Persoonlijke situatie

• Ik heb symptomen van het coronavirus. Wat moet ik doen?
• Ik heb koorts. Kan ik gaan werken?
• Ik behoor tot een risicogroep. Mag ik werken?
• Ik ben mantelzorger voor een persoon die in de risicogroep zit. Mag ik werken?
• Iemand uit mijn gezin is besmet. Mag ik werken?
• Ik had een arbeidsongeval en zou snel weer aan het werk moeten zijn. Wat gebeurt er met mij?
• Kan ik nog werken als het formulier met mijn gezondheidsbeoordeling voor het uitoefenen van mijn functie binnenkort verloopt?
• Ik kreeg een SMS van het corona-contactcenter.  Wat nu?

Veiligheidsmaatregelen en social distancing op het werk

• Welke maatregelen moet mijn werkgever verplicht nemen om het werk te mogen hervatten?
• Wat betekent 'social distancing'?
• Welke maatregelen zijn er om social distancing te realiseren in bedrijven en organisaties?
• Moet mijn werkgever voor mondmaskers zorgen?
• Door mijn werk kom ik veel in contact met externen en klanten (kassawerk, onthaal, …). Wat moet de werkgever doen om me te beschermen tegen een mogelijke besmetting?
• Ik werk bij mensen thuis (dienstencheques, thuiszorg).  Moet ik gaan werken?
• Wat als mijn werkgever de voorgestelde regels niet volgt?
• Kan mijn werkgever me verplichten om te komen werken nu telewerk de regel is?
• Ik voel me niet veilig op het werk.  Wat kan ik doen?
• Heb ik het recht om mijn werk te verlaten als mijn werkgever weiger om voldoende veiligheidsmaatregelen te nemen?
• Moet mijn werkgever zeep en ontsmettende gels voorzien?
• Wat met coronatesten op het werk?
• Kan mijn werkgever mijn temperatuur meten als preventiemaatregel?
• Kan mijn werkgever een medisch attest eisen?
• Kan mijn werkgever een bloedafname doen?
• Kan ik weigeren om met derden in contact te komen?
• Welke hygiënische maatregelen kan mijn werkgever nemen?
• Hoe was ik op een correcte manier mijn handen?
• Is het nodig om handgel te voorzien?
• Wat als een collega ziek wordt tijdens het werk?
• Moeten personen met symptomen naar de arbeidsarts?

Arbeidsongevallen en beroepsziekte

• Kan COVID-19 als beroepsziekte worden erkend?
• Kan COVID-19 als arbeidsongeval worden erkend?
• Ben ik verzekerd tegen arbeidsongevallen als ik van thuis uit werk?

Ik heb symptomen van het coronavirus.  Wat moet ik doen?

Als je symptomen van een coronavirusinfectie hebt, raden we je aan onmiddellijk contact op te nemen met je huisarts en niet naar het werk te gaan. Afhankelijk van de beslissing van je huisarts, word je arbeidsongeschikt verklaard voor een bepaalde periode. De gebruikelijke regels van arbeidsongeschiktheid zijn van toepassing. Je hebt dan recht op gewaarborgd loon.

Meer info vind je in de rubriek ziekte.

Ik heb koorts. Kan ik gaan werken? 

Nee! Het hebben van koorts betekent niet automatisch dat je besmet bent met het coronavirus, maar je moet wel voorzichtig zijn.

Of het nu komt door het coronavirus of een andere ziekte, als je koorts hebt, betekent dat waarschijnlijk dat je ziek bent. Wij raden je aan om onmiddellijk contact op te nemen met je huisarts en niet naar het werk te gaan. Afhankelijk van de beslissing van je huisarts, word je arbeidsongeschikt verklaard voor een bepaalde periode. De gebruikelijke regels van arbeidsongeschiktheid zijn van toepassing. Je hebt dan recht op gewaarborgd loon.

Meer info vind je in de rubriek ziekte.

Ik behoor tot een risicogroep. Mag ik werken?

Ja, dat kan. Probeer wel zo veel mogelijk thuis te werken. Als je toch naar het werk gaat, bespreek dit dan met je werkgever zodat hij ervoor kan zorgen dat de social distancing en de hygiëneregels strikt nageleefd kunnen worden. 

Kan je niet thuiswerken en behoor je tot een risicogroep (personen ouder dan 65 jaar, personen met diabetes, personen met hartziektes, long- of nieraandoeningen en personen van wie het immuunsysteem verzwakt is), neem dan contact op met je huisarts. Je arts kan je indien nodig een quarantaine-attest schrijven.

Lees meer over welzijn op het werk.

Ik ben mantelzorger voor een persoon die in de risicogroep zit. Mag ik werken?

Als je mantelzorger bent voor een persoon uit de risicogroep (personen ouder dan 65 jaar, personen met diabetes, personen met hartziektes, long- of nieraandoeningen en personen van wie het immuunsysteem verzwakt is), vraag dan advies aan de huisarts. Hij of zij kan dan beslissen of werken verantwoord is.  

