Voor je werkgever zijn extralegale voordelen interessant omdat ze hem minder kosten aan sociale zekerheidsbijdragen dan het uitbetalen van een hoger loon. Jouw voordeel is een verhoogde koopkracht.

Nadeel is wel dat deze extralegale voordelen minder opleveren voor de sociale zekerheid. Voor jou persoonlijk betekent dat je er geen pensioenrechten mee opbouwt. Ook bij ziekte en ongeval, worden extralegale voordelen in de meeste gevallen niet meegeteld in de berekening van deze uitkeringen.

Voorbeelden van extralegale voordelen zijn maaltijd- en ecocheques, groepsverzekering en de salariswagen.

In heel wat sectoren heb je recht op maaltijd- en ecocheques. Je kan hier de algemene regeling nalezen over maaltijdcheques.   Veel van de specifieke regels hangen af van de sector waarin je werkt.  Kies daarom nu je sector om hierna meteen informatie op maat te krijgen. 

Wat is een maaltijdcheque?

Per effectief gepresteerde werkdag krijg je één maaltijdcheque. Ben je afwezig van het werk door bijvoorbeeld ziekte of vakantie, krijg je er voor die dagen geen. Als werknemer betaal je zelf een deel van je maaltijdcheque, minimum 1,09 euro per dag. Afhankelijk van het bedrag dat de werkgever zelf oplegt, kan een maaltijdcheque variëren in waarde tot maximum 8 euro. De maaltijdcheques zijn 12 maanden geldig.

Elektronische maaltijdcheques

De tijd van de papieren maaltijdcheques is gelukkig voorbij: maaltijdcheques bestaan enkel nog in elektronische vorm.

Je werkgever heeft hiervoor een contract met Edenred, Monizze of Sodexo die de cheques opladen op een elektronische rekening. Betalen doe je met een kaart of via een app. De oudste elektronische maaltijdcheques worden eerst gebruikt. Ben je je kaart kwijt, dan mag de uitgever maximaal de waarde van 1 maaltijdcheque aanrekenen voor de vervanging van je kaart.

Bedrijfsrestaurant

Maaltijdcheques kunnen gebruikt worden in bedrijfsrestaurants. Wanneer een maaltijd in je bedrijfsrestaurant minder kost dan de effectieve kostprijs van de maaltijd kan je betalen met een maaltijdcheque en krijg je het eventuele resterende bedrag niet terug. Betaal je voor de maaltijd evenveel of meer dan de totale kostprijs van de maaltijd? Dan krijg je het eventuele verschil wel terugbetaald.

Een voorbeeld: je hebt maaltijdcheques van 7 euro. Je bedrijfsrestaurant verkoopt maaltijden aan 5,50 euro. De maaltijd kost het restaurant echter méér dan dat bedrag. Je kan betalen met een maaltijdcheque, maar je krijgt het verschil tussen je maaltijdcheque en de geafficheerde prijs van de maaltijd niet terug. Je bedrijfsrestaurant verkoopt maaltijden aan 5,50 euro. Dit is de totale kost van die maaltijd voor het restaurant. Je kan betalen met een maaltijdcheque en krijgt 1,5 euro terug.

In heel wat sectoren heb je recht op maaltijd- en ecocheques. Je kan hier de algemene regeling nalezen over ecocheques.   Veel van de specifieke regels hangen af van de sector waarin je werkt.  Kies daarom nu je sector om meteen informatie op maat te krijgen. 

Wat is een ecocheque?

Een ecocheque is net als de maaltijdcheque een extralegaal voordeel dat je van je werkgever krijgt. Je kan ze gebruiken voor de aankoop van ecologische producten en diensten. Deze cheques zijn belastingsvrij en je betaalt er ook geen sociale zekerheidsbijdragen op. Anders dan bij de maaltijdcheques betalen de werknemers geen eigen bijdrage op de ecocheque.

Een ecocheque is 2 jaar geldig.

Wie krijgt ecocheques?

Ecocheques worden geregeld via cao op sector- of bedrijfsvlak. Als er in het bedrijf geen vakbondsafvaardiging is of wanneer het voor de betrokken personeelscategorie niet de gewoonte is dat er bij cao wordt gewerkt, kunnen de invoering van ecocheques ook bij individuele, schriftelijke overeenkomst ingevoerd worden.

De waarde van de ecocheque en het aantal keren dat er tijdens het jaar ecocheques worden toegekend, wordt eveneens vastgelegd in de cao of de individuele overeenkomst.

Wat kan je met ecocheques kopen?

De cheques kunnen gebruikt worden voor de aankoop van ecologische producten en diensten. Welke dat precies zijn, is vastgelegd in een lijst die beheerd wordt door de nationale arbeidsraad (NAR).

