IAO-conferentie gestart

In Genève startte deze week de Internationale Arbeidsconferentie. Ze loopt tot 14 juni. Regeringen, werkgevers en vakbonden van 187 landen komen daar jaarlijks samen om afspraken trachten te maken ter verbetering van arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Dit alles in de schoot van de Internationale Arbeidsorganisatie, de IAO. De delegatie van het ACV, onder leiding van Marc Leemans, neemt actief  deel aan de besprekingen in de diverse commissies.

Nieuwe IAO-conventie

Blikvanger is dit keer de discussie over een nieuwe IAO-conventie over biologische risico's op het werk, samen met een aanbeveling. De covid19-pandemie heeft nog maar eens aangetoond hoe belangrijk het is werknemers daar afdoende tegen te beschermen. In Europa is er al een richtlijn rond biologische agentia. Al gaat biologische risico's wat ruimer. Maar in andere landen ontbreekt vaak dergelijke bescherming. 

De IAO heeft al wel de conventie nr. 170 voor chemicaliën, maar voor de biologische stoffen is er een vacuüm. Er is ook vanuit de regeringen ruime steun voor een dergelijke norm. Niet bij de werkgeversgroep echter. Zij hopen dat het beperkt blijft tot een aanbeveling. Volgende week wordt duidelijk welke richting het uitgaat, dit dan met het oog op een tweede lezing op de conferentie van volgend jaar.

Discussie zorgeconomie

In een andere commissie wordt een algemene discussie gehouden over de zorgeconomie. Ook al sterk gekleurd door de ervaringen met covid-19. Maar ook door de impact op de zorg van klimaat, vergrijzing, technologie, globalisering, commercialisering en andere transities, van de toenemende personeelskrapte in de zorgsectoren in heel wat landen en niet in het minst van de toenemende druk op de overheidsuitgaven.

De discussie moet uitmonden in een resolutie die richting geeft aan het verdere werk van de IAO, van nationale overheden en sociale partners op dit terrein. Met al onmiddellijk een belangrijk discussiepunt met de werkgevers. Zij zien de zorg vooral als wingewest en willen liever niet dat de niet-commerciële voorzieningen hen voor de voeten lopen.

Fundamentele arbeidsnormen van de IAO

Er is ook de vaste commissie voor het zogenaamde recurrente item. Deze commissie bespreekt elk jaar een van de strategische objectieven van de IAO, om richting te geven aan het verdere werk daarrond de komende vijf jaar. Dit jaar is het opnieuw de beurt aan de fundamentele arbeidsnormen van de IAO: het verbod op kinderarbeid en dwangarbeid, de non-discriminatie, de syndicale vrijheid, het recht op collectieve onderhandelingen, sinds kort ook aangevuld met het recht op veilig en gezond werk.

Het krijgt nu een speciale betekenis omwille van het oprukken in veel landen van extreemrechts en in het kielzog daarvan de schending van de mensenrechten, waaronder dan vaak ook de fundamentele arbeidsnormen. De olifant in de kamer is daar de aanhoudende invraagstelling door de werkgevers van het recht te staken als onderdeel van de fundamentele arbeidsnormen. Die discussie werd vorig jaar vanuit de IAO echter versast naar het Internationaal Gerechtshof, dat wellicht volgend jaar de knoop doorhakt over de juridische interpretatie van de huidige IAO-regels. 

Vaste commissie voor de toepassing van de normen

En dan is er tot slot ook nog de vaste commissie voor de toepassing van de normen. Marc Leemans is daarin woordvoerder voor de werknemersgroep. Elk jaar worden daar 24 landen op het matje geroepen wegens schending van IAO-conventies of van de fundamentele arbeidsnormen, dit keer aangevuld met een speciale zitting over de ontsporingen in Wit-Rusland. Op het lijstje staan met stip - dubbele voetnoot in het jargon van de IAO - verder ook Cambodja voor de veelvuldige schendingen van de vakbondsrechten, Uganda voor de spectaculaire stijging van de kinderarbeid, Turkije wegens beperkingen van het recht op collectieve onderhandelingen en Paraguay wegens zware tekortkomingen inzake arbeidsinspectie. Al is een aandachtstrekker, gezien de politieke toestand daar, zeker ook Georgië. Georgië moet het komen uitleggen wegens ernstige problemen inzake loondiscriminatie van vrouwen.

Op de conferentie werd ook de Spaans vertaling van het boek ‘Er is nog werk’ van ACV ere-voorzitter Luc Cortebeeck voorgesteld.