Werf 1: Werkdruk en productiviteit
Op het Vlaams ACV-congres van 2026 werken we een langetermijnvisie uit op tewerkstelling. Wat werkt wel en niet als het over werkdruk en productiviteit gaat?
Op het Vlaams ACV-congres van 2026 werken we een langetermijnvisie uit op tewerkstelling. Wat werkt wel en niet als het over werkdruk en productiviteit gaat?
Onze arbeidsproductiviteit stijgt steeds minder snel. Er is dus bij ons sprake van een productiviteitscrisis. De arbeidsproductiviteit verhogen, kan op 2 manieren: méér uren werken of meer productievere uren werken - lees: efficiënter werken.
Verschillende economen zijn het erover eens dat de tweede optie de beste is: efficiënter werken. En dat kan bijvoorbeeld door de inzet van technologie en een betere arbeidsorganisatie. Ook deregulering, flexibilisering van de arbeid en de inzet van nieuwe technologieën zijn oplossingen die vaak naar voor worden geschoven om productiever te zijn.
Het is duidelijk: deze oplossingen houden risico’s in voor werknemers. Zo kan de werkdruk stijgen om zich aan te passen aan nieuwe technologieën. Deregulering kan leiden tot minder goede arbeidsomstandigheden. Het pleidooi voor meer flexibiliteit in de arbeidsmarkt kan minder stabiele banen en een toename van tijdelijke en onzekere laagbetaalde arbeidscontracten tot gevolg hebben. Waarbij het dus vooral de lagere inkomens zijn die de prijs zullen betalen van de beleidskeuzes.
De huidige Vlaamse regering kwam ook al op de proppen met een eigen productiviteitsagenda. Wat daarin opvalt: De focus op werkbaarheid, werkgeluk en welzijn op het werk als mogelijke motor voor arbeidsproductiviteit ontbreekt. En dat terwijl de werkdruk blijft stijgen en steeds meer mensen langdurig uitvallen.
Volgens de Werkbaarheidsmonitor van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) is het percentage Vlaamse werknemers dat een hoge werkdruk ervaart gestegen van 31% in 2004 naar 37,6 % in 2019. Deze stijging is vooral merkbaar in sectoren zoals zorg, onderwijs en de financiële sector, maar ook in de openbare sector is de situatie zorgwekkend.