weten dat het re-integratietraject is beëindigd na de weigering van de werknemer om deel te nemen aan de re-integratiebeoordeling. De adviserend geneesheer van het ziekenfonds zou dan kunnen besluiten om een 'terug-naar-werk-traject' op te starten.

Uiterlijk 49 kalenderdagen na de vraag tot opstart van het re-integratietraject, moet de arbeidsarts: 

• De werknemer en zijn werkpost hebben onderzocht.
• Eventueel met andere deskundigen hebben overlegd (bijv. behandelend arts, ergonoom, enz.) mits het akkoord van de werknemer.
• Eventueel met de werkgever hebben overlegd indien de werknemer daar uitdrukkelijk om heeft gevraagd.
• Zijn beslissing nemen.

In zijn beslissing spreekt de arbeidsarts zich uit over het al dan niet (medisch) geschikt zijn van de werknemer om het 'overeengekomen werk' opnieuw uit te voeren.  Dat wil zeggen:  het werk in dezelfde omstandigheden als vóór zijn arbeidsongeschiktheid. 

De arbeidsarts heeft de keuze tussen 3 verschillende beslissingen: 

• Beslissing A: de werknemer kan op termijn het overeengekomen werk hervatten en intussen aangepast werk verrichten. Dat hangt af van de voorwaarden en procedures die door de arbeidsarts worden bepaald op basis van de gezondheidstoestand van de werknemer. 

• Beslissing B: de werknemer is definitief ongeschikt voor het overeengekomen werk. Hij zal dus nooit meer het werk kunnen hervatten onder dezelfde omstandigheden als voor de arbeidsongeschiktheid. De arbeidsarts moet deze beslissing verantwoorden in het gezondheidsdossier van de werknemer. Hij moet ook de voorwaarden en modaliteiten oplijsten waaronder de werknemer het werk zou kunnen hervatten. De werknemer heeft de mogelijkheid om in beroep te gaan tegen deze beslissing van definitieve arbeidsongeschiktheid.

• Beslissing C: om medische redenen is de arbeidsarts van mening dat hij geen beslissing kan nemen. Het re-integratietraject wordt dan stopgezet, de werknemer blijft arbeidsongeschikt volgens wat op zijn ziekteattest beschreven staat. De arbeidsarts zal dan aan het ziekenfonds laten weten dat het re-integratietraject is stopgezet na een beslissing C. Gedurende de 3 maanden na beslissing C mag de arbeidsarts geen nieuwe aanvraag tot re-integratie aanvaarden.

Mogelijkheid van beroep tegen beslissing B (definitieve ongeschiktheid)

Wanneer de arbeidsarts beslissing B neemt in het kader van het re-integratietraject, dan kan de werknemer beroep aantekenen. 

• Dat moet per aangetekende brief en binnen de 21 kalenderdagen.
• Leden kunnen ook best contact opnemen met  de rechtskundige dienst van het ACV. 

Tijdens de beroepstermijn wordt het re-integratietraject on hold gezet. De werknemer blijft dus in arbeidsongeschiktheid.

Na beslissing A of B kan men beginnen met het overleg en de voorbereiding van het re-integratieplan.

Om een re-integratieplan op te stellen overlegt de werkgever met de werknemer en de arbeidsarts en eventueel met andere personen die kunnen bijdragen tot het welslagen van het re-integratietraject, zoals de HR-dienst, VDAB, ... De werknemer heeft het recht om door een werknemersvertegenwoordiger te worden bijgestaan.

Zodra de beslissing van de arbeidsarts is genomen, is er voor de werkgever een bepaalde termijn om het re-integratieplan op te stellen:

• 63 kalenderdagen bij beslissing A
• 6 maanden bij beslissing B

De werkgever heeft aan het einde van stap 3 of de overlegfase twee opties: 

• Aangepast  of ander werk is mogelijk. DIt voldoet aan de voorwaarden en modaliteiten die de arbeidsarts heeft vermeld. De werkgever legt de werknemer vervolgens een voorstel voor een re-integratieplan voor met alle nodige uitleg.
• Aangepast of ander werk is niet mogelijk in de onderneming. De werkgever moet dan in zijn verslag verantwoorden waarom hij geen re-integratieplan heeft voorgesteld.

De werkgever is verplicht om de concrete mogelijkheden tot aangepast werk ernstig te onderzoeken.  Hierbij moet hij zoveel als mogelijk rekening houden met wat de arbeidsarts heeft bepaald. Tegelijk moet hij rekening houden met het collectieve kader voor re-integratie, zoals besproken in het Comite PB. Daarnaast kan de werknemer recht hebben op redelijke aanpassingen voor personen met een handicap.

Als de werknemer van mening is dat de werkgever zijn wettelijke verplichtingen niet is nagekomen, raden we hem aan om dit onmiddellijk te melden aan een ACV-vakbondsvertegenwoordiger in zijn onderneming en/of contact op te nemen met de rechtskundige dienst van het ACV.

De werknemer heeft 14 kalenderdagen om het plan te aanvaarden of af te wijzen.

Werknemer wijst re-integratieplan af

• Weigert de werknemer het re-integratieplan, dan moet hij dit motiveren.
• Is er na 14 dagen geen reactie van de werknemer, dan moet de werkgever zijn re-integratieplan opnieuw voorstellen.
• Weigert de werknemer, of komt er ook bij een tweede voorstel geen reactie, dan eindigt het re-integratietraject. 

De arbeidsarts zal dan het ziekenfonds laten weten dat het re-integratietraject is beëindigd omdat de werknemer niet reageerde of het door de werkgever voorgestelde re-integratieplan weigerde. De adviserend arts van het ziekenfonds zou dan kunnen besluiten om een terug-naar-werktraject op te starten.

Werknemer aanvaardt re-integratieplan

Als de werknemer het re-integratieplan aanvaardt, dan wordt het plan voortgezet en uitgevoerd.  Het re-integratietraject als dusdanig eindigt.

Het is heel goed mogelijk om tijdelijk of definitief het werk te hervatten met behoud van (een deel van) de uitkering voor arbeidsongeschiktheid.  Dat kan bijvoorbeeld bij een medische halftijdse baan.  Ga naar de site het RIZIV voor meer informatie.

De werknemer heeft natuurlijk altijd de mogelijkheid om een spontane consultatie aan te vragen bij de arbeidsarts. Het plan kan eventueel opnieuw worden beoordeeld en aangepast. Als het re-integratieplan voorziet in tijdelijk aangepast werk (beslissing A), dan hervat de werknemer het overeengekomen werk na afloop van het re-integratieplan.