Iemand uit mijn gezin is besmet. Mag ik werken?

Krijgt een persoon waarmee je onder eenzelfde dak woont de bevestiging besmet te zijn met het coronavirus, dan ben je in nauw contact (geweest) met een besmet  persoon en heb je uiteraard een hoger risico om ook zelf besmet te zijn. 

In dit geval kan je niet gaan werken, maar volg je de regels die de contactopvolging oplegt voor nauwe contacten.  Ben je een zorgverlener, dan blijf je in principe thuis, als kan hierop uitzondering gemaakt worden om de continuïteit van de zorg te verzekeren.

Lees meer over contactopvolging op info-coronavirus.be.

Ik had een arbeidsongeval en zou snel weer aan het werk moeten zijn. Wat gebeurt er met mij?

Als je bedrijf blijft werken, kan je zonder problemen weer aan het werk na goedkeuring door de arbeidsarts.

Uiteraard moet je werkgever alle veiligheidsvoorschriften daarbij opvolgen. Dat kan door telewerk in te voeren, of als dat niet mogelijk is, voldoende maatregelen te nemen om de hygiëne te garanderen en ervoor te zorgen dat mensen de minimumafstand van 1.5m naleven. 

Als je bedrijf gesloten is door tijdelijke werkloosheid zal je werkgever ook jouw dossier tijdelijke werkloosheid in orde brengen.  Jij moet zelf ook een aanvraag tijdelijke werkloosheid doen.  Je kan je tijdelijke werkloosheid online aanvragen. 

Kan ik blijven werken als het formulier met mijn gezondheidsbeoordeling voor het uitoefenen van mijn functie binnenkort verloopt?

Normaal gezien mogen ondernemingen werknemers niet meer laten werken als deze niet binnen de termijnen voorzien in de regelgeving werden onderworpen aan de verplichte preventieve medische onderzoeken.  Dat is zo bepaald in de codex welzijn art.I.4-12.

Door de opschorting van de periodieke gezondheidsbeoordeling en de aanvullende medische handelingen verloopt voor sommige werknemers de geldigheidsduur van hun formulier gezondheidsbeoordeling.  Zij zouden niet langer tewerkgesteld mogen worden.  

Nu wordt de geldigheid van dit formulier echter verlengd tot 30 september 2020.  Momenteel werkt men aan een verlenging. Op die manier krijgen de betrokken interne en externe preventiediensten de nodige tijd om het gezondheidstoezicht opnieuw in te plannen.

Ik kreeg een SMS van het corona-contactcenter.  Wat nu?

De opsporingsinspanningen via het corona-contactcenter  zijn gevoelig opgedreven.  Zij gaan na wie een risico loopt besmet te zijn.  Wordt zo'n risico op besmetting bij jou vastgesteld, dan krijg je een SMS toegestuurd met de boodschap dat je best in quarantaine gaat.

Sinds 23 november kan je je terug op corona laten testen als je geen symptomen vertoont.  Je gaat hiervoor naar een testcentrum. Alle info en een overzichtelijk schema vind je op www.info-coronavirus.be.

Wat betekent 'social distancing'?

Experten en de media spreken vaak over het belang van social distancing om ervoor te zorgen dat het coronavirus zich niet verder kan verspreiden onder bevolking.

Social distancing bestaat uit maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de verspreiding van een besmettelijke ziekte stopt of vertraagt. De bedoeling is om de kans op contact tussen personen die geïnfecteerd zijn en anderen te verminderen en zo het verspreiden van de ziekte te minimaliseren. 

Social distancing is effectief wanneer het gaat om infecties die zich verspreiden via druppels (hoesten niezen, loopneus), direct fysiek contact, indirect contact via besmette voorwerpen of oppervlakken en via de lucht. Vermits dat het geval is voor het coronavirus, is social distancing hier de aangewezen benadering.

Meer info over social distancing vind je in de nota Social distancing verklaard (pdf).

Militant?  In de Generieke gids die de sociale partners opstellen om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan, vind je ook heel wat maatregelen om social distancing te realiseren. Je kan ook beroep doen op de twee checklists die het ACV uitwerkte.  Zie:  FAQ Militanten.

Welke maatregelen moet de werkgever verplicht nemen in de onderneming wanneer thuiswerk niet mogelijk is?

De werkgever heeft de plicht om alle werknemers te beschermen tegen een mogelijke blootstelling aan virussen. Hij moet de risico’s evalueren en de nodige preventiemaatregelen nemen om besmetting te voorkomen.

