Het was al lang aangekondigd, en na uitgebreid overleg zal de nieuwe arbeidstijdregeling - Finflex - vanaf 1 september 2021 ingaan. Zo komt er een einde aan het systeem van de AV-dagen waar iedereen recht op heeft, maar door veel leidinggevenden niet wordt toegekend.

De nieuwe variabele werktijdregeling is van toepassing op alle personeelsleden die werken volgens een variabel uurrooster. Voor de personeelsleden die werken volgens een shiftregeling of als niet-administratief hulppersoneel blijft de eigen regeling gelden.

Hoe zit de nieuwe arbeidstijdregeling precies in mekaar? Hieronder wat meer uitleg.

Twee werkstelsels

Ongeacht je niveau of klasse kan je elk jaar kiezen om volgens stelsel 1 of stelsel 2 te werken. Je kan van stelsel veranderen wanneer je een andere functionele chef krijgt, een andere functie binnen de eigen dienst invult, op een andere dienst gaat werken, of als je meer dan drie maanden onafgebroken afwezig was.

Zowel in stelsel 1 als in stelsel 2 worden de stamtijden afgeschaft. Alle prestaties kunnen gepresteerd worden tussen 7.00 u en 19.00 u op kantoor of tussen 6.00 u en 20.00 u via telewerk. Wanneer iemand precies aanwezig is op kantoor kan per personeelslid verschillen, maar belangrijk is wel dat de afspraken met het team worden gevolgd.

Als je minstens 1 dag in het variabel uurrooster tewerkgesteld bent, heb je recht op 1 bonusdag per jaar.

Stelsel 1

In stelsel 1 blijf je je arbeidstijd registeren via een virtuele prikklok. Deze registraties zijn zichtbaar voor de functionele chef. Op kantoor kan je maximaal 9 uur per dag werken, waardoor wie voltijds werkt tot 18 dagen recuperatieverlof per jaar kan opbouwen. Belangrijk: op de dagen waarop je telewerkt, zal de telewerkdag forfaitair in rekening gebracht worden, waardoor je geen recht op recuperatieverlof kan opbouwen. ACV Openbare Diensten staat hier kritisch tegenover. Als telewerk na de COVID-19-periode veralgemeend zal worden met de invoering van een ‘dynamic office’ zal niemand nog in staat zijn om 18 dagen recuperatieverlof op te bouwen.

Stelsel 2

In stelsel 2 zal je arbeidstijd niet geregistreerd worden en is iedere gepresteerde dag een forfaitaire dag. ACV Openbare Diensten betreurt dat de FOD Financiën ervoor gekozen heeft om in stelsel 2 over arbeidsduur te spreken. Door in een stelsel zonder registratie van de arbeidstijd te spreken over indicatieve wekelijkse prestaties van 40 uur zal de deur geopend worden om op alternatieve wijze de arbeidstijd bij te houden, terwijl dat net niet de bedoeling is van stelsel 2. We verwachten hier dus veel problemen.

Wat duidelijk moet zijn is dat je in stelsel 2 doelstellingen moet krijgen die overeenstemmen met 38 uur per week. In de nota is er sprake van een indicatieve werkweek van 40 uur die door niemand mag of kan gecontroleerd worden, om 12 dagen compensatieverlof per jaar te kunnen krijgen.

De 12 dagen compensatieverlof worden toegevoegd aan de jaarlijkse teller en kunnen opgenomen worden op dezelfde manier als het jaarlijks vakantieverlof.

De personeelsleden in stelsel 2 die onregelmatige prestaties verrichten, kunnen deze prestaties bijhouden en afzonderlijk, bovenop de 12 dagen, recupereren.

Teamafspraken

Vanaf 1 januari 2022 zal je samen met je team afspraken moeten maken over de toepassing van de nieuwe variabele werktijdregeling en worden de communicatienormen, ondersteuningsnormen en aanwezigheidsnormen op teamniveau bepaald. Afspraken moeten telkens gemaakt worden wanneer er veranderingen zijn aan het team (nieuwe collega, langdurige ziekte, nieuwe chef, andere teamdoelstellingen, nieuwe taken …).

Sanctie

Als de chef merkt dat een collega moeilijkheden heeft om de teamafspraken op te volgen, kan er een schriftelijke verwittiging gegeven worden. Er moeten steeds minstens 10 dagen tussen twee schriftelijke verwittigingen zitten. Als een verwittiging niet helpt, kan het personeelslid gedurende vier maanden verplicht worden zijn arbeidstijd virtueel te registreren. 

Flexmediatie

Als de problemen zich blijven voordoen, kan ofwel de chef ofwel het personeelslid een tussenkomst vragen van een flexmediator. De flexmediator zal het gesprek tussen een personeelslid en de chef faciliteren zodat ze samen tot een oplossing kunnen komen. Als de mediatie niet lukt, zal de stafdirecteur P&O een beslissing nemen op basis van een verslag van de mediator.

ACV Openbare Diensten staat niet weigerachtig tegen mediatie, maar we hopen dat mediatie geen drukkingsmiddel van de leidinggevende is om zijn wil alsnog door te drukken. Mediatie staat centraal in een zogenaamde open feedbackcultuur, maar we willen er toch op wijzen dat dergelijke cultuurwijziging niet van de ene dag op de andere kan worden gerealiseerd.

Kritisch en waakzaam

ACV Openbare Diensten is bereid de nieuwe regeling een kans te geven, maar staat zeer kritisch tegenover: 

• de forfaitaire prestaties op telewerkdagen; 
• de vermelding van de indicatieve 40-urenwerkweek in stelsel 2; 
• de teamafspraken;
• de flexmediatie. 

Informeer je ACV-afgevaardigde daarom goed over de praktische toepassing zodat we eventuele problemen tijdig op het overleg kunnen brengen en indien nodig bijsturen.