Groepsverzekering

Wat is een groepsverzekering?

Een groepsverzekering is een verzekeringspolis die de werkgever voor zijn werknemers afsluit bij een verzekeringsmaatschappij. Door premies te betalen bouwt de werkgever een pensioenkapitaal of rente op. Dat bedrag wordt aan de werknemer uitgekeerd op pensioenleeftijd. Met dit extralegale voordeel kan je als werknemer dus je (wettelijk) pensioen aanvullen.

De werkgever is niet verplicht om een groepsverzekering af te sluiten voor zijn werknemers. Afhankelijk van de sector waarin je werkt, wordt een groepsverzekering of aanvullend pensioenplan:

• voorzien via collectieve arbeidsovereenkomst. Dat is onder meer het geval voor de metaalbouw, de voedingsindustrie, de schoonmaaksector, het hotelwezen, de bewakingssector, ...
• voorzien door de sector. De bijdragen worden in dat geval ook betaald door de werkgever maar het beheer en de administratie gebeurt op vlak van de hele sector. Deze aanvullende pensioenplannen kunnen ook beheerd worden in een verzekeringsmaatschappij.
• beheerd in een pensioenfonds.  

Wat is een aanvullend pensioen?

Met dit extralegale voordeel kan je je (wettelijk) pensioen aanvullen. Het is een kapitaal (eenmalige som) of een rente-uitkering (maandelijks of jaarlijks). Je ontvangt dit als je effectief met wettelijk (vervroegd) pensioen gaat.

Als je overlijdt voor de pensioenleeftijd en er is een overlijdensdekking voorzien in het pensioenreglement, wordt het aanvullend pensioen zoals het tot op dat ogenblik is opgebouwd, uitbetaald in de vorm van een rente of een kapitaal voor de nabestaanden (je gezin) of de begunstigde die je eerder aanduidde.

Wie heeft er recht op?

Iedereen die met een arbeidscontract voor onbepaalde duur in de onderneming werkt en onder de categorie van werknemers valt waarvoor een aanvullend pensioenplan is ingevoerd, heeft recht op een aansluiting bij het plan.

Nieuwe werknemers die tot een van de categorieën behoren waarop de groepsverzekering van toepassing is, hebben er automatisch recht op.

Je hebt er geen recht op als je werkt als interim of gedetacheerde. Voor korte contracten (minder dan 1 jaar) zijn er geen verworven rechten. Je moet aangesloten zijn ten laatste vanaf de leeftijd van 25 jaar. Als jobstudent word je niet aangesloten.

Tot 1 januari 2019 was de voorwaarde dat je minstens 1 jaar in dienst moest zijn. Vanaf 1 januari 2019 is de Europese Portability Richtlijn van toepassing op groepsverzekeringen. Bevat het groepsverzekeringsreglement leeftijdsgebonden aansluitingsvoorwaarden, zoals minimumleeftijd en/of wachttijd, en zijn reserves niet onmiddellijk verworven, dan:

• word je als rechthebbende werknemer onmiddellijk aangesloten, ongeacht een minimumleeftijd en/of wachttijd 
• verwerf je als aangesloten werknemer onmiddellijk de opgebouwde reserves

Maximumbedrag

Wettelijk geldt een '80 %-regel': het totaal van de extralegale pensioenvoordelen mag niet hoger zijn dan 80 % van je laatste bruto jaarinkomen.

Wie betaalt wat?

Het bedrag aan de verzekeringsmaatschappij of het pensioenfonds kan op 3 manieren worden betaald:

• de werkgever of de sector betaalt de volledige premie
• de werkgever en werknemer betalen elk een deel van de premies. De verdeling wordt bepaald in een cao.
• de werknemer betaalt alles zelf. De werkgever zorgt enkel voor het administratieve gedeelte.

Wat als je van werk verandert?

Als werknemer heb je recht op het gespaarde kapitaal, ook al verander je van werk. Je kan het bedrag overbrengen naar je nieuwe groepsverzekering of het blokkeren tot aan de eindvervaldag. Zelfs als de onderneming waar je werkt failliet gaat, heb je recht op dit bedrag.

Elke werknemer die aangesloten is bij de groepsverzekering, het sectoraal of bedrijfsplan krijgt elk jaar een pensioenfiche en dit zolang hij in dienst is bij het bedrijf waar hij een aanvullend pensioen krijgt. Op de fiche staan staan:

• de bedragen die werden ‘gespaard’
• de rendementen die werden toegekend
• of er al dan niet een overlijdensdekking is

Elke werknemer die recht had of heeft op een aanvullend pensioenplan bij zijn huidige werkgever of zijn vorige werkgevers, kan zijn rechten consulteren op de officiële onlinedienst mypension.be. Die bestaat uit twee delen: het wettelijke pensioen en het aanvullend pensioen. Aanmelden doe je met je eID.

Hoe wordt de groepsverzekering fiscaal behandeld?

De maandelijkse bijdrage die je eventueel zelf betaalt, geniet een belastingvermindering van 30 %. Deze belastingvermindering geldt enkel wanneer de groepsverzekering een rente uitkeert bij leven of tot aan het overlijden. Wanneer het kapitaal wordt uitgekeerd, word je hierop belast.

Het belastingpercentage hangt af van de leeftijd waarop het kapitaal wordt uitgekeerd. Het kapitaal wordt belast tegen:

• 20 % als het wordt uitgekeerd aan 60 jaar
• 18 % als het wordt uitgekeerd aan 61 jaar
• 16,5 % als het wordt uitgekeerd aan 62,63 of 64 jaar
• tegen 10 % als het wordt uitgekeerd aan 65 jaar en op voorwaarde dat je tot het wettelijk pensioen effectief actief blijft. Concreet: je hebt effectief gewerkt, was ziek of werkloos zonder de vrijstelling van de verplichting om actief naar werk te zoeken.

Voor de werknemers met SWT is de situatie op fiscaal vlak niet duidelijk. Zeker is wel dat als ze 'beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt' tijdens de gehele periode van het 'brugpensioen' ze in principe ook recht hebben op het verlaagde tarief van 10 % op 65, 66 of 67 jaar, afhankelijk van de wettelijk pensioenleeftijd.