Volgende maatregelen zijn nodig om op een veilige manier externen en klanten te ontvangen: 

• Respecteer de social distancing door het bewaren van een afstand van minimaal 1,5 meter. Het beperken van het aantal klanten en externen (volg de regels die de overheid voorschrijft), het gebruik van afbakeningen, linten, grondmarkeringen,… zijn hierbij een hulpmiddel. 
• Gebruik collectieve beschermingsmiddelen zoals schermen in plexiglas wanneer die minimale afstand niet altijd gegarandeerd kan worden.
• Werk contactloos: geen uitwisseling van documenten, geen cash-betalingen,…
• Strikte regels op het vlak van hygiëne moeten toegepast worden: regelmatig reinigen en eventueel ontsmetten van alle contactoppervlakken, de mogelijkheid om regelmatig de handen te wassen (ook de handschoenen, indien je die draagt) en voorzien van handgels waar handen wassen niet altijd mogelijk is. Ook externen en klanten moeten de mogelijkheid geboden worden om de handen te wassen of te ontsmetten. Vermijd het aanraken van het gezicht tijdens het werk.
• De externen en klanten moeten bij het binnenkomen de minimaal te respecteren regels kunnen lezen via een duidelijke affichage ervan.
• Deze collectieve en organisatorische maatregelen worden best aangevuld met mondmaskers en beschermkledij (indien relevant).  Deze beschermingsmiddelen zijn extra en kunnen niet ter vervanging van bovenstaande maatregelen gebruikt worden. De voorschriften van de overheid over het gebruik van mondmaskers moeten gevolgd worden.  

Sommige sectoren hebben daarnaast ook een protocol voor de terugkeer naar het werk ontwikkeld met sectorspecifieke preventiemaatregelen die toegepast moeten worden.  Vind je sector en meer info hierover op de pagina sectornieuws. Je kan hiervoor ook contact opnemen met je ACV-afgevaardigde in je onderneming of met je ACV-secretaris. 

Lees ook verder bij:  Wat als mijn werkgever de voorgestelde regels niet volgt?

Ben je militant?  Neem een kijkje op de coronasite voor militanten.  Je vindt bij materiaal onder meer de Generieke Gids die de sociale partners opstelden om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan, preventiemaatregelen en richtlijnen om de social distancing te realiseren op de werkvloer.  Je kan ook beroep doen op de 2 checklists die het ACV uitwerkte.

Welke maatregelen zijn er om social distancing te realiseren in bedrijven en organisaties?

Vakbonden en werkgeversorganisaties hebben volgende maatregelen opgelijst om de social distancing te respecteren:

• Telewerk is de regel en moet toegepast worden waar het kan.
• Hou minstens 1,5 meter afstand tot andere personen.
• Beperk aanwezigheid in ruimten of op plaatsen waar groepen mensen aanwezig zijn.
• Isolatie of afgezonderde tewerkstelling kan, maar is een extreme vorm van afstand houden.
• Gebruik alternatieven voor bijeenkomsten zoals vergaderingen, opleidingen of werkoverleg.
• Vermijd begroetingen die contact inhouden. Er zijn voldoende alternatieven voor de handdruk.
• Pas de hygiënemaatregelen rigoureus toe.
• Is het noodzakelijk om dichter dan 1,5 meter bij iemand te komen, beperk dan die ‘blootstelling’ zoveel mogelijk in de tijd en hou het aantal personen dat in zo’n situatie terechtkomt zo klein mogelijk.
• Voorzie het gebruik van mondmaskers en beschermingsmiddelen als het noodzakelijk is om dichter dan 1,5 meter bij iemand te komen, je een gesloten ruimte moet betreden waar veel mensen aanwezig zijn, of als de risico’s verbonden aan de aard van het werk.
• Stel reis- en verplaatsingsbeperkingen in.

Meer info over social distancing vind je in de nota Social distancing verklaard (pdf).

Militant?  In de Generieke gids die de sociale partners opstellen om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan, vind je ook heel wat maatregelen om social distancing te realiseren. Je kan ook beroep doen op de twee checklists die het ACV uitwerkte.  Zie:  FAQ Militanten.

Moet mijn werkgever voor mondmaskers zorgen?

In bepaalde ondernemingen en organisaties zoals winkels en horecazaken is het dragen van mondmaskers verplicht omdat de regels van social distancing niet kunnen worden nageleefd.  De werkgever moet hier instaan voor het verstrekken en het schoonmaken van de mondmaskers. 

Ook in andere onderneming en organisaties  waar de social distancing of afstand van 1,5 meter niet kan worden gerespecteerd, is het sterk aan te raden om mondmaskers te gebruiken. Ondernemingen kunnen het ook zelf  verplichten. In dat geval stellen ze best ook zelf mondmaskers ter beschikking.

Mondmaskers alleen zijn evenwel niet voldoende. Ze moeten altijd gebruikt worden in combinatie met andere preventieve maatregelen, zoals telewerk of schermen.

Om effectief te zijn, moeten maskers ook op de juiste manier worden gedragen en verwijderd. 

Door mijn werk kom ik veel in contact met externen en klanten (kassawerk, onthaal, …). Wat moet de werkgever doen om me te beschermen tegen een mogelijke besmetting?

Telewerk is de regel.  Waar dat niet kan heeft de werkgever de plicht om alle werknemers te beschermen tegen een mogelijke blootstelling aan virussen. Hij moet de risico’s evalueren en de nodige preventiemaatregelen nemen om besmetting te voorkomen.

