Horeca: getuigenis van werknemers over de gevolgen van de coronamaatregelen

Dimitri, Kristin en Bukurije werken in de Horeca. Net als meer dan 120.000 collega’s zijn ze al een maand tijdelijk werkloos en thuis in quarantaine. De autoriteiten kondigden een verlenging aan van de quarantainemaatregelen tot 3 mei. Deze ongeziene situatie voelt voor hen eindeloos aan, want ze weten dat hun sector waarschijnlijk de laatste zal zijn om weer de deuren te openen. 

Op 12 maart kregen de werknemers uit de Horeca te horen dat de sector vanaf de volgende dag de deuren zou moeten sluiten, zonder enige waarschuwing!  Het begin van inactiviteit, ongerustheid en bang afwachten. Waar moeten ze van leven ?  Hoe lang zal de sector stil liggen ? Al die vragen waar ze geen antwoord op krijgen, draaien rond in hun hoofd en maken hun situatie nog moeilijker. 

Alle werknemers van de Horecasector zijn momenteel tijdelijk werkloos, of toch bijna allemaal, want enkele ondernemingen blijven aan het werk om maaltijden of broodjes te bezorgen aan de zogenaamde “essentiële” bedrijven, zoals de ziekenhuizen, de rusthuizen, de luchthavens, enz… De arbeidsomstandigheden zijn er heel moeilijk en stresserend voor het personeel (zie artikel hier). Voor de werknemers die werkloos zijn, betekent deze lange periode een puur verlies van koopkracht, want hun uitkering bedraagt slechts 70% van hun loon. Maar voor Dimitri, die al 7 jaar in een restaurant werkt, is de situatie nog moeilijker: “Normaal gezien worden wij betaald op basis van het tronc- of bus-stelsel (een forfaitair loon). Dat betekent dat de werkloosheidsuitkering niet gebaseerd is op het werkelijk verdiende loon, maar op basis van een forfaitair minimumloon dat lager ligt dan het werkelijke loon van de werknemers. Concreet krijgen wij 50% van ons normale loon.” 

Koopkracht is echt een probleem voor alle werknemers, vooral voor de jongeren, zij die een gezin hebben of die huren. “Over het algemeen stellen we vast dat de werknemers het financieel als maar moeilijker krijgen. In sommige ondernemingen geven de werkgevers toeslagen aan de werknemers om hen te helpen de eindjes aan mekaar te knopen, maar dat is niet overal zo!” voegen Kirstin en Bukurije toe.

Maar voor veel werknemers, vooral in de kleine ondernemingen, is de grootste ongerustheid het eventuele faillissement van hun onderneming. De inactiviteit en de onzekerheid wegen zwaar op het gemoed van de werknemers: zullen ze het werk op een dag kunnen hervatten ?  En als dat zo is, onder welke voorwaarden ?
Sommige werkgevers hebben jammer genoeg trouwens niet gewacht op het hernemen van de activiteiten om hun werknemers te ontslaan.

« We weten nog niet wanneer we het werk kunnen hervatten. Als het restaurant weer de deuren opent, zullen we waarschijnlijk bepaalde voorzorgsmaatregelen moeten naleven, zoals het dragen van een masker en handschoenen en een minimale afstand tussen de tafels. Concreet wordt het aantal tafels gehalveerd, sommige werknemers zullen dus nog langer werkloos blijven” zegt Dimitri.

In de luchthavens zijn een of twee uitbatingen opengebleven zodat de laatste reizigers een broodje of een koffie kunnen meenemen. De andere zullen weer opstarten als er weer reizigers zijn. Maar wanneer zal dat zijn ?  Kirstin legt uit: “Het is een wereldwijde pandemie. Alle luchthavens zijn erdoor getroffen. Het zal veel tijd vragen vooraleer het luchtverkeer weer op zijn normale niveau komt. Onze onderneming zal dus enorme verliezen lijden. Wij hopen dat dat niet zal resulteren in een herstructureringsplan.”
Voor de werknemers worden het afwachten en de ongerustheid stilaan ondraaglijk. “Wij zijn nog niet ontmoedigd, we willen vechten om onze jobs te behouden. Maar het wordt tijd dat de autoriteiten antwoorden geven op onze vragen, zodat we weten wanneer we weer aan het werk kunnen en zodat we weer een lichtpuntje zien aan het einde van de tunnel”.