‘Opleiding zorgt voor meer (werk)geluk en motivatie’

Jeroen Pollet
Als we naar de cijfers van levenslang leren kijken, hinkt Vlaanderen achterop. 10% van de werkende bevolking volgde in 2022 een opleiding. In de ons omringende landen ligt dat percentage hoger en Vlaanderen heeft zich de doelstelling van 15% vooropgesteld. Nochtans is opleiding in deze snel veranderende maatschappij cruciaal.
Ongelijke verdeling
Die 10% ligt hoger dan enkele jaren geleden, maar de onderliggende cijfers zien er minder goed uit. Hoe korter de werknemer geschoold is, hoe lager dat percentage. Ook oudere werknemers zijn sterk ondervertegenwoordigd.
Deelname verhogen
Op het arbeidsmarktcongres kwamen heel wat initiatieven en ideeën aan bod om de deelname aan levenslang leren te verhogen. De meeste van die voorbeelden vertrekken vanuit het perspectief van de werkgever. Het ACV organiseerde op het congres een sessie die vanuit de werknemer zelf vertrekt. ‘Werknemers hebben uiteraard ook hun eigen ideeën en vormingsbehoeften. Je moet het opleidingsbeleid met hen samen uitwerken. Dat is de eerste stap om hen mee te krijgen in het verhaal’, zegt Lien De Vos van de vzw Vooruit met vorming.
Voedingsindustrie
De vzw Vooruit met vorming nam, samen met het sectorfonds Alimento, een tweetal projecten voor haar rekening in de voedingsindustrie. Lien: ‘Die sector is er al lang mee bezig, er zijn goede sectorakkoorden. Je krijgt slechts subsidies voor je opleidingen vanuit het sectorfonds als er in het bedrijf een overlegd opleidingsplan is. We hadden dus een basis om van te vertrekken.’
Sherpa - opleidingsloodsen
‘In een eerste fase hebben we ACV-afgevaardigden uit verschillende voedingsbedrijven meegenomen in een opleidingstraject’, gaat Lien verder. Bram Vanacker, werknemer bij Poco Loco (Paulig) in Roeselare en delegee van ACV Voeding en Diensten, was één van de deelnemers: ‘Ieder jaar vroeg de werkgever ons op de ondernemingsraad om het opleidingsplan te ondertekenen. De opleiding was een eye-opener: we kregen uitleg waar we op moesten letten in dat plan, hoe we het aanbod meer op de vraag konden afstemmen. Eigenlijk konden we als delegee meer doen dan we beseften.’
Brugfiguren
Lien: ‘Op de terugkoppeling na het opleidingstraject vroegen de deelnemers ons hoe ze collega’s met een leernood bewust konden maken van die nood die de werknemer in kwestie misschien zelf niet meteen ziet. Dat betekende meteen de start van het tweede project met de brugfiguren levenslang leren. Zij helpen collega’s met individuele vragen of noden.’
Wat binnen twee jaar?
‘Ik start altijd vanuit de vraag wat de mensen willen doen binnen twee jaar. Bv. door de automatisering zou het kunnen dat er bij ons op termijn geen inpakkers meer nodig zijn. Wat willen die collega’s doen, zijn er opties voor opleidingen en doorgroeimoeilijkheden? En kunnen we de drempels (taal, diploma, …) tot die opleiding verlagen? Maar het is soms dubbel: ik moet vaak uitleggen dat ze niet gestraft zullen worden als ze een opleiding volgen, dat de werkgever niet automatisch denkt dat je van werk wil veranderen’, gaat Bram verder.
Leren is goed voor alles
‘Een technieker bij ons die altijd antwoordde dat hij te oud was om nog bij te scholen, is op z’n 52 toch een cursus elektricien gestart. Daardoor is hij doorgegroeid en is nu één van de meest betrokken en leergierige collega’s. Zelf volg ik ook veel opleiding, in heel verschillende disciplines. Dat is niet alleen goed voor mijn ontwikkeling, maar iets nieuws leren blijkt ook heel goed voor mijn mentaal welzijn. Met de huidige arbeidsmarktkrapte is mijn advies voor werkgevers om te kijken welke profielen ze binnen tien jaar nodig zullen hebben en daar nu al hun opleidingsbeleid op af te stemmen. Het kan hen gelukkiger, loyaler en gemotiveerder werknemers opleveren’, besluit Bram.
(FOTO: Lien De Vos (Vooruit met vorming) en Bram Vanacker (werknemer en ACV-delegee bij Poco Loco): ‘De job van inpakker zal op termijn misschien verdwijnen. Wij proberen hen nu opleidingen te laten volgen, zodat ze aan boord kunnen blijven.’)