De Nationale Veiligheidsraad nam op vrijdag 24 april een beslissing over de heropstart van de scholen, nadat het Departement Onderwijs, na overleg met wetenschappers, onderwijskoepels en -vakbonden, hierover eerder die week al een advies gaf. Wat de beslissing van de Nationale Veiligheidsraad precies inhoudt, lees je hieronder.

HEROPSTART

Momenteel blijft de fase van preteaching, waarbij nieuwe leerstof wordt aangereikt via afstandsonderwijs van kracht. 

De lessen op school kunnen herstarten op maandag 18 mei. Scholen kunnen ook de deuren openen op vrijdag 15 mei, voor een pilootfase. Zo kan er indien nodig bijgestuurd worden tijdens het weekend.

Voorlopig kan nog niet iedereen opnieuw fysiek les krijgen op school. Op basis van veiligheids- en pedagogische overwegingen werd beslist dat volgende groepen een beperkt aantal dagen per week naar school mogen:

BASISONDERWIJS: 

• Zesde leerjaar: 2 dagen (of 4 halve dagen)
• Eerste leerjaar: 4 volle dagen
• Tweede leerjaar: 4 volle dagen
• Buitengewoon lager onderwijs: max. 3 leerjaren/leeftijdscohortes

Scholen die binnen de eerste groepen leerlingen prioriteiten moeten stellen, kunnen de volgorde zesde leerjaar, eerste leerjaar, tweede leerjaar in overweging nemen.

SECUNDAIR ONDERWIJS:

• 6 aso: 1 volle dag
• 6 tso/kso/bso en 7 bso: 2 volle dagen
• dbso (enkel fase arbeidsdeelname) en leertijd: max. 1 dag
• buso OV4: zoals gewoon secundair onderwijs
• buso OV3 (laatste jaar kwalificatiefase + integratiefase): 2 volle dagen
• HBO5 Verpleegkunde (laatste module)

Het kleuteronderwijs blijft voorlopig dicht. Kleuters die instappen op 4 mei of na Hemelvaart, doen dat vanop afstand via preteaching of in de opvang.

Scholen bekijken zelf hoeveel dagen 'contactonderwijs' in hun geval realistisch is. Voor de leerlingen voor wie de lessen op school niet worden heropgestart, blijft preteaching van toepassing. Ook de leerlingen die wel al naar school komen, krijgen afstandsonderwijs op de dagen dat ze niet aanwezig moeten zijn.

De opdracht van personeel wordt zoveel mogelijk beperkt tot 1 school of vestigingsplaats. 

Leerlingen die tot de risicogroep behoren, vragen aan hun dokter of ze aanwezig mogen zijn op school. Zo niet, dan blijven ze afstandsonderwijs volgen. Personeel uit de risicogroepen kunnen zich eventueel beroepen op heirkracht (code D046) en laten dit zo aan de werkgever weten. Die kan een attest van een dokter vragen vooraleer de code toe te kennen. Het personeelslid kan dan van thuis werken. Samenwonen met iemand die tot de risicogroep behoort, is geen obstakel voor aanwezigheid op school, tenzij de behandelende arts van de patiënt dit anders beoordeelt.

Stages in het voltijds onderwijs kunnen opnieuw opstarten vanaf 15 mei, van zodra het betrokken bedrijf heropstart. Al is het mogelijk dat de stage niet in elk bedrijf kan hervatten of dat de school het niet overal opportuun vindt. Scholen kunnen die beslissing nu al nemen. De werplekcomponent in de alternerende opleidingen van duaal leren en leren en werken is al op 4 mei herstart, volgens de fasering die voorzien is voor de heropstart van de economie.

EVALUATIE (update 8/5)

Maximaliseer de onderwijstijd. In het basisonderwijs geef je best les tot 30 juni. In het secundair onderwijs kan je eventueel examens organiseren, het best in de laatste week van juni. Hou daarbij rekening met de belasting van de leerlingen. 

Scholen zijn dit jaar niet verplicht om externen in te schakelen voor de beoordeling van geïntegreerde proef (GIP) als dat door de overmachtssituatie niet mogelijk is. Ook de organisatie van de GIP of kwalificatieproef voor OV3 van het buitengewoon onderwijs (integratiefase) is niet verplicht als dat te moeilijk wordt. 

Evaluaties die gebeurden in de drie weken voor de paasvakantie kan je enkel als formatief beschouwen en kan je enkel in het voordeel van de leerlingen gebruiken. 

Kiest je school er in overleg met de lokale personeelsvertegenwoordigers voor om de deliberaties begin juli te houden, dan moeten leerlingen en ouders de resultaten ten laatste 7 juli krijgen. 