De lijst is opgebouwd rond 3 pijlers:

• ecologische producten en diensten, zoals biologische voedingswaren en energiezuinige elektrische huishoudtoestellen
• duurzame mobiliteit en vrije tijd, zoals fietsen en toebehoren en producten voor duurzaam tuinieren
• hergebruik, recyclage en afvalpreventie, zoals tweehandsproducten, gerecycleerde producten en herstellingen
  

De lijst werd in september 2021 aangepast. Consulteer de actuele lijst, die geldt vanaf 1 september 2021.

Je kunt niet in elke winkel terecht met ecocheques. Sodexo en Edenred voorzien op hun website overzichten van welke winkels je met ecocheques kan betalen.

De cheques kunnen gebruikt worden voor de aankoop van ecologische producten en diensten. Welke dat precies zijn, is vastgelegd in een lijst die beheerd wordt door de nationale arbeidsraad (NAR).

De lijst is opgebouwd rond 3 pijlers:

• ecologische producten en diensten, zoals biologische voedingswaren en energiezuinige elektrische huishoudtoestellen
• duurzame mobiliteit en vrije tijd, zoals fietsen en toebehoren en producten voor duurzaam tuinieren
• hergebruik, recyclage en afvalpreventie, zoals tweehandsproducten, gerecycleerde producten en herstellingen
  

De lijst werd in september 2021 aangepast. Consulteer de actuele lijst, die geldt vanaf 1 september 2021.

Je kunt niet in elke winkel terecht met ecocheques. Sodexo en Edenred voorzien op hun website overzichten van welke winkels je met ecocheques kan betalen.

Pensioenkapitaal opbouwen

Een groepsverzekering is een verzekeringspolis die de werkgever voor zijn werknemers afsluit bij een verzekeringsmaatschappij. Door premies te betalen bouwt de werkgever een pensioenkapitaal of rente op. Dat bedrag wordt aan de werknemer uitgekeerd op pensioenleeftijd. Met dit extralegale voordeel kan je als werknemer dus je (wettelijk) pensioen aanvullen.

De werkgever is niet verplicht om een groepsverzekering af te sluiten voor zijn werknemers. Afhankelijk van de sector waarin je werkt, wordt een groepsverzekering of aanvullend pensioenplan:

• voorzien via collectieve arbeidsovereenkomst. Dat is onder meer het geval voor de metaalbouw, de voedingsindustrie, de schoonmaaksector, het hotelwezen, de bewakingssector, ...
• voorzien door de sector. De bijdragen worden in dat geval ook betaald door de werkgever maar het beheer en de administratie gebeurt op vlak van de hele sector. Deze aanvullende pensioenplannen kunnen ook beheerd worden in een verzekeringsmaatschappij.
• beheerd in een pensioenfonds.  

Als aanvullend pensioen

Met dit extralegale voordeel kan je je (wettelijk) pensioen aanvullen. Het is een kapitaal (eenmalige som) of een rente-uitkering (maandelijks of jaarlijks). Je ontvangt dit als je effectief met wettelijk (vervroegd) pensioen gaat.

Als je overlijdt voor de pensioenleeftijd en er is een overlijdensdekking voorzien in het pensioenreglement, wordt het aanvullend pensioen zoals het tot op dat ogenblik is opgebouwd, uitbetaald in de vorm van een rente of een kapitaal voor de nabestaanden (je gezin) of de begunstigde die je eerder aanduidde.

Iedereen die met een arbeidscontract voor onbepaalde duur in de onderneming werkt en onder de categorie van werknemers valt waarvoor een aanvullend pensioenplan is ingevoerd, heeft recht op een aansluiting bij het plan.

Nieuwe werknemers die tot een van de categorieën behoren waarop de groepsverzekering van toepassing is, hebben er automatisch recht op.

Je hebt er geen recht op als je werkt als interim of gedetacheerde. Voor korte contracten (minder dan 1 jaar) zijn er geen verworven rechten. Je moet aangesloten zijn ten laatste vanaf de leeftijd van 25 jaar. Als jobstudent word je niet aangesloten.

Tot 1 januari 2019 was de voorwaarde dat je minstens 1 jaar in dienst moest zijn. Vanaf 1 januari 2019 is de Europese Portability Richtlijn van toepassing op groepsverzekeringen. Bevat het groepsverzekeringsreglement leeftijdsgebonden aansluitingsvoorwaarden, zoals minimumleeftijd en/of wachttijd, en zijn reserves niet onmiddellijk verworven, dan:

• word je als rechthebbende werknemer onmiddellijk aangesloten, ongeacht een minimumleeftijd en/of wachttijd 
• verwerf je als aangesloten werknemer onmiddellijk de opgebouwde reserves

Wettelijk geldt een '80 %-regel': het totaal van de extralegale pensioenvoordelen mag niet hoger zijn dan 80 % van je laatste bruto jaarinkomen.