Volgende maatregelen zijn nodig om op een veilige manier externen en klanten te ontvangen: 

• Respecteer de social distancing door het bewaren van een afstand van minimaal 1,5 meter. Het beperken van het aantal klanten en externen (volg de regels die de overheid voorschrijft), het gebruik van afbakeningen, linten, grondmarkeringen,… zijn hierbij een hulpmiddel. 
• Gebruik collectieve beschermingsmiddelen zoals schermen in plexiglas wanneer die minimale afstand niet altijd gegarandeerd kan worden.
• Werk contactloos: geen uitwisseling van documenten, geen cash-betalingen,…
• Strikte regels op het vlak van hygiëne moeten toegepast worden: regelmatig reinigen en eventueel ontsmetten van alle contactoppervlakken, de mogelijkheid om regelmatig de handen te wassen (ook de handschoenen, indien je die draagt) en voorzien van handgels waar handen wassen niet altijd mogelijk is. Ook externen en klanten moeten de mogelijkheid geboden worden om de handen te wassen of te ontsmetten. Vermijd het aanraken van het gezicht tijdens het werk.
• De externen en klanten moeten bij het binnenkomen de minimaal te respecteren regels kunnen lezen via een duidelijke affichage ervan.
• Werknemers en klanten/externen dragen mondmaskers als de regels van social distancing niet kunnen worden nageleefd. De werkgever moet instaan voor het verstrekken en het schoonmaken van de mondmaskers van zijn werknemers.
• Deze collectieve en organisatorische maatregelen kunnen aangevuld worden met bijvoorbeeld beschermkledij. Deze beschermingsmiddelen zijn extra en kunnen niet ter vervanging van bovenstaande maatregelen gebruikt worden.

Sommige sectoren hebben daarnaast ook een protocol voor de terugkeer naar het werk ontwikkeld met sectorspecifieke preventiemaatregelen die toegepast moeten worden.  Vind je sector en meer info hierover op de pagina sectornieuws. Je kan hiervoor ook contact opnemen met je ACV-afgevaardigde in je onderneming of met je ACV-secretaris. 

Lees ook verder bij:  Wat als mijn werkgever de voorgestelde regels niet volgt?

Ik werk bij mensen thuis (dienstencheques, thuiszorg).  Moet ik gaan werken?

Ja, als je bedrijf toestemming heeft om zijn activiteiten uit te voeren, dan kan je werkgever vragen om aan het werk te gaan. Hij is verplicht om specifieke preventiemaatregeen te treffen en je daarover te informeren. De werkgever is namelijk verantwoordelijk voor de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van zijn werknemers, tijdens de uitvoering van hun werk. 

Vanaf 1 november gaat het land voor de tweede keer in lockdown. Tele- of thuiswerken is nu de regel, maar die kan vanzelfsprekend niet toegepast worden voor beroepen als deze.  Momenteel vindt sociaal overleg plaats om op korte termijn de nodige afspraken te maken zodat werknemers in de dienstenchequesector en thuiszorg veilig kunnen werken.  Wetgevende initiatieven worden eerstdaags verwacht.

Wat als mijn werkgever de voorgestelde regels niet volgt?

Het is de sociale inspectie die bevoegd is om te controleren of ondernemingen de gezondheid en veiligheid van hun werknemers goed bewaken. Gebeurt dit niet dan is zij bevoegd om de onderneming, of een gedeelte ervan, sancties op te leggen of zelfs tijdelijk te sluiten.

Wat kan je doen?

• Overleg met de werkgever hierover. Wijs hem op de regels die de regering afkondigde, maar geef hem ook ideeën oe jij denkt dat het werk veiliger kan.
• Indien hij weigert de nodige maatregelen toe te passen, neem dan contact op de met de ACV-afgevaardigde of de ACV-secretaris die je bedrijf opvolgt. 
• Je kan ook rechtstreeks contact opnemen met de inspectiediensten van de overheid. Ga naar toezicht welzijn op het werk voor de contactgegevens van je regio.

Kan mijn werkgever me verplichten om te komen werken nu telewerk de regel is?

Telewerk is tijdens de tweede lockdown de regel. Dit is dus een verplichting bij alle ondernemingen, vestigingen en diensten, welke grootte zij ook hebben en dit voor alle personeelsleden wiens functie zich ertoe leent.

Is thuiswerk echt niet mogelijk, dan moet de werkgever ervoor zorgen dat de werknemers in alle veiligheid kunnen werken.

Dat doet hij door de risico’s te evalueren en de nodige maatregelen te nemen om besmetting te voorkomen. De regels van social distancing (minimum 1,5 meter afstand houden) moeten gerespecteerd worden, bv. door maatregelen te nemen op het vlak van arbeidsorganisatie of de werktijden aan te passen. Dit zowel bij alle verplaatsingen, bij het werk zelf en tijdens de pauzes. Strikte basishygiëne is ook cruciaal. Indien social distancing niet lukt dan zijn collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen verplicht. Ook mondmaskers kunnen gebruikt worden als extra bescherming. In bepaalde sectoren zijn ze verplicht, denk aan winkels en horeca. Mondmaskers mogen echter niet ter vervanging van bovenstaande maatregelen gebruikt worden.