OPVANG

UPDATE 8/5
De afspraken rond opvang blijven gelden. Scholen vangen leerlingen op van ouders die moeten gaan werken, ook als dat in niet-essentiële sectoren is, en kinderen met een kwetsbare thuissituatie. Deze leerlingen moeten wel gescheiden blijven van leerlingen die opnieuw naar de les gaan op school. Je vangt maximaal 14 leerlingen op in één groep. Als een school de opvang niet kan combineren met de gedeeltelijke heropstart, neemt ze contact op met het lokaal bestuur. Indien nodig kunnen er dan extra opvanginitiatieven georganiseerd worden.

VEILIGHEIDSMAATREGELEN

Veiligheid van leerlingen en personeel staan voorop bij een heropstart. De principes van social distancing en de contactbubbels blijven heel belangrijk. Leerlingen worden in groepen opgedeeld van een tiental leerlingen. 14 leerlingen in een groep is het maximum. Daarbovenop dragen personeelsleden en leerlingen vanaf 12 jaar (in het secundair onderwijs) mond- en neusbedekking. Ook eerdere voorzorgsmaatregelen blijven van toepassing.

UPDATE 8/5
Als leraren vooraan in de klas klassikale instructie geven, kan een wand van plexiglas of een face shield een alternatief zijn voor een mondmasker. Als een leraar rondloopt in de klas of buiten het klaslokaal blijft het dragen van een mondmasker wel verplicht.

Heb je op school niet voldoende wasplaatsen voor de nodige handhygiëne? Denk eraan om extra wasplaatsen of handgeldispensers te voorzien.

Scholen krijgen een algemeen draaiboek om hen te ondersteunen bij de heropstart, waarin veiligheid centraal staat. Scholen maken aan de hand van dit draaiboek eerst een risicoanalyse, samen met de preventieadviseurs, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk en het CLB. Ze bespreken deze analyse in het bevoegde onderhandelingscomité.

UPDATE 8/5
De risicoanalyse moet per individuele school gebeuren. Als er geen consensus is over de analyse binnen het bevoegde onderhandelingscomité, kan de inspectie bemiddelen.

Scholen herstarten enkel als ze dat op een voldoende veilige manier kunnen doen. Pas als je alle voorwaarden rond veiligheid kan naleven, wordt verwacht dat je de lessen hervat. Is dat niet haalbaar vanaf 15 mei, dan kan het schoolbestuur beslissen om later de lessen te hervatten en/of keuzes maken naar aantal leerjaren dat herstart en aantal lesdagen op school.

UPDATE 8/5
Scholen moeten een onderscheid maken tussen essentiële derden (bv. stagiair, CLB, ondersteuningsnetwerken, pedagogische begeleiding ...) en niet-essentiële derden (bv. niet-dringende leveringen). Die laatste worden best geweerd. Ouders laat je niet voorbij de schoolpoort komen en oudercontacten organiseer je digitaal.

BUITENGEWOON ONDERWIJS (update 8/5)

Voor de samenwerking met ondersteuningsnetwerken bekijken scholen of het contact digitaal of telefonisch kan verlopen. Tijdens fysieke contacten volgen ondersteuners best zoveel mogelijk dezelfde leraar en leerlingen op. De school voor buitengewoon onderwijs voorziet persoonlijke beschermingsmiddelen.

Scholen voor buitengewoon onderwijs die capaciteit over hebben in de opvang kunnen 'extra' leerlingen met een hoge leer-, zorg- of ondersteuningsnood naar school halen. 

Het busvervoer kent een beperkte capaciteit. Vraag daarom aan ouders of alternatief vervoer mogelijk is. Leerlingen zitten geschrankt op de bus, één leerling per rij. Buspersoneel draagt een mondmasker en indien mogelijk doen ook de leerlingen dat. De bus wordt voor en na gebruik grondig gereinigd.

PRAKTIJKOPLEIDINGEN (update 8/5)

Zorg voor een goede reiniging en laat leerlingen zoveel mogelijk met eigen middelen werken. Probeer zo weinig mogelijk machines en arbeidsmiddelen door verschillende leerlingen te laten bedienen. Zorg dat leerlingen voldoende afstand kunnen bewaren in de kleedkamer of wanneer ze materiaal ophalen.

SPEELTIJD EN LUNCHPAUZE (update 8/5)

Voorzie alternerende speeltijden of zorg dat de contactbubbels voldoende van elkaar gescheiden zijn. Spelletjes met fysiek contact worden vermeden en de regels van social distancing moeten zoveel mogelijk toegepast worden. 

