Pensioen

Inhoud

• Wanneer kan ik op pensioen?
• Hoe wordt het overheidspensioen berekend?
• Hoe wordt het pensioen voor contractuelen berekend?
• Aanvullend pensioen voor contractuelen
• Minimumpensioen voor ambtenaren
• Minimumpensioen voor contractuelen
• Pensioen lichamelijke ongeschiktheid
• Hoe kan ik mijn pensioen aanvragen?
• Kan ik bijverdienen tijdens mijn pensioen?

Wanneer kan ik op pensioen?

De wettelijke pensioenleeftijd (waarop iedereen op pensioen kan gaan, ongeacht de duur van de loopbaan) is:

• Op dit ogenblik: 65 jaar
• Vanaf 2025: 66 jaar 
• Vanaf 2030: 67 jaar 
  

Vervroegd pensioen is vanaf 2019 mogelijk op: 

• Vanaf 60 jaar, mits 44 loopbaanjaren 
• Vanaf 61 jaar, mits 43 loopbaanjaren 
• Vanaf 63 jaar, mits 42 loopbaanjaren  

Onvolledige loopbaanjaren met minstens vier volle maanden pensioenrechten tellen voor één jaar. 

Er zijn overgangsmaatregelen voor wie geboren is voor 1962. 

Als je geniet van een voordelige pensioenbreuk (1/55, 1/50 of 1/48) dan worden het aantal gepresteerde jaren verhoogd met een coëfficiënt (vanaf 2022 voor alle breuken 1,05). 

Op www.mypension.be kan je in je persoonlijk dossier de datum raadplegen waarop je ten vroegste op pensioen kan.

ACV Openbare Diensten adviseert je over de berekening van je pensioen en de gevolgen van sommige loopbaankeuzes voor je pensioen. Zo nodig kunnen we ook een simulatie maken. Contacteer ons om meer info te krijgen over jouw situatie.

Hoe wordt het overheidspensioen berekend?

De berekeningsformule voor het rustpensioen in het overheidsstelsel is:

Pensioenbedrag = aantal in aanmerking komende jaren x gemiddelde loon/60 

Uitleg: 

• Voor de in aanmerking komende jaren tellen alle als vastbenoemd personeelslid gepresteerde jaren en maanden. De legerdienst wordt daarbij meegeteld. De jaren die je daarvoor als contractueel personeelslid hebt gewerkt, worden alleen meegeteld als je benoemd bent voor 1 december 2017. Je studiejaren in het hoger onderwijs worden alleen als overgangsmaatregel meegeteld voor wie benoemd was voor 1 december 2017. Studiejaren komen in de toekomst alleen maar in aanmerking voor het overheidspensioen als je die jaren 'afkoopt'. Tot 1 december 2020 geldt daarvoor een overgangsregeling. Afwezigheden worden maar meegeteld binnen zekere beperkingen.

• Het gemiddelde loon wordt vastgesteld op basis van de laatste 10 jaar. Voor wie geboren is voor 1962 wordt het gemiddelde van de laatste 5 jaar gebruikt. 
• Voor een aantal personeelsgroepen (politie, brandweer, NMBS, onderwijs, …) wordt de noemer 60 vervangen door 55, 50 of 48.

Op My Pension kan je nagaan wanneer je met pensioen kan gaan en hoeveel pensioen je krijgt.

Hoe wordt het pensioen voor contractuelen berekend?

De berekeningsformule voor het rustpensioen in het werknemersstelsel is als volgt: 

Pensioenbedrag = 60% (principe) of 75% (gezinshoofden) x som van de geherwaardeerde geplafonneerde jaarlonen/45 

Uitleg: 

Naar gelang de situatie wordt rekening gehouden met werkelijke lonen (= principe), forfaitaire lonen (als die voordeliger zijn dan de werkelijke) of fictieve lonen (in de door de wetgeving voorziene situaties, zoals bijvoorbeeld bij gelijkgestelde periodes).  

Op My Pension kan je nagaan welk pensioenbedrag je krijgt vanaf je vermoedelijke pensioendatum.  

Aanvullend pensioen voor contractuelen

De afgelopen jaren heeft ACV Openbare Diensten geijverd voor de invoering en verbetering van de aanvullende pensioenen voor het contractueel overheidspersoneel. Die regelingen verschillen van de ene tot de andere sector.

• Lokale besturen: Werkgeversbijdrage van ten minste 2,5 % van het loon. Elk bestuur bepaalt zelf de aanvullende bijdrage. Er zijn ook formules waarbij (een gedeelte van) het verschil met een statutair pensioen wordt overbrugd. 
• Federale overheid: Werkgeversbijdrage van 3% op het loon.
• Federaal gefinancierde zorgsector: 0,6 %, maar er is nog geen operationeel stelsel. De regering heeft zich geëngageerd de regeling vanaf 2019 van start te laten gaan.
• Vlaamse overheid: 3% van het loon.

Op My Pension kan je nagaan welk pensioenbedrag je zal ontvangen op de vermoedelijke pensioendatum. Je vindt er ook gegevens over je aanvullend pensioen. 