Het bedrag aan de verzekeringsmaatschappij of het pensioenfonds kan op 3 manieren worden betaald:

• de werkgever of de sector betaalt de volledige premie
• de werkgever en werknemer betalen elk een deel van de premies. De verdeling wordt bepaald in een cao.
• de werknemer betaalt alles zelf. De werkgever zorgt enkel voor het administratieve gedeelte.

 

Als werknemer heb je recht op het gespaarde kapitaal, ook al verander je van werk. Je kan het bedrag overbrengen naar je nieuwe groepsverzekering of het blokkeren tot aan de eindvervaldag. Zelfs als de onderneming waar je werkt failliet gaat, heb je recht op dit bedrag.

Elke werknemer die aangesloten is bij de groepsverzekering, het sectoraal of bedrijfsplan krijgt elk jaar een pensioenfiche en dit zolang hij in dienst is bij het bedrijf waar hij een aanvullend pensioen krijgt. Op de fiche staan staan:

• de bedragen die werden ‘gespaard’
• de rendementen die werden toegekend
• of er al dan niet een overlijdensdekking is

Elke werknemer die recht had of heeft op een aanvullend pensioenplan bij zijn huidige werkgever of zijn vorige werkgevers, kan zijn rechten consulteren op de officiële onlinedienst mypension.be. Die bestaat uit twee delen: het wettelijke pensioen en het aanvullend pensioen. Aanmelden doe je met je eID.

De maandelijkse bijdrage die je eventueel zelf betaalt, geniet een belastingvermindering van 30 %. Deze belastingvermindering geldt enkel wanneer de groepsverzekering een rente uitkeert bij leven of tot aan het overlijden. Wanneer het kapitaal wordt uitgekeerd, word je hierop belast.

Het belastingpercentage hangt af van de leeftijd waarop het kapitaal wordt uitgekeerd. Het kapitaal wordt belast tegen:

• 20 % als het wordt uitgekeerd aan 60 jaar
• 18 % als het wordt uitgekeerd aan 61 jaar
• 16,5 % als het wordt uitgekeerd aan 62,63 of 64 jaar
• tegen 10 % als het wordt uitgekeerd aan 65 jaar en op voorwaarde dat je tot het wettelijk pensioen effectief actief blijft. Concreet: je hebt effectief gewerkt, was ziek of werkloos zonder de vrijstelling van de verplichting om actief naar werk te zoeken.

Voor de werknemers met SWT is de situatie op fiscaal vlak niet duidelijk. Zeker is wel dat als ze 'beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt' tijdens de gehele periode van het 'brugpensioen' ze in principe ook recht hebben op het verlaagde tarief van 10 % op 65, 66 of 67 jaar, afhankelijk van de wettelijk pensioenleeftijd.

Sinds 1 januari 2012 wordt de volgende berekeningswijze gebruikt:

• Het belastbare voordeel wordt berekend op de cataloguswaarde, de CO2-uitstoot en de CO2-coëfficiënt.
• Het belastbare voordeel is gelijk aan de catalogusprijs van de wagen vermenigvuldigd met de CO2-coëfficiënt, vermenigvuldigd met 6/7.

De catalogusprijs is de gefactureerde waarde (inclusief opties en btw), zonder de korting. Deze waarde daalt jaarlijks met 6 %, tot een minimum van 70 %.

De CO2-coëfficient: als ijkpunt telt een coëfficiënt van 5,5 % bij een CO2-uitstoot van 95gr/km voor dieselwagens en 115gr/km voor benzine of LPG-wagens.

Als de uitstoot hoger ligt, wordt de coëfficiënt verhoogd met 0,1 % per CO2-gram (tot een maximum van 18 %). Als de CO2-uitstoot lager ligt, dan wordt de coëfficiënt verminderd met 0,1 % per CO2-gram (tot een minimum van 4 %). Het minimumpercentage van 4 % is meestal van toepassing op kleine wagens en is sowieso van toepassing op elektrische wagens. Het voordeel mag nooit minder bedragen dan 1.200 euro.

De bijdrage is afhankelijk van de CO2-uitstoot van de wagen, zoals vermeld in het keuringsbewijs of bij de dienst voor inschrijving van de voertuigen. De uitstoot en dus ook de bijdrage varieert naargelang de motor. Voor een benzine- of dieselmotor mag de bijdrage niet minder bedragen dan 24,25 euro/maand. Dit geldt ook voor een elektrische wagen.