Lees er meer over bij 'Welke maatregelen moet mijn bedrijf nemen?' of lees ook meer bij FAQ Militanten.  Je vindt er onder meer twee checklists die het ACV uitwerkte op basis van de Generieke Gids.

Het is de sociale inspectie die bevoegd is om te controleren of ondernemingen de gezondheid en veiligheid van hun werknemers goed bewaken. Gebeurt dit niet dan is zij bevoegd om de onderneming, of een gedeelte ervan, sancties op te leggen of zelfs tijdelijk te sluiten.

Ik voel me niet veilig op het werk. Wat kan ik doen? 

Telewerk is sinds de tweede lockdown opnieuw de regel. Is het niet mogelijk om te telewerken, dan heeft de werkgever de plicht om de nodige veiligheidsmaatregelen te voorzien. Werkgevers die zich hier niet aan houden, riskeren zware sancties.

De wet wijst de werkgever aan als verantwoordelijke voor het preventiebeleid met betrekking tot de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van zijn werknemers bij de uitvoering van hun werk. Om de preventiemaatregelen aan te passen aan de huidige situatie en op die manier een veilige terugkeer naar het werk te kunnen garanderen, moet de werkgever een risicoanalyse doen. Afhankelijk daarvan zal hij de werkplekken, beschermingsmiddelen, … moeten aanpassen. 

De werkgever is wettelijk verplicht hierbij te overleggen met het Comité PB of vakbondsafvaardiging. Meer daarover bij FAQ Militanten.

Als je vindt dat je werkgever niet de aanbevolen maatregelen heeft genomen, of niet genoeg (zie onze ACV-checklist heropstart bedrijven), en dat dit je belet om je werk veilig te doen, maak dan een lijst van de maatregelen die volgens jou ontbreken.

Neem onmiddellijk contact op met de ACV-afgevaardigden. Door middel van sociaal overleg met je werkgever hebben ze de mogelijkheid om snel te reageren, zodat de nodige maatregelen kunnen worden genomen om je veiligheid te garanderen. 

Het is ook mogelijk om anoniem contact op te nemen met de Inspectie Toezicht Welzijn op het Werk (TWW). Zij kunnen ter plaatse komen en vaststellen welke tekortkomingen er zijn op het gebied van de preventie van het coronavirus. Zij kunnen ook bindende maatregelen nemen t.o.v. de werkgever. Hoewel het geen verplichting is, raden wij je aan om eerst advies in te winnen bij je afgevaardigden of het ACV vooraleer contact op te nemen Inspectie TWW. Zij kunnen je helpen met en adviseren over de stappen die je wil nemen. 

Heb ik het recht om mijn werk te verlaten als mijn werkgever weigert om voldoende veiligheidsmaatregelen te nemen?

Telewerk is sinds de tweede lockdown opnieuw de regel. Is het niet mogelijk om te telewerken, dan heeft de werkgever de plicht om de nodige veiligheidsmaatregelen te voorzien. Werkgevers die zich hier niet aan houden, riskeren zware sancties.

Wanneer je werkgever weigert om de nodige maatregelen te nemen om veilig en gezond werken mogelijk te maken, neem dan contact op met de ACV-afgevaardigden in je onderneming om. Je kan natuurlijk ook contact opnemen met je lokale ACV-dienstencentrum.

Bij het uitblijven van maatregelen zou je ook artikel I.2-26 van de codex welzijn op het werk kunnen inroepen. Dit artikel geeft aan dat werknemers het recht hebben om de arbeidsplaats te verlaten bij een niet te vermijden, ernstig en onmiddellijk risico. Je moet dan wel onmiddellijk het bevoegde lid van de hiërarchische lijn en de interne dienst voor preventie en bescherming op de hoogte stellen.

Weet wel dat je hiermee mogelijk problemen riskeert. Over de toepassing van dit artikel is er immers nog geen rechtspraak gekend in België. We vragen dan ook met aandrang om eerst contact op te nemen met je ACV-afgevaardigde je onderneming of met het ACV wanneer je dit artikel wil inroepen. De mogelijkheid van een collectieve actie kan dan overwogen worden. Het ACV zal leden in ieder geval verdedigen, desnoods via rechtsbijstand, maar het is niet zeker dat je geen loonverlies of een sanctie oploopt.

Moet mijn werkgever zeep en ontsmettende gels voorzien?

Een werkgever is verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek.