Als je tijdens de lunchpauze ruime afstand voorziet tussen contactbubbels en de circulatie beperkt, kan je uitzonderlijk meerder contactbubbels toelaten in de refter. Eten in open lucht of in de klas (als je extra onderhoud voorziet) kan ook.

NOODMAATREGELEN (update 8/5)

Door de coronacrisis waren aanpassingen in de onderwijsregelgeving noodzakelijk. Het Vlaams Parlement stemde hiervoor een afzonderlijk nooddecreet. De noodmaatregelen zijn:

Voor de rest van het schooljaar mogen scholen afwijken van de evaluatiemaatregelen in het schoolreglement. Er mag echter geen afbreuk gedaan worden aan de essentiële leerlingenrechten. Bovendien moeten afwijkingen vooraf overlegd worden met de lokale personeelsvertegenwoordiging als er gevolgen zijn voor het personeel, ter kennisgeving aan de schoolraad bezorgd worden en gecommuniceerd worden aan ouders en leerlingen.

Je mag het getuigschrift basisonderwijs uitreiken tot 7 juli. Daarover moet je vooraf met personeel overleggen. Als je het getuigschrift na 30 juni uitreikt, moet je ook de termijn waarbinnen ouders in beroep kunnen gaan verschuiven.

De regels voor het nieuwe inschrijvingsdecreet gaan pas in op 1 september 2021, voor de inschrijvingen voor het schooljaar 2022-2023. Fysieke inschrijvingen worden tijdelijk opgeschort. Digitale inschrijvingen of aanmeldingsprocedures zijn wel mogelijk.

Leerlingen die sinds 1 februari 2020 definitief uitgesloten zijn, blijven uitzonderlijk in de school ingeschreven tot het einde van het schooljaar, tenzij ze een andere school gevonden hebben. Ze behouden het recht om de lessen te volgen en geëvalueerd te worden. Scholen beslissen zelf hoe dat kan (bv. vanop afstand).

Scholen kunnen, na overleg met het personeel, zelfs kiezen of ze dit schooljaar de gevalideerde proeven, verplicht voor drie leergebieden, afnemen. 

De uiterste indieningsdatum voor een aanvraag voor voorlopige erkenning en financiering of subsidiëring is verlengd tot 1 juni 2020.

Als CLB's niet tijdig beschikken over een diagnose wanneer ze een verslag opmaken voor een leerling met het oog op het schooljaar 2020-2021, kunnen ze een tijdelijk verslag opmaken. Dat kan voor de inschrijving in het buitengewoon onderwijs, voor de opstart van een individueel aangepast curriculum in het gewoon onderwijs of als een type gewijzigd moet worden voor een leerling die al over een verslag beschikt. Het CLB kan het traject afronden met de diagnose in de loop van het schooljaar 2020-2021. Het tijdelijk verslag wordt dan definitief.

Als de inschrijving van een leerling met een verslag in het gewoon onderwijs wordt ontbonden omdat de nodige aanpassingen disproportioneel zijn, kan de leerling uitzonderlijk pas op 31 augustus 2020 worden uitgeschreven.

Voor de berekening van de omkadering en werkingsmiddelen van ziekenhuisscholen (type 5) en de toepassing van de rationalisatieregels komt er een alternatieve tweetrapsregeling. Voor de berekeningen voor het schooljaar 2021-2022 bepaalt men een telperiode waar de coronamaanden buiten vallen. En voor de scholen wordt minimaal de omkadering en de werkingsmiddelen voor het schooljaar 2020-2021 gegarandeerd.

Er is een uitzondering voorzien op de lengte van de periode zonder werkplek in het duaal leren om te verhinderen dat leerlingen uit de duale opleiding uitgeschreven moeten worden.

ANDERE JAREN EN SECTOREN

Een week na de heropstart komt eer een evaluatie met het oog op eventuele uitbreiding naar andere leerjaren.

In het secundair onderwijs kunnen de scharnierjaren ten vroegste opnieuw starten op 29 mei. Hier gaat eerst nog een grondige evaluatie aan vooraf. Het gaat om het tweede leerjaar van de eerste graad (A- en B-stroom) en het tweede leerjaar van de tweede graad.

Meer informatie over de heropstart van de lessen lees je op de website van Onderwijs Vlaanderen.

Over het hoger onderwijs, het volwassenenonderwijs (inclusief de basiseducatie), het deeltijds kunstonderwijs, de centra voor leerlingenbegeleiding en de internaten zullen er zo snel als mogelijk in overleg met GEES beslissingen genomen worden.