Minimumpensioen voor ambtenaren

Het minimum voor een alleenstaande in het overheidsstelsel wordt de komende jaren stelselmatig verhoogd:

Traject minimumpensioen ambtenaren*	01-09-2021	01-01-2022	01-01-2023	01-01-2024
Alleenstaanden	€ 1445,35	€ 1470,36	€ 1495,82	€ 1521,71
Gezin	€ 1806,73	€ 1837,95	€ 1869,77	€ 1902,03

*index 1,7758 vanaf 1-09-2021

Opgelet: Als je getrouwd bent, worden de inkomsten van je echtgeno(o)t(e) in mindering gebracht van het minimumpensioen.

Om een volledig minimumpensioen te krijgen, moet een ambtenaar twintig volle jaren gewerkt hebben.

Wie twintig jaar heeft gewerkt in het publiek stelsel, maar geen twintig volle jaren heeft, geniet een verminderd minimum. Dat verminderd minimum is gelijk aan het minimum vermenigvuldigd met de verhouding tussen de effectieve duur van de loopbaan en diezelfde loopbaan, maar dan voltijds. 

Voor ambtenaren bestaat ook nog een hoger minimum bij een pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid. Een alleenstaande heeft in dat geval recht op 50 % van de gemiddelde wedde van de laatste 5 jaar, een gehuwde heeft recht op 62,5 % van de gemiddelde wedde van de laatste 5 jaar. Die minima moeten ten minste gelijk zijn aan de gewone minimumbedragen. Ook hier worden inkomsten van de echtgeno(o)t(e) in mindering gebracht.

Minimumpensioen voor contractuelen

Het minimumpensioen voor werknemers met een volledige loopbaan bedraagt momenteel 1379,52 euro per maand voor een alleenstaande en 1723,86 euro per maand voor een gezin.

Traject minimumpensioen werknemers*	01-09-2021	01-01-2022	01-01-2023	01-01-2024
Alleenstaanden	€ 1379,52	€ 1416,04	€ 1453,53	€ 1492,10
Gezin	€ 1723,86	€ 1769,49	€ 1816,34	€ 1864,54

*index 1,7758 vanaf 1-09-2021

Het minimumpensioen voor werknemers is afhankelijk van de duur van de loopbaan en het aantal gewerkte dagen per jaar. Wie 30 jaar loopbaan kan bewijzen, waarvan elk jaar 208 werkdagen telt, heeft recht op een voltijds gewaarborgd minimumpensioen. In dat geval wordt het minimumpensioen verkregen à rato van het aantal jaren met minstens 52 dagen gedeeld door 45. Tellen de 30 vereiste jaren elk slechts 156 dagen dan is er een recht op een deeltijds gewaarborgd minimumpensioen. Daarvoor wordt het minimumpensioen vermenigvuldigd met het aantal dagen in de loopbaan, gedeeld door 14040 (het aantal dagen in een loopbaan van 45 jaar x 312 = 14040). 

Pensioen lichamelijke ongeschiktheid

De werkgever kan aan de pensioencommissie van Medex vragen om statutaire personeelsleden die al hun ziektekrediet hebben opgebruikt, definitief ongeschikt te verklaren en te pensioneren wegens lichamelijke ongeschiktheid.

Je pensioen wordt dan berekend op dezelfde manier als het rustpensioen. 

Er is een gewaarborgd minimum als je aan bepaalde voorwaarden voldoet.

Hoe kan ik mijn pensioen aanvragen?

Je pensioen aanvragen kan:

• Via My Pension
• In een pensioenpunt van de federale pensioendienst
• Voor het werknemerspensioen: kan ook via je gemeentebestuur
• Voor het ambtenarenpensioen: via een aanvraagformulier dat je kan vinden op de website en naar de pensioendienst kan sturen

Eén aanvraag volstaat voor meerdere pensioenen, maar zorg er wel voor dat je bij de aanvraag melding maakt van alle stelsels waarin je rechten hebt opgebouwd. 

Contractuelen moeten ook hun arbeidsovereenkomst beëindigen. Dat gebeurt meestal door een overeenkomst met de werkgever.

Kan ik bijverdienen tijdens mijn pensioen? 

Vanaf 65 jaar of vanaf een loopbaan van 45 jaar kunnen gepensioneerden beroepsinkomsten onbeperkt cumuleren met hun pensioen. 

Daarvóór is cumulatie met beroepsinkomsten mogelijk tot aan een grensbedrag. Wordt dat grensbedrag overschreden, dan wordt je pensioen met dezelfde verhouding verminderd. 

Als je een minimumpensioen ontvangt, is cumulatie met een beroepsinkomen maar zeer beperkt mogelijk. Wie meer verdient dan € 1078,97 bruto (2021), verliest elk minimumsupplement.

Cumulatie met een vervangingsinkomen is slechts beperkt mogelijk binnen bepaalde grenzen en voorwaarden.  

Meer info en de grensbedragen vind je hier.