Op naar zorgplicht wereldwijd!
Het ACV strijdt mee voor een wetgevend kader rond zorgplicht
Wat is zorgplicht?
Vandaag is er geen garantie dat de producten die we gebruiken onder eerlijke omstandigheden zijn gemaakt. Zelfs binnen de Europese Unie worden nog talloze producten gemaakt zonder respect voor arbeidsrechten. Dat moet anders! Als vakbond eisen we een bindende wetgeving die bedrijven verantwoordelijk stelt voor hun volledige waardeketen.
Wat doet het ACV rond zorgplicht?
Het ACV zet samen met andere NGO's, mensenrechtenorganisaties en vakbonden de schouders onder campagnes voor zorgplicht. Hiermee willen een robuust wetgevend kader bereiken zodat bedrijven met respect voor mensenrechten, arbeidsrechten en milieunormen te werk gaan.
-
Waarom is zorgplicht noodzakelijk?
Deregulering en globalisering
Vandaag opereren bedrijven vrijuit over landsgrenzen heen. Ze vestigen zich het liefst op plekken waar kosten en belastingen laag zijn, en de regelgeving zwak is.
Overheden spelen hier op in, om bedrijven te lokken. Daarom versoepelen de overheden in productielanden hun regelgeving rond de bescherming van mensenrechten, arbeidsrechten en milieu. Een wedren naar de bodem is het resultaat.
Dit betekent uiteindelijk een deregulering die samen met globalisering leidt tot wijdverbreide sociale en ecologische wantoestanden.
En de bedrijven?
De ingewikkelde waardeketens en bedrijfsstructuren maken het moeilijk tot onmogelijk om bedrijven verantwoordelijk te houden voor de wanpraktijken in hun waardeketens.
Wanneer het mis gaat, blijven moederbedrijven en aandeelhouders meestal buiten schot. Zij zijn het nochtans die vaak de beslissingen nemen die bepalend zijn voor de rest van de waardeketen. Bovendien strijken zij er de winsten van op.
Er is dus nood aan bindende regels, aan zorgplicht. De verantwoordelijkheid van bedrijven duidelijk vastleggen zorgt voor juridische zekerheid, een gelijk speelveld voor alle bedrijven en een betere toegang tot rechtspraak voor slachtoffers. -
Waar staan we in België met zorgplicht?
Onze acties lonen!
Op 13 juni 2024 keurde het Europees Parlement een richtlijn goed over zorgplicht. Deze richtlijn verplicht ondernemingen om ervoor te zorgen dat hun partners, leveranciers en onderaannemers de milieunormen en mensenrechten naleven in de volledige waardeketen.Door deze richtlijn kunnen bedrijven aansprakelijk worden gesteld voor schade of mensenrechtenschendingen in die waardeketen.
Momenteel is deze richtlijn nog niet omgezet in Belgisch recht, dat moet uiterlijk tegen juli 2026 gebeuren.
-
Omnibus: een onaanvaardbare stap terug voor zorgplicht!
Nog geen jaar na de goedkeuring van de richtlijn over zorgplicht maakt de Europese Commissie een opvallende ommezwaai ten opzichte van haar eerdere engagementen voor een duurzamere economie en het respecteren van mensenrechten.
Dat deed Ursula Von der Leyen door het wetgevingsproject “Omnibus” te lanceren. Dit voorstel voorziet in een “versoepeling” van de verplichtingen voor bedrijven. De wetgeving zou meerdere richtlijnen beïnvloeden, waaronder die over de zorgplicht. Concreet betekent dit een beperking van het toepassingsgebied van de zorgplicht, een verzwakking van de verplichtingen en aansprakelijkheid van bedrijven, en een uitstel van de inwerkingtreding.
Dit is onaanvaardbaar! Als vakbond keken we uit naar de omzetting van de richtlijn in nationale wetgeving en waren al gestart met de opleiding van onze afgevaardigden, zodat zij deze nieuwe instrumenten via het sociaal overleg konden benutten. Nu draait de Commissie de klok terug.
Het ACV is, samen met andere ngo’s en het Europees Vakverbond, niet van plan dit zonder reactie te laten passeren. We blijven de druk opvoeren!
Verder lezen
- Neem een kijkje op de website van WSM en volg de Facebookpagina voor alle updates in in de strijd voor waardig werk en sociale bescherming voor iedereen.
- Check de website van de Schone Kleren Campagne. Je leest er meer over het historische internationale akkoord van vakbonden en kledingmerken om de veiligheid van werknemers in de kledingindustrie beter te waarborgen. Zie ook: partnerorganisaties en campagnes!
- De solidariteit van het ACV stopt niet bij onze landsgrenzen. Lees meer over onze internationale acties en ontwikkelingssamenwerking.