• Je werkplek moet hygiënisch zijn en je moet er regelmatig en grondig je handen kunnen wassen.
• In de ondernemingen en organisaties waar het dragen van mondmaskers verplicht is, omdat de regels van social distancing niet kunnen worden nageleefd, moet de werkgever instaan voor het verstrekken en het schoonmaken van mondmaskers. 
• Je werkgever moet zorgen voor zeep en de nodige faciliteiten om de handen te wassen.
• Ontsmettende gels kunnen aanvullend gebruikt worden, bijvoorbeeld bij regelmatig contact met derden of wanneer het niet altijd mogelijk is om de handen te wassen.
• Let er zelf op dat je geen handen geeft, afstand houdt, wegwerpzakdoeken gebruikt …

Lees meer over welzijn op het werk.

Vragen of klachten? Neem contact op met je ACV-afgevaardigde.

Wat met coronatesten op het werk?

De voorbije maanden werd meermaals het voorstel gelanceerd om werkgevers de mogelijkheid te bieden om werknemers te laten testen op corona. De werknemer is vrij om hier al dan niet mee in te stemmen.

De sociale partners van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk zijn het niet eens met dit voorstel.  In een doorsnee arbeidscontext is systematisch testen in het algemeen niet zinvol. Dit brengt immers vrijwel niets bij tot het inperken van de virusverspreiding. 

Als vakbond pleiten we ervoor om:

• preventiemaatregelen op het werk toe te passen in plaats van de testen
• enkel in bijzondere werkcontexten te testen
• een coördinerende rol te geven aan arbeidsartsen
• initiatieven altijd te bespreken op het sociaal overleg

Lees verder:  nieuwsbericht van 1 juli 2020 'Werknemers testen op het werk:  geen goed idee' of persmededeling van de sociale partners van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk over COVID-19 tests op initiatief van ondernemingen van 1 juli 2020.

Kan mijn werkgever mijn temperatuur meten als preventiemaatregel? 

Er geldt een wettelijk verbod voor werkgevers om hun werknemers te laten testen met het oog op het verkrijgen van medische informatie over hun gezondheidstoestand. Voor het ACV is het duidelijk dat men door het meten van de lichaamstemperatuur wel degelijk de gezondheidstoestand van werknemers probeert in te schatten via medische informatie. De werkgever kan bijgevolg niet zomaar beslissen om dergelijke metingen te laten uitvoeren. 

Toch stellen we vast dat bepaalde werkgevers sterk vragende partij zijn om de lichaamstemperatuur van werknemers te meten (bv. bij het binnengaan van de onderneming). Ook werknemers en werknemersvertegenwoordigers zijn dit soms. Begrijpelijk, want iedereen wil natuurlijk veilig en gezond kunnen werken.

Toch zijn er, naast het verbod, nog andere redenen waarom het meten van de lichaamstemperatuur niet aan te raden is als preventiemaatregel tegen de verspreiding van COVID-19 op de werkvloer.

• Als je iemands temperatuur meet en deze persoon blijkt koorts te hebben, dan geeft dit nog geen zekerheid over een besmetting met COVID-19. Een stijging of daling van de lichaamstemperatuur kan immers ook veroorzaakt zijn door een fysieke inspanning of bepaalde medicatie.
• Ook is het belangrijk erop te wijzen dat volgens de laatste studies heel wat van de mensen die besmet zijn met het coronavirus geen symptomen (en dus ook geen verhoogde lichaamstemperatuur) vertoont. In dat licht is temperatuurmeting geen betrouwbare indicator.
• Temperatuurmetingen kunnen dus een vals gevoel van veiligheid geven aan werknemers of, erger nog, ze kunnen een argument zijn voor de werkgever om geen of onvoldoende andere preventiemaatregelen te nemen.

Het ACV raadt daarom af om de lichaamstemperatuur van werknemers te meten ter preventie van de verspreiding van COVID-19 op de werkvloer. 

Houdt je werkgever toch voet bij stuk en wil hij de lichaamstemperatuur van zijn werknemers kost wat kost meten, dan kan dit voor het ACV enkel onder strikte voorwaarden en na voorafgaand overleg in het Comité PB (of met de syndicale delegatie als er geen Comité PB is).  Het is belangrijk dat je werkgever je voldoende informatie geeft over de metingen (vb. waar en wanneer de metingen zullen plaatsvinden, wie mag de test uitvoeren, welk materiaal wordt er gebruikt,…). Het is nodig om afspraken hierrond op te nemen in het arbeidsreglement. 

Een werknemer met koorts die van de arbeidsarts het werk moet verlaten, moet minstens voor die dag gewaarborgd dagloon krijgen. De werknemer kan best zo snel mogelijk contact opnemen met de huisarts. Afhankelijk van de beslissing van de huisarts, kan hij arbeidsongeschikt verklaard worden voor een bepaalde periode. De gebruikelijke regels van arbeidsongeschiktheid zijn dan van toepassing. Ze hebben recht op gewaarborgd loon.

Bij problemen of als je verdere vragen hebt, kun je altijd contact opnemen met de ACV-afgevaardigden je onderneming. Samen met hem of haar kan je dan eventueel de inspectiediensten contacteren. Je kan ook rechtstreeks en op een anonieme manier contact opnemen met de inspectiediensten van de overheid.  Ga naar toezicht welzijn op het werk voor de contactgegevens van je regio.

