Tucht in de openbare sector
Bega je fouten bij de uitoefening van je job of voer je je beroepsplicht niet uit, dan kan dat leiden tot een tuchtprocedure. Die verschilt per sector.
-
Wat is tucht in de openbare sector?
Er bestaat geen volledige lijst van situaties die aanleiding kunnen geven tot een tuchtsanctie. Als je bepaalde algemene verplichtingen als personeelslid niet naleeft - als je bijvoorbeeld de privacywetgeving niet respecteert - kan dat leiden tot een sanctie.
Als je tijdens de procedure nieuwe feiten begaat, kan dat aanleiding geven tot een nieuwe procedure.
De overheid moet je horen over de feiten die je ten laste worden gelegd, zodat je jezelf kunt verdedigen. Je hebt het recht om je daarbij te laten bijstaan door een afgevaardigde van de vakbond.
De overheid moet haar beslissing goed motiveren. Gebrekkige motivaties of fouten in de procedure kunnen ervoor zorgen dat de beslissing ongedaan kan worden gemaakt.
De werkgever heeft een grote vrijheid om te oordelen welke feiten aanleiding kunnen geven tot welke sancties. Speculeer niet te veel op het argument dat de sanctie niet in verhouding staat tot de feiten.
De overheid kan onmiddellijke maatregelen nemen door iemand te schorsen in het belang van de dienst. Dat is geen echte tuchtmaatregel, maar een bewarende schikking. -
5 tips als je te maken krijgt met een tuchtprocedure
1. In tuchtprocedures zijn alle elementen van belang. Zorg ervoor dat je de argumenten die je aanbrengt ook kunt bewijzen.
2. Doe geen dingen die je situatie alleen maar bemoeilijken: dingen aanvoeren waarvan het tegendeel duidelijk is, voortdurend terugkomen op je verklaringen, jezelf tegenspreken etc.
3. Laat je van bij het begin bijstaan door een vertegenwoordiger van de vakbond.
4. Voer geen geschillen op eigen houtje. Laat je eerst adviseren en bijstaan. Raadpleeg daarvoor altijd eerst het secretariaat van ACV Openbare Diensten of ACV-Transcom (personeel Belgische Spoorwegen, bpost, VRT, Proximus, Belgocontrol en MDK).
5. Als het tot een geschil komt, is het belangrijk dat je weet dat ACV Openbare Diensten en ACV-Transcom alleen werken met advocaten die we zelf aanstellen.
More Info
PC Lokale en regionale besturen
Tucht is alleen van toepassing op statutaire medewerkers. Er kan een sanctieregeling voor de contractuelen voorzien worden, maar die is dan erg beperkt. Een contractueel personeelslid valt onder de bepalingen van de arbeidswetgeving. Die wetgeving laat financiële straffen niet toe. Er zijn dus maar twee mogelijkheden in dit geval: een sanctie zonder onmiddellijke gevolgen (zoals een schriftelijke verwittiging) of ontslag.
Welke tuchtstraffen bestaan er bij de lokale besturen?
- Blaam
- zonder onmiddellijk gevolg
- kan bij herhaling wel leiden tot zwaardere sancties
- Inhouding van salaris:
- gedurende maximaal zes maanden
- de inhouding mag niet méér bedragen dan 20% van het nettosalaris
- Schorsing
- gedurende maximaal één jaar
- de inhouding mag niet méér bedragen dan 20% van het nettosalaris
- Ontslag
- Afzetting
- ontslag met verlies van het recht op het overheidspensioen
- enkel in uitzonderlijke gevallen omwille van de zware gevolgen
In tuchtzaken moet de straf in een redelijke verhouding moet staan tot de fout. Daarbij kan rekening gehouden worden met kenmerken van de tuchtfeiten, zoals de ernst, het aantal, de herhaling en de weerslag op de werking van de feiten. Ook kenmerken van de persoon en de dienst kunnen een rol spelen zoals het tuchtrechtelijk verleden of de beklede functie.
Hoe verloopt de tuchtprocedure?
Er wordt eerst een onderzoek gevoerd, waarna er een hoorzitting volgt.
De tuchtoverheid geeft opdracht tot het voeren van een tuchtonderzoek, het opmaken van een tuchtverslag en de samenstelling van een tuchtdossier. Je wordt onmiddellijk op de hoogte gebracht van het tuchtonderzoek, met de vermelding van de feiten die onderzocht worden.
Nadat het onderzoek gevoerd is, moet de tuchtoverheid binnen 60 dagen beslissen of ze de tuchtprocedure verder wil zetten. Die beslissing mag ook niet later dan zes maanden na de start van het tuchtonderzoek genomen worden.
Als de overheid beslist om je te vervolgen, word je opgeroepen voor de hoorzitting bij de tuchtoverheid. De oproeping gebeurt minstens eenentwintig dagen voor de zitting en moet de feiten, de strafmaat, de plaats en tijdstip van de hoorzitting, recht op bijstand, openbaarheid, het horen van getuigen en schriftelijk verweer bevatten. In de bijlage worden het tuchtverslag en –dossier gevoegd. Je kan vragen om uitstel.
Je krijgt de gelegenheid om gehoord te worden. Dan mag je jezelf verdedigen voor de tuchtoverheid. Je kan je daarbij laten bijstaan, bijvoorbeeld door ACV Openbare Diensten. Bezorg ons zo snel mogelijk alle informatie zodat we op tijd de juiste stappen kunnen ondernemen.
De tuchtoverheid moet binnen 60 dagen een uitspraak doen. Het besluit wordt je binnen veertien dagen na de beslissing meegedeeld.
De lichtste en zware tuchtstraffen worden na verloop van een termijn van één tot vier jaar automatisch verwijderd uit je personeelsdossier.
Preventieve schorsing
Een personeelslid kan maximaal zes maanden preventief worden geschorst als:
- het personeelslid strafrechtelijk of tuchtrechtelijk vervolgd wordt
- de aanwezigheid van het personeelslid onverenigbaar is met het belang van de dienst.
Bij strafrechtelijke vervolging kan de schorsing verlengd worden.
Het personeelslid wordt door de tuchtoverheid gehoord vooraleer de preventieve schorsing wordt opgelegd. De procedures die daarvoor doorlopen worden, zijn dezelfde als bij tucht, maar dan met ingekorte termijnen.
Beroep aantekenen
Binnen dertig dagen nadat je het bericht ontvangen hebt dat er een tuchtstraf of een preventieve schorsing opgelegd is, kan je tegen die beslissing beroep aantekenen bij de Beroepscommissie voor tuchtzaken. Het beroep schorst de beslissing niet.
Als de Beroepscommissie voor Tuchtzaken het beroep gegrond verklaart, vernietigt ze de bestreden beslissing. De beroepscommissie doet een uitspraak binnen zestig dagen.
Meer weten?
