Brussel Digitaal: naar de rechtbank om fysieke toegang tot overheidsdiensten te garanderen

Een collectief van verenigingen en vakbonden, waaronder ACV Brussel, dient een beroep in bij het Grondwettelijk Hof om een cruciaal artikel van ordonnantie 'Brussel Digitaal' te herzien. De tekst dreigt, in zijn huidige vorm, een deel van de bevolking uit te sluiten van toegang tot de Brusselse overheidsdiensten.

Terwijl het Brussels Gewest een diepgaande digitale transformatie van zijn openbare diensten doorvoert, waait er kritiek op de ordonnantie 'Brussel Digitaal'. Vierentwintig actoren uit het maatschappelijk middenveld, waaronder mensenrechtenorganisaties, vakbonden en lokale organisaties, hebben besloten het Grondwettelijk Hof aan te spreken om een deel van de discriminerende tekst te laten vernietigen.

Deze wet, die in januari 2024 werd goedgekeurd en enkele weken later in werking trad, beoogt administratieve procedures te veralgemenen. Hoewel het doel is om het leven van burgers te vergemakkelijken, zou een deel van de meest kwetsbare bevolking duidelijk aan de kant worden geschoven. "Bijna 40% van de Brusselaars ondervindt moeilijkheden met het digitale", herinnert Anne Coppieters, algemeen directeur van Lezen en schrijven Brussel, eraan. "Door de verplichting om fysieke loketten te behouden op te heffen, sluiten we een deel van de bevolking uit van de toegang tot essentiële diensten zoals sociale bijstand of burgerlijke stand.

Artikel 13 : het hart van de kwestie

De volledige ordonnantie is niet volledig af te keuren, het is artikel 13 waar het beroep tegen gericht is. Dit artikel voorziet in een uitzondering waardoor administraties niet verplicht zouden zijn om een fysieke ontvangst te garanderen in geval van een “onevenredige belasting”.

Deze bepaling is in strijd met de Grondwet, omdat ze discriminatie creëert tussen burgers op basis van hun digitale vaardigheden. De verenigingen en vakbonden die dit beroep hebben ingediend, benadrukken het belang van het behouden van een fysieke toegang tot de overheidsdiensten om de gelijkheid tussen burgers te garanderen en om te voorkomen dat de meest kwetsbare personen worden uitgesloten. “We mogen niet vergeten dat de publieke diensten een vorm van collectieve rijkdom zijn, een kapitaal dat voor iedereen toegankelijk moet zijn. Alles wat we vragen is dat de administraties een menselijke en persoonlijke ontvangst garanderen voor iedereen die dat nodig heeft”, verklaart Lazaros Goulios, vakbondsvertegenwoordiger van de TSE (Werklozen) bij ACV Brussel. Hij voegt er ook aan toe dat “de werknemers in de administraties ten dienste moeten staan van anderen en in contact staan met anderen. De volledige digitalisering ondermijnt de kern van hun werk.”

Het kan tot een jaar duren voordat er een beslissing over het beroep voor de rechtbank wordt genomen. De verschillende Belgische politieke partijen zijn gecontacteerd om na te denken over deze problemen in verband met de ordonnantie “Brussel Digitaal” voor de volgende legislatuur, maar voorlopig is het stil. En zolang de gemeenteraadsverkiezingen niet voorbij zijn, is het zeer waarschijnlijk dat dit zo zal blijven."