Werktevredenheid personeel lokale besturen daalt
De algemene werktevredenheid in lokale besturen daalt. Dat is de conclusie van een rapport dat ACV Openbare Diensten maakte na een ruime bevraging bij een representatieve groep van 8880 personeelsleden van lokale besturen. Naast een algemeen rapport publiceert ACV Openbare Diensten ook 226 specifieke rapporten met de resultaten per bestuur.
2024 is een sleuteljaar voor de lokale besturen. De gemeenteraadsverkiezingen zullen nieuwe machtsverhoudingen vastleggen in de besturen die hun beleid voor de nieuwe legislatuur vormgeven. Voor ACV Openbare Diensten is dat de gelegenheid om de belangen van het personeel op tafel te leggen. Dat gebeurde met een ruime bevraging naar de arbeidstevredenheid van het personeel. 8880 personeelsleden van de lokale besturen vulden tussen 23 januari en 20 april 2024 een vragenlijst in. Ze zijn representatief voor alle personeelsleden van de lokale besturen in Vlaanderen. De respondenten werken bij 594 verschillende besturen. Omdat verwante besturen werden samengevoegd, werd voor 226 besturen een specifiek rapport opgesteld.
Joris Lermytte, studiedienst ACV Openbare Diensten: “We gingen uit van een model waarbij arbeidstevredenheid bepaald wordt door de kwaliteit van arbeid. Die meten we met de 5 A’s: arbeidsinhoud, arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en arbeidsorganisatie. De tevredenheid van het personeel van de lokale besturen is 7,08 op 10. De hoogste score, 8,05, zien we voor motivatie, gevolgd door 7,5 voor de afwezigheid van een verloopintentie, het zich goed voelen op het werk scoort 6,68 en de tevredenheid met het werk ligt op 6,55. De tevredenheid met de werkgever scoort met 6,43 het laagst.”
Uit het onderzoek blijkt dat provinciepersoneel het meest tevreden is (7,34). En ook bij intercommunales (7,21), gemeenten en OCMW’s (7,16) en hulpverleningszones (7,15) liggen de scores hoger dan het gemiddelde. De kinderopvang haalt met 6,08 de laagste score. Ook woonmaatschappijen (6,53), woonzorgcentra (6,69) en ziekenhuizen (6,74) scoren lager.
ACV Openbare Diensten deed in 2018 al eenzelfde bevraging en stelt vast dat de arbeidstevredenheid erop achteruit gaat. In 2018 lag de tevredenheidsscore nog op 7,44 op 10 wat een significante daling -0,36 betekent.
Nathalie Hiel, nationaal secretaris lokale en regionale besturen ACV Openbare Diensten: “Alle facetten van de arbeidstevredenheid scoren lager, maar de belangrijkste verklaring voor de daling van de arbeidstevredenheid ligt in de toename van stress tegenover 2018. We zien een toename van stress zelf, een hogere emotionele belasting én grotere impact op de gezondheid. Onze analyse toont aan dat de toename van stress zorgt voor een lagere tevredenheid bij het personeel.”
Ook de kwaliteit van arbeid op zich werd bevraagd. Wat arbeidsinhoud betreft geven respondenten vooral een gebrek aan autonomie aan. Vooral bij de kinderopvang, woonzorgcentra, ziekenhuizen, hulpverleningszones en intercommunales. Wat arbeidsvoorwaarden betreft is het personeel is het meest tevreden over de verplaatsingstijd, uur- en verlofregeling en de combinatie werk en privé.
Nathalie Hiel: “Door de hoge tevredenheidsscores op deze items vormen ze de troeven op vlak van arbeidsvoorwaarden van de lokale besturen. In de zorgsector en in het bijzonder in de kinderopvang, woonzorgcentra en ziekenhuizen, en ook wel in de hulpverleningszones stellen we wel vast dat deze arbeidsvoorwaarden onder druk staan. Het personeel van de lokale besturen is ook duidelijk wel minder tevreden over het loon, de mogelijkheden rond telewerk, de doorgroei- en ontwikkelingskansen en de mogelijkheid om minder te werken, in het bijzonder voor het pensioen. De lokale besturen in het algemeen beantwoorden hier niet aan de verwachtingen van het personeel.”
En ook het ontslagdecreet laat zich ook voelen bij de lokale besturen. Bij statutairen zien we een aanzienlijke afname van de jobzekerheid en toename van de jobonzekerheid.
Heel opvallend is ook de hoge score voor agressie. 45,41% van het personeel van de lokale besturen geeft aan dat ze op het werk al te maken kregen met verbale of fysieke agressie door cliënten of externen. Die agressie door externen scoort nog hoger in woonzorgcentra, hulpverleningszones, woonmaatschappijen, ziekenhuizen en intercommunales. Ook ongeoorloofde politieke inmenging blijft een constante bij de lokale besturen. 27,57% van de respondenten bevestigt dat het regelmatig voorkomt.
Met het rapport hoopt ACV Openbare Diensten lokale en regionale besturen bewust te maken van de knelpunten in het personeelsbeleid. Naast het algemene rapport zullen ook 226 individuele besturen een rapport ontvangen en geïnformeerd over de specifieke sterktes en problemen in hun werking.