Aan de Burgemeester en Schepenen van de gemeenten in de vervoerregio Westhoek

 

Beste Burgemeester en Schepenen,

Het is misschien onnodig te herhalen dat binnen de Vlaamse regering werd beslist om de switch te maken van ‘basismobiliteit’ naar ‘basisbereikbaarheid’ waarbij naast het treinnet ingezet wordt op drie lagen. Er komt een ‘Kernnet’, een ‘Aanvullend net’ en het ‘Vervoer op maat’ (vergelijkbaar met de huidige belbuswerking).

In de oorspronkelijke plannen rond basisbereikbaarheid stond dat dit volledig overgeheveld ging worden naar de private markt met een rol voor MOW. Hierdoor besliste De Lijn geen nieuwe belbussen meer aan te kopen en de huidige vloot nog in te zetten tot wanneer de switch zou plaatsvinden. Deze was reeds veel eerder voorzien waardoor het huidige wagenpark ondertussen sterk verouderd is en er daardoor steeds meer pannes zijn.

Ook het aanwerven van nieuw personeel verloopt hierdoor uiteraard bijzonder moeilijk, kandidaat chauffeurs krijgen bij hun sollicitatiegesprek te horen dat ze kunnen starten in eigen streek om na het verdwijnen van de belbus aan de kust of in Brugge te moeten gaan werken. Niet echt een wervend verhaal…

Intussen stellen we vast dat er in de streek rondom Ieper sinds 1 december belbusritten worden uitgevoerd door een privé taxibusje, ingezet door De Lijn om het tekort aan beschikbare belbussen op te vangen.

Als vakbond stellen we ons hier grote vragen bij… De dienstverlening van het desbetreffende busje blijkt zwaar ondermaats te zijn. De politie stelde, na een controle, vast dat een chauffeur géén Nederlands kon en niet over de juiste papieren (attesten medische keuring) beschikte. De chauffeurs dragen geen uniform van De Lijn en er doen heel wat ‘cowboyverhalen’ (met toch blijkbaar verbazend veel realiteit in vervat) de ronde. Zo zou er heel vaak verkeerd gereden worden of zijn er mensen die zich bijna in een ‘ontvoeringsverhaal’ waanden ...

Verder hebben de reizigers problemen met instappen, kunnen zij hun boodschappentroley niet bij zich nemen (zoals ze gewend zijn in de belbussen), men moet dicht op elkaar zitten (het is en blijft een personenwagen).

De meeste van de belbusklanten zijn dan ook mensen zonder auto, vaak met een laag inkomen, die hun boodschappen gaan doen met de belbus. Mensen die minder mobiel zijn, bejaarden, slechtzienden, personen met een beperking … Verder worden veel bewoners van de Lovie en de Vleugels met de belbus ter plaatse gebracht en opgehaald naar hun werkplek zoals de buurtwinkels in Stavele, Krombeke, Beveren a/d Ijzer en binnenkort Dranouter. Ook mensen die gaan werken in maatwerkbedrijven maken dagelijks gebruik van de belbus. De belbussen bieden voor veel mensen een houvast, een structuur, daar waar de alternatieven met taxi’s eerder voor een veel onregelmatiger patroon lijken te gaan zorgen.

We zijn dan ook uiterst bezorgd dat al deze mensen in de kou komen te staan. Alles wijst erop dat het ‘vervoer op maat’ zal uitdraaien op één grote besparingsoperatie die de kwaliteit van onze diensten bijzonder zwaar onderuit haalt. Die al het geleverde werk van de voorbije jaren teniet zal doen én die er in de feiten op neerkomt dat onze ‘collega’s’ uit de taxisector aan lagere lonen het vervoer van De Lijn gaan overnemen; een goedkope manier van outsourcen. Ons openbaar vervoer lijkt daarmee dezelfde kant op te gaan als het transport over de weg. Wie gaat toezicht houden op een sector waar de kwaliteitsvereisten bij aanwerving een pak lager liggen dan bij De Lijn? Wie gaat onze klanten, onze reizigers, waar wij zoveel passie voor tonen uit de wind zetten? Wie gaat hen begeleiden op het busje? Wie kan garanderen dat er dezelfde kwalitatieve dienstverlening gaat zijn?

Intussen ligt met de nieuwe beheersovereenkomst wat betreft het openbaar vervoer de regie voor ‘vervoer op maat’ terug bij De Lijn en dit dan in samenspraak met de vervoersregio’s. Hoe de uitvoering zal gebeuren is nog koffiedik kijken, maar we zien her en der al taxibusjes opduiken en maken ons dan ook geen illusies … De keuze ligt bij de politiek en blijkbaar ligt daar vooral de focus op (nog maar eens) besparen. We willen aan jullie, lokale politici, dan ook vragen om toch een aantal zaken aan te stippen bij de uitrol van het vervoer op maat:

• Probeer te streven naar busjes met verlaagde instap tevens voorzien voor rolwagengebruikers.
• Zorg voor herkenbaarheid van de busjes: zelfde kleur, zelfde logo ...
• Leg eisen op inzake de herkenbaarheid van de chauffeur: hier is een uniform toch op zijn plaats.
• Leg op zijn minst enkele taalvereisten op om het Nederlands machtig te zijn, minimaal niveau A2, maar de mensen verwachten toch wel een niveau B1. Goed Nederlands kunnen verhoogt het vertrouwen tussen chauffeur en reiziger.
• Zorg dat de mensen gebruik kunnen maken van het abonnement en/of tarieven van De Lijn.

Eigenlijk denken wij dat het uitvoeren van deze opdrachten het best door De Lijn blijft gebeuren. Dit kan mits een bijkomende investering zodat het aftandse wagenpark na een degelijke update én upgrade de beste garantie op een verbeterde kwaliteit brengt. De Belbussen van De Lijn zijn de voorbije jaren aan hun lot overgelaten, het getuigt dan ook van politieke onwil en een gebrek aan moed om vandaag de dag te pas en te onpas te stellen dat de kwaliteit van de belbussen ondermaats is. De belbuschauffeurs vragen dan ook meer respect voor hun inzet en werk.

Naast De Lijn kunnen ook de gekende onderaannemers, die onder het decreet openbaar vervoer vallen en die ook aan de kwaliteitsvereisten voor personeel moeten voldoen, het vervoer op maat uitvoeren, de kennis en kunde van de huidige chauffeurs kan zo blijvend aangewend worden.

Op deze manier kunnen de huidige belbuschauffeurs blijven werken in de eigen streek en blijft de kwaliteit gegarandeerd.

Zowel de gebruikers als de chauffeurs zijn per slot van rekening inwoners van jullie stad of gemeente.

 

Met hoogachtende groeten,

ACV Openbare Diensten Vervoer
Team West-Vlaanderen, stelplaatsen Ieper-Diksmuide