Zie ook: 'Ik heb koorts. Wat moet ik doen?'

Kan mijn werkgever een medisch attest eisen?

Alleen in het geval van arbeidsongeschiktheid. Lees meer in de rubriek ziekte.

Kan mijn werkgever een bloedafname doen?

Bloedafnames op vraag van de werkgever zijn bij wet verboden. Ze kunnen enkel door de arbeidsarts, op initiatief van arbeidsarts zelf en in het kader van het preventief gezondheidstoezicht. Bloedafnames hebben bij een coronabesmetting ook geen zin.

Voor de veiligheid van de anderen kan de werkgever een werknemer van wie hij vermoedt dat hij ziek is vragen naar huis te gaan en hem adviseren contact op te nemen met de huisarts.  Zie ook: “Kan mijn werkgever mijn temperatuur controleren?”

Kan ik weigeren om met derden in contact te komen?

In principe is de werknemer die arbeidsgeschikt is verplicht zijn werk uit te voeren zoals het overeengekomen is. Ben je bang voor je gezondheid en veiligheid? Overleg dan met je werkgever.

Hij heeft de verplichting de risico’s na te gaan voor een mogelijke blootstelling aan het coronavirus. Op basis van de risicoanalyse moet hij preventiemaatregelen nemen. Veilige procedures voor het contact met derden zijn onderdeel hiervan. 

Weigert de werkgever redelijke maatregelen te treffen? Neem dan contact op met de ACV-afgevaardigden in je onderneming om dit af te dwingen. 

Het is ook mogelijk om anoniem contact op te nemen met de Inspectie Toezicht Welzijn op het Werk (TWW). Zij kunnen ter plaatse komen en vaststellen welke tekortkomingen er zijn op het gebied van de preventie van het coronavirus. Zij kunnen ook bindende maatregelen nemen tegenover de werkgever. Hoewel het geen verplichting is, raden wij je aan om eerst advies in te winnen bij je afgevaardigden of het ACV vooraleer contact op te nemen Inspectie TWW. Het ACV kan je helpen met en adviseren over de stappen die je wil nemen. 

Bij uitblijven van die maatregelen zou je artikel I.2-26 van de Codex welzijn op het werk kunnen inroepen. Dit artikel geeft werknemers om de arbeidsplaats te verlaten bij een niet te vermijden, ernstig en onmiddellijk risico. Je moet dan wel onmiddellijk het bevoegde lid van de hiërarchische lijn en de interne dienst voor preventie en bescherming op de hoogte stellen.

Weet wel dat je hiermee mogelijk problemen riskeert. Er is hierover nog geen rechtspraak gekend. Het ACV zal leden in ieder geval verdedigen, desnoods via rechtsbijstand,  maar het is niet zeker dat je geen loonverlies of een sanctie oploopt.

Lees meer over welzijn op het werk.

Welke hygiënische maatregelen kan mijn werkgever nemen?

Je werkgever moet de mogelijkheid bieden om regelmatig de handen te wassen (voor en na pauzes, bij toiletbezoek, bij het aanraken van mogelijk besmette oppervlakken, …). Is het niet mogelijk de handen te wassen, doen moeten ontsmettende gels voorzien zijn.

Je werkgever moet er op toezien dat alle werkplekken regelmatig gereinigd worden. Speciale aandacht is gewenst voor oppervlakken die vaak worden aangeraakt, zoals klinken, trapleuningen, bedieningspanelen van liften. Er wordt het best gepoetst met een microvezeldoek omdat dit soort doek meer kan opnemen. De personen die poetsen moeten persoonlijke beschermingsmiddelen dragen, zoals handschoenen. 

Vraag aan je werkgever om papieren zakdoeken te voorzien op cruciale plaatsen (toiletten, koffiehoek). Het is ook belangrijk dat er voldoende afgesloten vuilnisbakken aanwezig zijn, die bij voorkeur zonder handen kunnen geopend en gesloten worden (bijvoorbeeld met een pedaal of een sensor). De vuilnisbakken moeten regelmatig worden leeggemaakt  (minstens 2x per dag in sanitaire blokken, op andere plaatsen minstens 1x per dag).

Ook is het belangrijk om 2x per dag gedurende 30 minuten de werkplek te verluchten. 

Lees meer over welzijn op het werk. Vragen of klachten? Neem contact op met je ACV-afgevaardigde.

Hoe was ik op een correcte manier mijn handen?

Gebruik vloeibare zeep en droog je handen af met een wegwerpdoekje. Op de website van IDEWE vind je een korte instructievideo over hoe je correct je handen wast: 

• Je handen drogen met een handblazer wordt afgeraden omdat deze je handen nooit volledig droog maakt.
• Halfdroge handen zijn een ideale voedingsbodem voor virussen.
• Het blazen van de handdroger kan er bovendien voor zorgen dat virussen, waaronder het Covid-19 virus, zich in de ruimte verspreiden.
• Zijn er op je werk enkel handdrogers? Vraag aan je werkgever om wegwerpdoekjes te voorzien. 

