Regering voert beperking werkloosheidsuitkeringen door: een onbegrijpelijke en simplistische beslissing

Gisteren behandelde de kern de programmawet die uitvoering moet geven aan speerpunten van het federaal regeerakkoord van eind januari. De beperking van de werkloosheid in de tijd is onderdeel van deze programmawet. Deze beslissing houdt niet alleen inhoudelijk geen enkele steek, de voorbije weken werd ook alsmaar duidelijker dat de uitvoerbaarheid van deze politieke fetisj voor enorme problemen zal zorgen. Werkzoekenden en de arbeidsmarkt zullen een hoge prijs betalen. De gewijzigde timing met een fasering van de uitsluiting tussen 1 januari en 1 april blijft ook zeer kort, waardoor de vraag blijft of mensen zelfs tijdig hun rechten zullen kennen en de nodige ondersteuning zullen krijgen.

Simplistische uitgangspunten met zware gevolgen

“Deze beslissing is onbegrijpelijk”, stelt Koen Meesters, nationaal secretaris ACV die het dossier opvolgt. “De grootste ‘besparing’ in het regeerakkoord wordt gedragen door werkloze, zelfs nog meer dan initieel voorzien. Men straft werklozen zowel in beschermingsduur als in de uitkering zelf. De uitzondering op 55 jaar blijkt door de strenge loopbaanvoorwaarden een lege doos. En de versnelde degressiviteit zorgt voor een kleine verhoging voor de hoogste inkomens, maar globaal vooral voor lagere uitkeringen voor iedereen. Het simplistische uitgangspunt is dat als je werklozen hun uitkering afpakt, dat ze dan wel sneller werk zullen vinden. De verantwoordelijkheid wordt dus volledig bij de werkzoekende gelegd. Er wordt dus niet naar de werkgevers gekeken, die geen aangepast werk voorzien”.  

“Voor de stelling dat je sneller aan de slag zal zijn als je niet langer een uitkering krijgt, is echter geen enkel wetenschappelijk bewijs, integendeel. Langdurig werkzoekenden zijn vaak mensen die een arbeidshandicap hebben, die kampen met fysieke of psychische problemen. Zij hebben zich gehouden aan de opgelegde verplichtingen en begeleiding.

We horen het graag zeggen, meer mensen aan het werk, maar als je mensen in de steek laat en hen niet langer begeleidt in hun zoektocht naar een job, geen langere opleiding meer laat volgen of hen geen kansen biedt, gaan ze ook niet aan de slag geraken.

Politieke fetisj = doorschuifoperatie

Finaal gaat blijken dat men vooral een doorschuifoperatie heeft georganiseerd naar de ziekteverzekering en naar de OCMW’s. De politieke fetisj leidt bovendien tot bijzonder kwalijke gevolgen voor oudere werkzoekenden, mensen in een knelpuntopleiding en voor mensen met een arbeidsbeperking. Of je studeert, kampt met arbeidsdrempels of discriminatie is van geen tel voor deze regering.

Men heeft gelukkig nog de inkomensgarantie-uitkering, die bijpast voor mensen die deeltijds werken, gevrijwaard, maar het was al absurd dat dit mee geviseerd werd”.

Fundamentele bezorgdheden en kritiek over uitvoerbaarheid

Op het beheerscomité van de RVA, dat advies moest uitbrengen over deze regeringsbeslissingen, uitte het ACV deze fundamentele bezorgdheden over de nieuwe regelgeving. “Maar ook in de adviezen van de bemiddelingsdiensten naar de regering klinkt veel kritiek over de uitvoerbaarheid”, stelt Koen Meesters vast. “Het regeerakkoord belooft bovendien een ‘ultiem job-aanbod’ aan elke werkzoekenden die op het punt staat de uitkering te verliezen, maar dat blijft volledig dode letter”. 

De gewijzigde timing met een fasering van de uitsluiting tussen 1 januari en 1 april blijft ook zeer kort, waardoor de vraag blijft of mensen zelfs tijdig hun rechten zullen kennen en de nodige ondersteuning zullen krijgen.

De regering schat dat 1/3 van de werkzoekenden die hun uitkering verliezen zal aankloppen bij de OCMW’s.  Dat is een grove onderschatting, maar zelfs dan zijn dit tienduizenden sociaal onderzoeken te verwerken per maand van januari tot april. Mensen lopen zo het risico volledig tussen de mazen van het net vallen. Het valt te vrezen dat OCMW’s gaan verzuipen in het extra werk.  Ook al worden extra middelen voorzien, de werklast bij steden en gemeenten is nu al erg groot en de nodige profielen niet beschikbaar. Maar mensen moeten wel een inkomen hebben. We stellen nu al vast dat er enorme onzekerheid en angst leeft bij werkzoekenden.