Vragen of klachten? Neem contact op met je ACV-afgevaardigde.

Is het nodig om handgel te voorzien?

Dit is niet noodzakelijk. Wanneer je je handen op een correcte manier kan wassen, is dit voldoende. Eventueel kan je werkgever desinfecterende gel voorzien op plaatsen waar veel mensen passeren (bijvoorbeeld bij een badgelezer, het onthaal), of werksituaties waarbij de handen wassen niet mogelijk is.

Wat als een collega ziek wordt tijdens het werk?

Eerst en vooral: niet elke collega die ziek wordt is besmet met het COVID-19 virus.

Je werkgever moet je collega adviseren naar huis te gaan. Eens thuis, is het aan je collega om contact op te nemen met de huisarts. De huisarts zal beslissen welke maatregelen moeten genomen worden. Indien je collega besmet is, zal het systeem van contactopvolging in gang worden gezet. Dit houdt in dat er wordt onderzocht met wie jouw besmette collega in contact kwam.

De arbeidsarts zal hier een coördinerende rol in opnemen.

Uit voorzorg kan je werkgever de werkomgeving van je zieke collega, en alle oppervlakken die vaak worden aangeraakt (zoals klinken, bedieningspanelen van liften) laten reinigen. 

Moeten personen met symptomen naar de arbeidsarts?

Nee, dit is niet de opdracht van de arbeidsarts. Personen met symptomen moeten zo snel mogelijk de huisarts contacteren.  

Blijk je besmet, dan zal de arbeidsarts wel een rol spelen bij de contactopvolging.

Kan COVID-19 als beroepsziekte worden erkend?

Ja, maar momenteel kan dit enkel nog voor  werknemers in de gezondheidszorg en die een duidelijk verhoogd risico lopen om besmet te worden door het virus.

De erkenning als beroepsziekte heeft grote gevolgen voor het slachtoffer.

• Tijdens de periode van tijdelijke arbeidsongeschiktheid ontvang je als slachtoffer een uitkering van 90% van het loon ontvangen (weliswaar geplafonneerd tot € 44.817,99/jaar).
• Heeft de ziekte blijvende gevolgen, dan heb je recht op een schadevergoeding.
• Overlijdt je ten gevolge van de COVID-19- besmetting, dan heeft je familie recht op een schadevergoeding.

Waar en hoe je je aanvraag indient, hangt af van je statuut als werknemer:

• Werk je in de privésector of ben je stagiair, dan kan je je aanvraag rechtstreeks bij Fedris indienen.
• Ben je personeelslid van de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten, dan dien je je aanvraag via je werkgever in.
• Werk je bij de federale overheid, voor een gewest of gemeenschap, dan ben je niet door Fedris verzekerd. Je moet je aanvraag bij je werkgever (de overheidsdienst) volgens de voorgeschreven procedure indienen.
  
  

Kan COVID-19 als arbeidsongeval worden erkend?

Fedris meende oorspronkelijk dat het bijna onmogelijk is om de voorwaarden te vervullen nodig voor de erkenning van een arbeidsongeval. Daar lijkt men nu wat op terug te komen.

Fedris stelt nu dat de erkenning van COVID-19 als arbeidsongeval te overwegen valt in bepaalde situaties.  Elke aanvraag zal aandachtig worden onderzocht. 

Als je de regels van de arbeidsongevallenwet toepast, zou het sowieso eenvoudig moeten zijn. Een arbeidsongeval is een plotselinge gebeurtenis met een uitwendige oorzaak, die te linken valt aan de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en die gezondheidsschade veroorzaakt. 

Als je besmet raakt op het werk, dan zou dat dus als een arbeidsongeval erkend moeten worden. De bewijsvoering zal natuurlijk niet altijd even makkelijk verlopen.

Meer gedetailleerde informatie vind je in de FAQ op de website van Fedris: 

Ben ik verzekerd tegen arbeidsongevallen als ik van thuis uit werk?

Ja, een arbeidsongeval dat zich voordoet tijdens de uitvoering van telewerk, wordt beschouwd als een arbeidsongeval.   Het telewerk moet wel gedocumenteerd zijn, bijvoorbeeld in je arbeidsovereenkomst of arbeidsreglement). 

De regel is dan dat het tijdsbestek de uren zijn waarop je normaal je werk zou uitvoeren als je naar het bedrijf zou gaan. 

Bepaalde ongevallen die niet tijdens het telewerk gebeuren zijn ook gedekt door de arbeidsongevallenverzekering:

• ongevallen op de weg die je aflegt om je kinderen weg te brengen en op te halen
• ongevallen op de weg die je aflegt om te gaan eten of een maaltijd te gaan kopen in de winkel
• ongevallen tijdens je pauze wanneer dat ongeval plaatsvond tijdens een pauze zoals je die op je normale werkplek zou nemen